ZAMANI AŞAN YAZAR AHMET HAMDİ TANPINAR

Onun yazdığı romanların, şiirlerin, denemelerin, yaşamını devam ettirdiği dönemde değerlerinin görülmemesi zamanının içinde tam olarak kendini anlatamadığını, zamanının ötesine taştığını anlatmaya yeter…

 

On dört, on beş yaşlarında iken annesini kaybetmesi, Tanpınar üzerinde derin izler bıraktı. Ölüm ve acı düşünceleriyle bu yıllarda tanışır ve hayatının sonuna kadar eserlerinde de bu düşüncelerin somut hallerine yer verir. Edebi kişiliğinin ortaya çıkmasında yaşadığı hayatın büyük ve derin bir etkisi görülür. Dünya görüşünü, eserlerine işleyen yazarlardan biridir.

 

Şiirlerinde duygu ve imge temel ögedir. Hece ölçüsüyle yazdığı ilk şiirlerinde müzikal nitelikler de dikkat çeker. Edebiyat Fakültesi'nde öğrencisi olduğu Yahya Kemal Beyatlı'dan da çok etkilenir. Ama ilk eserlerinde Yahya Kemal'den çok Ahmet Haşim izleri görülür. Bu şairlerin etkisiyle hem klasik Türk şiirini hem de Batı'nın önemli şairlerini tanımış ve onların etkisini şiirlerine yansıtır. Şiirde Baudelaire'i, Mallarme'yi, Valery'yi, hikâye ve romanda ise Dostoyevski'yi, Edgar Allen Poe'yu, Nerval'i, Marcel Proust'u beğenmiş ve etkisinde kalır.

 

Ahmet Hamdi Tanpınar, öğretme görevini sürdürürken; roman, öykü, deneme gibi edebi türlerde eserler kaleme aldı. Düz yazılarıyla beraber sayısal azlığa rağmen yazdığı şiirleri ile de Türk Edebiyatı'nda önemli bir yere sahip oldu. Tanpınar "Şiirde sustuğum şeyleri roman ve hikâyelerimde anlatırım." diyerek nesir dili ile şiir dili arasında büyük bir fark gözetmeden, şiirde söylenemeyecek şeyleri romanlarında dile getirdi. Hikâye ve romanlarının şiirsel bir niteliğe sahip olmasını bu düşüncesiyle yorumlanır.

Devamı: http://www.fikriyat.com/edebiyat/2018/06/03/zamani-asan-yazar-ahmet-hamdi-tanpinar