• İstanbul 18 °C
  • Ankara 20 °C

Prof. Uğur Derman: XX. Yüzyılın Fâtih Dîvânı - 1

Prof. Uğur Derman: XX. Yüzyılın Fâtih Dîvânı - 1
Bu makāle çerçevesinde bahse konu edilecek olan öncelikli san'at, hüsn-i hatdır.

 Buna bağlı olarak, aşağıda tanıtacağımız Fâtih Dîvânı, sâir gelenekli kitab san'atlarımızın da (tezhîb, cild, ebrû, minyatür) Cumhuriyet devri için ilk hatırlanacak temsilcisi sayılmalıdır. İstanbul'un Türkler tarafından fethinin 500. yıldönümü münâsebetiyle 1953'de yapılacak merâsimlerin dışında, bunu kutlamak üzere birçok eser neşredilmesine daha 1945'de, Hasan Âli Yücel'in (1897-1961) Maarif Vekili olduğu sıralarda karar verildi. Bu yayınları hazırlamak üzere kurulan hey'etin başkanlığına da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Tarihi hocası Ord. Prof. Dr. İsmail Hikmet Ertaylan (1889-1967) getirildi. İsmail Hikmet Bey'in hat, tezhîb, cild, minyatür gibi yazma kitabların vücude gelmesinde payı bulunan san'atlara karşı eskiden beri ilgisi vardı. Bu sebeble Fâtih'in şiirlerinden -yukarda anılan san'atların desteğiyle- bir yazma eser ortaya çıkarılmasını ve bunun 500. Fetih Yıldönümü'nde neşredilmesini düşündü; Maarif Vekâleti'nin (bugünkü Millî Eğitim Bakanlığı) desteğini aldı. Bu tasavvurunu önce tezhîb san'atkârı Rikkat Kunt'a (1903-1986), sonra da mücellid Emin Barın'a (1913-1987) açtı. O esnâda, Rikkat Hanım Güzel San'atlar Akademisi'nde (G.S.A.) "kütübhâneci" olarak vazîfeliydi; kendisine ancak 1948'de "hocalık" kadrosu verilecekti. Emin Bey ise Akademi'nin henüz iki yıllık genç bir grafik muallimiydi. Birlikte kararlaştırdıkları vechile; yazı için 20,5x12 cm. eb'âdıyla belirlenmiş bir yer ayrıldı ve bu maksadla, âhârli eski kağıdlar temîn edildi. Şiirler zamanın hattatları eliyle bu kağıdlara yazılacak, hat nümûneleri başka birer zemin kâğıdına yapıştırıldıktan sonra, kitabın sırtı dışında kalan üç taraf da tezyînâta bırakılacaktı. Hüsn-i hat ıstılahıyle kıt'a olarak adlandırılan buradaki her sahîfe eb'âdı bu hâliyle 39,5x24,5 cm. tutuyordu ve ağırlık noktası önce hüsn-i hat, sonra da tezhîb ve tasvîr şeklindeki bezeme san'atları idi. 

Devamı: https://www.fikriyat.com/yazarlar/ugur-derman/2023/03/17/xx-yuzyilin-fatih-divani-1

Bu haber toplam 262 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim