Prof. Dr. İsmail Şahin: İsrail neden rahatsız?

 İki ülke 2016 yılında diplomatik ilişkileri koparmıştı. Şimdi yeniden barışmaları ve bölgesel iş birliği için mutabakata varmaları ziyadesiyle memnuniyet verici.

İran ile Suudi Arabistan bölgenin önde gelen iki ülkesi. Şii-Sünni çatışmasını tetikleme ya da asgariye indirme potansiyelleri var. Orta Doğu’daki siyasi ve dini denklemde bu iki ülkenin özgül ağırlığını kimse inkâr edemez ya da yok sayamaz.

Tahran ile Riyad’ın Pekin’de el sıkışması ise başlı başına büyük bir olay. Kimsenin bunu hafife almaya cesareti el vermez. Bu durum, köklü bir değişimin başlangıcı olabilir, Orta Doğu’daki yerleşik tüm taşları yerinden oynatabilir. Zira Çin, emin adımlarla Orta Doğu’da nüfuz alanını genişletiyor. Dahası bunu yaparken çatışmayı rehber edinmiyor, bölmüyor, parçalamıyor.

ABD’nin Orta Doğu politikası büyük ölçüde, sömürgeci Avrupa’nın mirası üzerinden şekillenmiştir. Bu politikada böl, parçala ve yönet ilkesi her daim belirleyici olmuştur. Kaldı ki Orta Doğu’da bu strateji, dinden etnisiteye kadar her alanda uygulandı. Kürtler ile Araplar etnik köken üzerinden parçalanırken Araplar kendi içerisinde mezhepsel ayrıma tabi tutuldular. Elbette bu ayrımların tümü, Batı icadı değildi. Ama Batılı politikacılar, Orta Doğu’daki ayrışma noktalarını derinleştirmekten ve buralardan beslenmekten hiç çekinmediler.

O yüzden Çin’in Orta Doğu politikası ABD’nin politikalarıyla neredeyse taban tabana zıt. Pekin iş birliğinden yola çıkarken Washington çatışmadan hareket ediyor. İkisi arasındaki paradigma farklılığını anlamak, Orta Doğu’nun geleceği açısından bir hayli önemli.

Şurası çok açık ki, Orta Doğu’da barış, refah ve istikrarın yolu iş birliğinden geçer, çatışmadan değil. Nitekim tarih, bu yargıyı doğrulayan yüzlerce örnekle doludur. Orta Doğu’nun ihtiyacı olan iş birliğidir. Ancak bu yapıldığı takdirde bölgede sürdürülebilir kalkınma ve barış tesis edilebilir.

Devamı: https://www.dirilispostasi.com/makale/14293125/prof-dr-ismail-sahin/israil-neden-rahatsiz