TYB 2023 Ödüllerini kazananlar belli oldu

TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kâzım Arıcan, 01.01.2024 tarihinde TYB Genç Kahve’de, Genel Başkan Yardımcıları Dr. Öğretim Görevlisi Tarkan Zengin ve Doç. Dr. Muhammet Enes Kala ile birlikte düzenlediği basın toplantısında  2023 yılının "Yazar, Fikir Adamı ve Sanatçılarını” açıkladı.

- İstikrarlı, ufuk açıcı ve kapsayıcı  faaliyetler düzenliyoruz

“2024 yılının tüm vatandaşlarımız, ülkemiz, milletimiz, Türk Dünyası ve tüm insanlık için hayırlı bir yıl olmasını diliyorum.” dilekleriyle konuşmasına başlayan Genel Başkan Arıcan,  “Türkiye Yazarlar Birliği kurulduğu 1978 yılından bu yana sahasında kültürel alanı tanzim eden, “Millî, manevî, tarihî, kültürel” değerlerimizi merkeze alan istikrarlı, ufuk açıcı ve kapsayıcı  faaliyetler düzenledi, yayınlar yaptı, ödüller verdi.” dedi.

-Akif’i anmak ve anlatmak önemli görevlerimizden biridir

“1992’den beri iki yılda bir düzenlediğimiz Türkçe’nin Uluslararası Şiir Şöleni, 1981’den beri devam eden “Yılın Yazar, Fikir Adamı ve Sanatçıları Ödülleri”, dilimizin ve kültürümüzün temel metinleri olan; Mehmet Âkif Ersoy’un Safahat’ı Necip Fazıl’ın Çile’si, Mevlana’nın ölümsüz eseri Mesnevi okumaları, Ahlak şûraları, Milletler Arası Şehir Tarihi yazarları kongreleri, Tarihi Yaşatmak Şehri Yaşatmak ve Tarihî Roman Ve Romanda Tarih bilgi şölenleri, Uluslararası Genç Yazarlar Kurultayları, yazar okulu -yazarlığa hazırlama seminerleri gelenek haline getirdiğimiz  geniş katılımlı faaliyetlerden bazılardır.” diye konuşan Arıcan, bu faaliyetlerin içinde “Mehmet Âkif Bilgi Şölenleri” nin ayrı bir yeri ve önemi olduğunu belirtti.

-Özbekistan, Azerbaycan, Kosova, Makedonya, Burdur ve Ankara’da bilgi şölenleri düzenledik

2023’ün Akif’in doğumun 150 yılı olduğunu hatırlatan TYB Genel Başkanı Arıcan, “İstiklal ve Kur'an" şairi Mehmet Âkif Ersoy'u doğumunun 150 yılında yurt içinde ve “Buhara'dan İpek'e” başlığı altında yurt dışında düzenlediğimiz bilgi şöleni ile yad ettik. Türk Dünyası’ndan Âkif ve eserleri üzerine çalışan yazar ve ilim adamlarının konuşmacı olduğu programların ilki;  23 Kasım 2023 tarihinde annesinin memleketi olan Buhara’da, İkincisi, 28 Kasım 2023 de babasının memleketi İpek’te, Ve üçüncü olarak da 20-23 Aralık 2023 tarihleri arasında babasının memleketi Kosova’da yapıldı.” diye konuştu.

- Deprem gerçeğini, nedenlerini ve sonuçlarını hep aklımızda tutmalıyız

Arıcan sözlerini şöyle sürdürdü:

“Evet, 2023 geçti.

Ama ölümlerin ve acıların gölgesinde geçti.

6 Şubat 2023 tarihinde "asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin acısıyla sarsıldık. Tarifi imkânsız acılar yaşadık.

Kahramanmaraş'ın yanı sıra Hatay, Osmaniye, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, Adana, Malatya ve Elazığ'da etkili olan depremde 50 bin 700 kişi hayatını kaybetti.

Çok şükür depremin ardından gelen güçlü toplumsal yardımlaşma refleksiyle bütünleşen milletimiz; devletimizin öncülüğünde tüm kurumların,  sivil toplum kuruluşlarımızla el ele vererek bir an önce yaraları sarmanın gayreti içinde oldu.

Bu felaket bize bir gerçeği bir kez daha hatırlattı;

Allahu Teala tarafından bir nimet ve emanet olarak bize verilen tabiatın işleyişini, ritmini dikkate almayan tutum ve davranışlarımız mutlaka afetlere sebep oluyor. 

Bu bir, ikincisi; Bu depremde de anladık ki; öldürücü olan deprem değil, yanlış yer seçip, kuralsız, özensiz ve kontrolsüz yapılan binalardır.

Umarım ve dilerim ki, bu acıları bir daha yaşamamak için; Deprem gerçeğini, nedenlerini ve sonuçlarını hep aklımızda tutarız.

- İsrail insaf, vicdan ve merhamet duygularının yitirmiş

Terör devleti İsrail kurulduğu yıldan bu yana; Filistinli kardeşlerimiz bir gün bile rahat yüzü görmedi.

2023 yılı dendiğinde içimizi burkan; masum bebeklerin, çocukların, kadınların, yaşlıların kanlarının akıtıldığı, katliamların yaşandığı, mezarların yetersiz kaldığı Filistin gelecek aklımıza.

İnsaf, vicdan ve merhamet duygularının yitirmiş İsrail güçlerinin Dünyanın gözü önünde ve hiç ara vermeksizin başlattığı yoğun saldırıların, büyük soy kırımın üçüncü ayındayız.

Filistin'de her gün hastaneler, ibadethaneler, okullar ve evler bombalanmaya devam ediyor.

Ne yazık ki; Malın, mülkün gasp edildiği, yeraltı ve yerüstü zenginliklerinin çalındığı, zulmün, işgal ve katliamın sıradanlaştığı, zalimin destek bulduğu bir çağda yaşıyoruz.

Zalim İsrail’i kınıyoruz ama onunla birlikte; Masum insanların katledilmesine ses çıkarmayarak savaş suçu işleyen vicdansızlara açıktan ya da gizliden destek sağlayanları da kınıyoruz.

İşte batı medeniyeti işte Filistin

*Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar,

Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.

Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar,

"Medeniyet!" dediğin tek dişi kalmış canavar?

Batı medeniyetinin nasıl anlaşılması ve yorumlanması gerektiğini; İstiklal ve İslâm şairimiz  Mehmet Âkif Ersoy yüz yıl önce İstiklal Marşımızda  işte böyle ifade ediyor.

Bugün günümüz insanlığının yaşadığı en büyük insani dram Filistin’de yaşanıyor. Ne yazık ki insan hak ve hürriyetlerini dilinden düşürmeyen Batı tüm bu yaşananlara gözünü, kulağını kapatmasını, kalbini karartmasını utanç verici buluyorum.

Buradan sesleniyorum;

Hak, hukuk tanımayan zorba işgalci İsrail…!

İnsanlığın vicdanında infial uyandıran , masum çocukların, beşikteki bebelerin, hastanelerin, okulların, camilerin üzerine acımadan bombalar yağdırmaya hâla utanmıyor musun?

Tüm bu olup bitenleri sessizce seyreden ey Batı, ey batı medeniyeti,

Nerede kaldı sizin hayat haklarına saygınız,

Nerede kaldı sizin insan sevginiz,

Ve nerede kaldı, top yekûn bir imha harekâtını sürdüren İsrail’e kullanmadığınız yaptırım hakkınız.

Dolayısıyla; biz, bir kez daha anladık ki Batı medeniyetinden Müslümanlara dost olmaz. Onların dostlukları sadece kendilerine benzeyen ve kendilerince makbul sayılanlar için geçerlidir.

Filistinlilerin en temel hakkı olan kendi toprakları üzerinde insanca ve özgürce yaşama mücadelesiyle sonuçlanacak, adil bir barışın tesis edilmesine kadar, şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da Filistinli kardeşlerimizin yanında olacağız, bundan hiç kimsenin şüphesi olmasın.”

-TYB ülkemizin en prestijli edebiyat ödülünü veriyor

Konuşmasında, ödüllendirmenin son yıllarda yaygınlaştığını ve ve çeşitlendiğini ifade eden Genel Başkan Arıcan, TYB’nin ödül gerekçelerini ve ödül alacakların nasıl belirlendiğine dair de şunları söyledi:

“Türkiye Yazarlar Birliğinin; ülkemizin en prestijli edebiyat ödülü olan yılın yazar, fikir adamı ve sanatçıları  ödüllerini verdiği tarih 1980 öncesidir. Bu öyle bir ödül ki, o zamana kadar hiç ödül almamış olan çok önemli edebiyatçılarımıza ödül vererek başladık. Kim bu isimler; Necip Fazıl Kısakürek, Cemil Meriç, Sezai Karakoç, Bahattin Karakoç, Erdem Beyazıt, Rasim Özdenören, Mustafa Kutlu. Şimdi herkes tarafından ödüllendirilen, önemi takdir edilen bir çok yazarımız, şairimiz, edebiyatçımız Türkiye Yazarlar Birliği ile ödülleri ile ilk defa ödüllendirilmiş oldular.

-Ödül alacakları 46 yıllık bilgi ve deneyimle belirliyoruz

Birliğimizin önemli ve sürekli faaliyetlerinden biri de; günümüzün şair ve yazarlarını, fikir ve ilim insanlarını topluma tanıtmak, daha güçlü eserler vermeleri için teşvik etmek amacıyla, iyi olan eserleri,  yılın yazar fikir adamı ve sanatçılarını belirleyerek ödüllendirmesidir. 46 yıllık bir birikim ve tecrübeyle; Yıl içinde yönetim kurulumuzun kapsamlı araştırmalarının yanı sıra ülkemizin seçkin gazeteci, yazar, çevirmen, editör, şair ve eleştirmenlerinin görüş ve önerilerinden de yararlanılarak eser sahibinin dünya görüşü ve ideolojisine bakılmaksızın yılın yazar, fikir adamı ve sanatçılarını belirliyoruz. Eserleri takip edip değerlendirirken deneyimli, tecrübeli edebiyatçıların yanı sıra mutlaka gençlerin çalışmalarına da yer veriyoruz.

- Kültür, sanat ve düşünce hayatındaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz

Bu vesileyle son 46 yıldır edebiyata, sanata ve kültürümüze yeni kan diyebileceğimiz isimleri kazandırdık. Ödüllerin kalıcı, geleneksel ve değerli olması için;  TYB yönetim kurulunda görev yapan arkadaşlarımızın ve seçici kurul üyelerinin eserleri değerlendirmeye alınmamaktadır. Ayrıca, aynı dalda bir kişiye üst üste ödül verilmemektedir. Ödül alacak eserler konusunda büyük bir hassasiyet gösteren seçici kurulumuzun bu davranışı yılladır hiç değişmediğinden “iyi eserlerin aranıp bulunması” yönündeki bu gayretimiz kamuoyu tarafından da her zaman takdirle karşılanmış ve TYB edebiyat dünyasında haklı bir ün kazanmıştır. 2023 yılında da, ülkemizde yaşanan kültür, sanat ve düşünce hayatındaki gelişmeleri yakından takip ederek değerlendirdik;  ödül alacak kişi, kurum ve eserlerini belirledik.

-Ödülleri törenle sahiplerine tevdi ediyoruz

Öncelikle eser sahibi, kişi, kurum ve kuruluşları tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum. Yönetim kurulumuzca, yılın yazar fikir adamı ve sanatçıları değerlendirmesi yapılırken aynı zamanda “Üstün Hizmet Ödülü”ne lâyık görülen isimler de belirlenmektedir. Üstün hizmet ödülleri; Kültür ve sanat hayatımıza önemli katkı sağlayan, edebiyat ve düşünce alanında olağanüstü gayret ve çalışmaları bulunan şahsiyetlere, şükran ve minnet borcumuzun bir ifadesi olarak verilmektedir.

Eser sahiplerine ileriki günlerde açıklayacağımız bir zamanda ödülleri takdim edilecektir.

Bu ödüllere layık görülen, özgün eserleri ile Türk kültür, sanat ve edebiyat hayatına önemli katkılarda bulunan değerli şair, yazar, yayıncı, bilim adamı ve mütefekkirlerimizi tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum.”

2023 YILININ "YAZAR, FİKİR ADAMI VE SANATÇILARI"

ÖDÜLLERİNİ KAZANAN İSİMLER VE KURUMLAR:

Hikâye: Gülşen Funda, Yol Deriz Ona- Ketebe Yayınevi.

Şiir:      Zeynep Arkan, Gözleri Olan Hiçbir Şeyi- Dergah Yayınları.

Roman: Kaan Murat Yanık, Sular Üstünde Gökler Altında -  Ketebe Yayınevi.

Deneme: Dursun Ali Tökel, Sizin Ömrünüz Kaç Saniye -Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.

Fikir: Erol Erdoğan, Oyun Kimin? Çocuk ve Oyuna Dair Toplumsal Bir Yüzleşme -İz Yayıncılık.

Araştırma: Mustafa Merter, Hekoton’la Son Tango -     Ketebe Yayınları.

İnceleme: Hatice Bildirici, Perdedeki Öykü Öyküden Sinemaya Uyarlamalar - Hece Yayınları.

Dil: Şahap Bulak, Türkiye Türkçesi Grameri Kelime Grupları ve Cümle Bilgisi - Fidan Yayınları.

Edebi Tenkit: İdris Ekinci,  Direniş Mümkündür - Ebabil Yayınları.

Hatıra: İlyas Dilbaz,  Efendi ile Müftü Arasında Hatıralarım - Dergah Yayınları

Gezi: Dr. İsrafil Kuralay,  Asya Günlükleri - Profil Kitap.

Şehir: Çetin Oranlı,         Adana - Hayy  Kitap.

Biyografi: Metin Aydar,  Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Kızıl Elmaya Adanmış Bir Ömür         - Timaş  Akademi.

Çocuk Edebiyatı: Ömer Ünal, Evliyalar ile Yolculuk / Kayıp Mısranın Peşinde -Mecaz Çocuk Yayınları.

Basın/Fıkra: Aydın Ünal- Yeni Şafak Gazetesi.

Basın/ Fikir: Nedret Ersanel - Yeni Şafak.

Dergi: Bir Nokta.

Elektronik Yayıncılık: https://www.edebifikir.com/

TV Programı: TRT2 - Sanatçının Şehri.

TV Belgesel:  'Hep 33 Yaşında'.

Radyo Programı: Mehmet Dumlupınar -  Edebi Söyleşiler  Semerkand Radyo

Kamu Yayıncılık:   Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi,              

Özel Yayıncılık: Nar Yayınları,

TYB Vefa Ödülü: İrfan Çalışan,

Üstün Hizmet Ödülü: Kamil Uğurlu, Prof. Dr. Turan Koç, Belkis İbrahimhakkıoğlu.

                                             Haber: Mahmut Erdemir – Fotoğraf: Mustafa Ekici