SÜLEYMAN YAŞAR'DAN: TÜRKİYE EKONOMİSİNDE ISINMA DENEN ASLINDA GELİŞME

2009'da kamu kesimi borçlanma gereği yüzde 5.45 seviyesindeydi. Bu oran, 2011'de yüzde 2.13'e geriledi. Bunun sonucunda devletin para ve sermaye piyasalarından kullandığı fonlar özel sektörün kullanımına aktarıldı ve bugün de aynı durum sürüyor. Eskisi gibi özel sektör dışlanmıyor.
Özel sektör, devletin verimsiz kullandığı fonları daha verimli alanlara yatırdığından ötürü de ekonominin büyüme hızı artıyor. Çünkü denk olan kamu bütçe çarpanını bir olarak kabul ettiğiniz takdirde özel yatırım harcamalarının çarpanı altıyı bulabiliyor. Dolayısıyla yapılan özel yatırımlar milli geliri daha hızlı çoğaltıyor.
Gelelim bankaların kullandırdıkları kredilerin riskine...Banka bilançolarına baktığımızda, toplam kredi tutarının toplam mevduat tutarını geçmediğini görüyoruz. Toplam krediler, 622 milyar liraya ulaştı. Toplam mevduat ise 684 milyar lira düzeyinde seyrediyor. Ortada riskli bir durum da yok. Çünkü Doğu Avrupa ülkelerinde toplam krediler, toplam mevduatın çok üzerinde seyrettiği için risk yaratmıştı. İsviçre, İsveç ve Avusturya bankaları kendi ülkelerinin mevduatını, Macaristan, Polonya, Romanya, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerin tüketicilerine kullandırdıklarından küçük bir şok anında alacaklarını tahsil edemez duruma düşme tehlikesiyle karşılaştılar. Kısaca Türkiye'de böyle bir gelişme banka bilançolarında görünmüyor. Kaldı ki takipteki alacakların kredilere oranı da sürekli geriliyor. Geçen yılın sonunda takipteki alacakların kredilere oranı yüzde 3.58 düzeyindeyken Haziran 2011'de yüzde 2.90'a geriledi. O halde kendimize güvenebiliriz ama lobiler bu özgüveni bozmak için vargüçleriyle çalışıyorlar.
Oynanan oyun şu! İyi giden, gelişen, zenginleşen bir ekonomide olması gerekenleri bize risk olarak algılattırılıp politika faizleri yükseltilmek isteniyor. Cari açığın arttığı ileri sürülüyor. Oysa cari açığı faizleri yükselterek kapatamayız. Çünkü dünyada faizler çok düşük. Biz faizleri arttırdığımız takdirde daha çok sıcak para girişi olacak. Çünkü ABD'de işsizlik oranı en son verilere göre yüzde 9.2'ye yükseldi.
Dolayısıyla Amerikan Merkez Bankası işsizliği azaltmak için üçüncü bir gevşek para politikası dönemine girip para basmanın yollarını arayabilir. İşte bu ihtimal yeni bir kur savaşını başlatacak. Dün Brezilya'nın peşine İsrail de takıldı. Sıcak paraya yeni vergiler getiriyorlar. Sebebi ulusal paralarının değerlenmesini önlemek. Böylece ucuz ithalata karşı durmayı, ihracatta rekabet gücü kazanmayı hedefliyorlar.
Türkiye işte böyle bir dünyada iyi bir yolda ilerliyor. Kamu kesimi borçlanma gereği azaldığı için ekonomi daha hızlı gelişiyor. Fonlar daha verimli kullanılıyor. Bunu bir ısınma ve risk olarak algılamak ya da insanlara böyle algılatmaya çalışmak en hafif ifadeyle hiç doğru değil.

12.07.2011 Sabah