YALÇIN ÇETİNKAYA'DANMÜZİKTE RİTM, ÂHENG VE GÜZEL MELODİNİN HÂFIZAYA ETKİSİ

Ritm ve melodi, müziğin iki temel unsurudur. Müzikte çok uzun eserlerin ezberlenmesi, hem ezber esnâsındaki tekrarlara (ki deneysel hâfıza araştırmalarının öncüsü Hermann Ebbinghaus, hâfızaya kaydetmeyi ve hâfızada tutmayı etkilediğini düşündüğü unsurların başında 'tekrar'ın geldiğini belirtir) hem de müzik eserinin ritmik yapısına ve melodisine bağlıdır. Bazen, anlamsız hecelerin de çağrışım yaptırdıkları ölçüde kolay öğrenildiğinin tesbit edildiğine dâir bilgiler mevcuttur. Özellikle klasik Osmanlı mûsikîsinde eserlerde güfte yerine kullanılan ve terennüm adı verilen 'Ten',' Nen', 'Ni', 'Te-ne-nâ' gibi anlamsız hecelerin, anlamlı sözcükleri çağrıştırdığı ve öğrenip ezberlemeyi kolay hâle getirdiği düşünülebilir. Liepmann gibi bazı deneysel çalışmalar yapan kimseler ise, hatırlamanın sadece çağrışım yoluyla olamayacağını ama düşünmenin bunu desteklediğini ve düşünmeye bağlı olduğunu ifade eder.