YAVUZ BAHADIROĞLU: OSMANLI KADINININ TİCARET VE EĞİTİM FAALİYETİ

Gerçek: Osmanlı’da kadın mal ve mülk sahibi olabilir, ekonomik hayata katılabilir ve ticari faaliyetlerde bulunabilirdi. 

Osmanlı Devleti’nde mal-mülk sahibi kadın çoktur. Mülk sahibi olan kadın, mülkünü dilediği gibi işletebilir ya da istediği kişiye (isterse bir gayrimüslime) satabilirdi. Kadının izni olmadan kocası, oğlu ya da babası kadının malını satamaz, kiralayamaz ve kullanamazdı. Kadının mülkü isteği dışında satılırsa bu satış iptal edilirdi. 

Kadınlar borç para alıp, borç para verebilirdi. Hatta eşleri ile ortak ticari faaliyetleri için eşlerine kefil bile olabilirlerdi. 

XVII. yüzyılda Bursa’daki iplik eğirme tezgâhlarının yarısına yakınının kadınlara ait olduğunu biliyoruz. Bu tezgâhlarda doğal olarak kadınlar çalışır, üretime katkıda bulunurlardı.

İddia: “Osmanlı’da kızlar eğitilmezdi, cumhuriyet, sonuna kadar eğitiyor.”

Gerçek: Cumhuriyet eğitiyor, fakat zaman zaman kıyafet şartını dayatıyor: “Ya başını aç ya da defol git” diyor. 28 Şubat sürecinde bunu tüm ağırlığı ve iğrençliğiyle yaşadık.

Cumhuriyet eğitiyor, lâkin bugün bile ilköğretim çağındaki 667 bin kızımız, çeşitli sebeplere bağlı olarak okula gitmiyor.

Cumhuriyet eğitiyor, fakat eğittiği gençlerin yüzde kaçı işe yarıyor?

Osmanlı’nın eğittiği Nigâr Hanım (1862 doğumlu) bir taraftan şiir, bir taraftan oyun yazıp “İmparatorluğun ilk kadın tiyatro yazarı” unvanını alırken, cumhuriyetin eğittiği kadınlar neden öne geçemiyor?

Bunları da düşünmemiz gerekmiyor mu?

•

Osmanlı’da erkek çocuklar ve kız çocuklar ön eğitimi camide alırdı. Dinin alfabesiyle okulun alfabesi aynı olduğu için problem çıkmazdı. Kur’an okumayı öğrenen herkes zaten “okur” olurdu.

Daha üst düzeylerde eğitim almak için de özel hocalar tutulurdu. Yetişen tam yetişir, tam yetişenin bir şekilde topluma katkısı olurdu. Şair Zeynep Hanım,Baki’nin karısı şair Tuti Hatun, Şeyhülislam İsmail HakkıEfendi’nin kızı Fitnat Hanım ve cariye Dilhayat Kalfa böyle yetiştirildi.

Devamı: https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/yavuz-bahadiroglu/osmanli-kadininin-ticaret-ve-egitim-faaliyeti-29808.html