Gökhan Özcan'dan: Aliya'nın notlarında Srebrenica

Bu boyutta bir trajedi gerçekleştiğinde kimse masum değildir. İçinde Srebrenica'nın gerçekleştirilebilir olduğu bir dünyanın varolmasından dolayı hepimiz suçlanmayı hak ediyoruz. Her birimiz daha fazlasını yapabilecek olduğuna inanmak zorunda. Kritik anlarda ordunun gösterdiği etkinlikten tam anlamıyla hoşnut değilim, bana öyle geliyor ki, onlar Çetnik mevzilerinin etrafında 'dolanıp durdular'. Askerler o koşullarda güçleri dahilinde her şeyi yaptıklarına inanıyorlar. Srebrenica içinde de sivil ve asker yetkililer arasında durmaksızın kaynayan bir ihtilaf mevcuttu. Hiçbir hadisede mutabakat, koşulların gerektirdiği düzeyde değildi. Bu, kısmen, dışarıyla ilişkisi kesilmiş ve hayat koşulları alabildiğine zor olan bir kasabadaki psikolojik durumun sonucuydu.

11 Temmuz 1997'de, Srebrenica trajedisinin ikinci yıldönümünde Srebrenicalı kadınlara bir mesaj gönderdim:

Doğru dürüst bir cevap verilinceye kadar, 'Bu çapta bir trajedi önlenebilir miydi?' sorusu her birimizin ve dünya üzerindeki her sorumluluk sahibi insanın zihnini meşgul etmeye devam edecektir. Onlar, Bosna için gerçekten çok acı ve korkunç günlerdi. Srebrenica'ya yönelik Çetnik saldırısından 20 gün önce Saraybosna kuşatmasının kaldırılması için yapılan başarısız girişim, Sırbistan'dan doğrudan yardım almakta olan düşmanın, güç bakımından sahip olduğu muazzam avantaj, dünyanın kayıtsızlığı, UNPROFOR askerlerinin o tarihteki korkakça davranışları, sizin uzun süreli tecridiniz ve bunun kuşatılmış olan kasabada yol açtığı iç sorunlar –bütün bunlar, o korkunç Temmuz günlerinde bizim aleyhimizeydi.

Size yardım etmek için yapabileceğimiz her şeyi yapmakta olduğumuza ve yapmaya devam edeceğimize inanmanızı istiyorum. Bunun asla yeterli olmadığını biliyorum, ama bu dört yıllık tahrip edece savaşın ardından Bosna, iyileştirilmesi gereken yaralarla doludur. Srebrenica bunların kesinlikle en büyük ve en derin olanıdır."

(Aliya İzzetbegoviç/Tarihe Tanıklığım/Klasik Yay.)

14.07.2011 Yeni Şafak