Seyrânî’yi nasıl anmamalı?

Şehirlere kimlik kazandıran ruh katan öncüler vardır. Bunlar kimi zaman şair olarak karşımıza çıkar kimi zaman derviş olarak görünürler kimi zaman mimar olarak bizi selamlarlar.

 Zahirde hepsinin mesleği vardır ama asıl görevleri gönüller yapmaktır. Gönül yapmak yüreklerde hak çerağını uyandırmak noktasında da bazen sazı bazen sözü araç olarak kullanırlar.

 Bu ruh mimarları bedenen ölseler de her çağda içinden çıktıkları topluma güzellik sunmaya devam ederler.

 Şairin dediği gibi ölen hayvandır aşıklar ölmez.

Bedenleriyle göçseler de ölümsüz eserleriyle ebediyen yaşarlar.

Anadolu’nun her yerinde bu gönül ustalarından vardır.

 Toprağı aşkla işleyerek vatan yapan onlardır.

Zihin ve duygu dünyamızı şekillendiren bizi aziz millet yapan da yine onlardır.

Onların izin sürmek bizi istikbale taşır.

 Onların izini kaybedersek çıkmaz sokaklara gireriz.

Onların rehberlikleri bizi menzile ulaştırır.

Hakikatli şahsiyetleri olan milletler büyük milletlerdir.

Bizim bereketli topraklarımızda sayısız güzel vardır. Saymakla bitiremeyiz. Adlarını anmak bile gönlümüze huzur katar.

Toprağın altı toprağın üstünden daha canlıdır.

İşte bu güzellerden biri de memleketim Develinin önemli değerlerinden Aşık Seyrânî’dir.

Seyranî edebiyat tarihlerinde ve antolojilerinde daha çok “saz şairi” olarak anılır. Ama O’nun tekke şiiri ve divan şiirimize de çok uzak bir isim değildir.

Aruzla yazdığı şiirler ve şiirlerindeki konu çeşitliliği Şair'in Türk şiir geleneğine oldukça vakıf olduğunu göstermektedir.

Hikmetli şiirler yazan Seyrânî’nin hayatı da ibretlidir. Kaynaklara bakıldığında ona dair ilk ulaşılan bilgiler şöyledir:

Asıl adı Mehmet olup Kayseri’nin Everek (Develi) ilçesinde doğmuş, 1866’da yine burada vefat etmiştir.

İlk tahsilini bir cami imamı olan babası Cafer Efendi’den almış, daha sonra bir müddet devam ettiği medreseyi bitirmeden ayrılmış ve sekiz yıl süren bir askerlik görevine gitmiştir.

Bir ara İstanbul’a da uğrayan şairimiz burada biraz medrese biraz da hat sanatı ve nakkaşlık tahsili görmüştür.

İç Anadolu’yu, Halep’i, Bağdat’ı, Kerbela’yı gezmiştir.

Hangi koluna bağlı olduğu tam olarak bilinmemekle birlikte tasavvuf ehli bir şair olan Seyrâni, Yunus’un tasavvuf zincirinin son güçlü halkalarındandır.

Şiirlerinde birçok konuyu başarılı bir şekilde işleyen Şair 19. yüzyıl halk şiirinde hicvin öncülerindendir. Son yıllarını zor şartlarda geçiren Seyrâni’nin mezarı şimdiki Develi Lisesi’nin güneydoğusundaki köşenin altındadır. 

Aşık Seyrânî'nin şiirlerine baktığımızda divan şiirinden hem üslup hem içerik bakımından birçok izler görmek mümkündür.

Aruzu ve çeşitli söz sanatlarını kullanma yeteneğiyle devrinin pek çok halk şairinden ayrılmaktadır. Bazı söz sanatları hem halk hem divan şiirinde ortak olarak kullanılmakla beraber Seyranî'de çok özgün örnekleriyle karşılaşırız.

Seyrânî hicivde de ustadır. Bunda O'nun çağının tanığı olma arzusu, toplumun ve yöneticilerin aksayan taraflarına kayıtsız kalamaması etkili olmuştur.

Seyrâni’nin şiirlerinin temel konularından biri de tasavvuf ve tarikat. O’na göre dini en güzel ve doğru bir şekilde anlamanın yolu tasavvufta gizlidir.

“Hak yoluna gidenlerin/ Asa olsam ellerine/ Er, Pir vasfı edenlerin/ Kurban olsam dillerine” dörtlüğüyle başlayan ve ilahi formunda da bestelenen şiiri buna en güzel örneklerden biridir.

O’nun taşkın ve cesur tabiatı  tasavufî şiirlerinde yerini arif, hakîm, sûfi bir şaire bırakır. Sosyal konuları işlediği birçok şiirde muhataplarını çok ağır üslupla eleştiren Seyrâni tasavvuf büyüklerinden büyük bir hürmetle bahseder: 

Devamı: https://www.haber7.com/yazarlar/mahmut-biyikli/3250040-seyraniyi-nasil-anmamali