Hali hazırda Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektörü, Türkiye Yazarlar Birliği Genel Başkanı, Pursaklar Belediyesi Kent Konseyi Başkanı. Daha önce iki dönem Felsefe Derneği Yönetim kurulu Üyeliği yapmış.
Buradan da şunu anlıyoruz ki sayın Arıcan, teorik birikimin uygulamayla bağını koparması durumunda bir fanteziye dönüşeceğinin bilincinde. Akademik bir kibre ve komplekse kapılmadan, toplum içinde olmaya, teorik birikimini toplum yararına kullanmaya özen gösteriyor.
Kitabın 3. baskısı 2021 yılında, tam da deizm tartışmalarının yoğunlaştığı bir dönemde Hece yayınları tarafından yayınlandı.
Yazar, son yıllarda dillendirilenin aksine, felsefeye yoğun bir ilginin olduğunu bu ilgi çerçevesinde Spinoza felsefesine de ilginin arttığını, bunun mutluluk verici olduğunu belirterek başlıyor kitaba.
Ne var ki Spinoza felsefesine gösterilen bu ilginin sorunlu olduğunu, pek çok yazarın kendi düşüncelerini yazara söyletmeye çalıştığını da dile getiriyor.
Bir filozofun, bir felsefi eserin nasıl incelenmesi gerektiği konusunda da önemli tespitler yapıyor. Öncelikle filozof ya da eserin zaman ve mekan koordinatlarına yerleştirilmesi gerektiğini, önyargısız biçimde, nasılsa öyle olarak yaklaşılmasının bir zorunluluk olduğunun altını çiziyor.
Kitabın giriş kısmında, Spinoza’nın hayatı ve bilgi kaynakları üzerinde durulmakta.
Özellikle hayatını okurken, Endülüs’ten, Portekiz’e, oradan Hollanda’ya derin bir ötekileştirmenin izini sürüyorsunuz.
Spinoza 24 Kasım 1632 de Amsterdam’ın Yahudi mahallesinde dünyaya geliyor. 23 Şubat 1677 de ölüyor. 45 yıllık bir ömre neler sığdırılmış neler.
Ailesi İspanya’dan, engizisyondan kaçarak Portekiz’e, oradan Hollanda’ya sığınmış. Ailesinin 16. Yüzyılın sonuna doğru sürülme endişesiyle Hristiyanlığı kabul ettiğini, ancak içten içe Yahudiliğe bağlı kalmış Marrano’lardan olduğunu öğreniyoruz.
Spinoza, iliklerine kadar ötekiliği yaşamış, öteki olarak kalmış bir filozof. Bu durumun felsefesini nasıl etkilediği ilginç bir araştırma konusu olurdu her halde. Yazar bir yerde böyle bir dosyasının var olduğundan söz ediyor. Bu dosyanın da kısa sürede kitaba dönüşmesini diliyoruz.
Çok iyi bir eğitim aldığını öğreniyoruz Spinoza’nın. Babası haham olmasını istediği için, Amsterdam Yahudi okuluna gönderilmiş. Burada Talmud’la birlikte yahudi felsefesini, İbn Ezra, Maimonides ve Crescas felsefesini öğreniyor. İlahiyat eğitimiyle birlikte fizik, matematik, ve felsefe eğitimi alıyor. Dil konusunda mükemmel bir düzey yakalıyor. İspanyolca ve Portekizce’nin yanında Eski ahit ve Talmud’un dili olarak İbraniceyi, Latinceyi, buna ilave olarak Fransızca ve İtalyancayı öğreniyor. Yaşadığı ülke olan Hollanda’nın dili Felemenkçeyi biliyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.