YEDİKITA'DA OSMANLI İZLERİ

Hicaz'da Osmanlı İzleri

Derginin bu sayısında öne çıkan Doç. Dr. Süheyl Sapan'ın kaleme aldığı Hicaz'da Osmanlı İzleri yazısı ilginç detaylar içeriyor. Sapan yazısında şu ifadelere yer veriyor: Osmanlı Devleti'nin Hicaz'da bulunmasının ana sebebi Haremeyn-i Şerifeyn, yani Mekke ve Medine'nin korunması olduğundan Osmanlı, kendi kültürünü oradaki halka empoze etmek amacını gütmemiş, kendini bölgenin bir hizmetçisi addetmiştir. Osmanlıların dört asırdan fazla bir zaman zarfında Hicaz'ın İslâmî kültür mirasına gösterdiği hassasiyet ve saygının izleri bu mukaddes topraklarda hâlâ capcanlıdır. Osmanlıların son döneminde

Medine'deki vakıf, medrese ve hususî kütüphane sayısının 88 olduğu kaydedilmektedir.

Aslında bu misal bile tek başına Osmanlı idaresinin Hicaz'da kültür müesseselerine verdiği ehemmiyeti tespit açısından dikkate şayandır.

Suların Padişahı Çamlıca'dır

Kasım Hızlı'nın kaleme aldığı İstanbul'un Meşhur İçme Suları'nde ise şu ilginç satırları işlemiş: İstanbul, çok değil yüz sene öncesine kadar birçok yönden kendi kendine yeten zengin bir şehirdi. Tabii mahsullerin yanında imalatı yapılan her biri bir sanat eseri kıymet ve estetiğinde birçok eşya bu zenginliğe zenginlik katar, İstanbul halkı kendisini dünyanın en bahtiyar kullarından sayardı. Hani haksız da sayılmazlardı.

Zira saltanat ve hilafetin ev sahibi kendileriydi. Selâtîn camilerini ve en mühim medreseleri sinesinde o taşıyordu. Balığı, sebze-meyvesi ve suları boldu. Boğazının eşsiz güzelliği sebebiyle İstanbul, içinde yaşayanlar için de, onu bir kere görenler nazarında da dünyanın en güzel şehriydi. Hele manevî zenginliği yanında bu muazzam maddi güzelliklerin hiç hesabı bile olmaz.

Yedikıta Dergisi: (0212) 6577735