Mustafa Kutlu'dan: Kafayı çizmek

Bilimin, sanatın, siyasetin yalanları geçer. Ve bu yalan dünya, teknoloji, sayesinde "sanal dünya" oluverir. Hassan Sabbah'ın "Alamut Kalesi" gibi. Bu yalanlardan bıkanların aynası Robert De Niro'nun oynadığı "Taksi Şoförü" filmi; veya "Norveç Canavarı" dır.

ABD'de durum biraz daha iyi imiş.

Orada her dört kişiden biri kafayı çizmiş.

ABD büyük ülke. Tarımda çalışan çok. Topraklar geniş ve insanlar herhalde tabiattan o kadar kopmamış. Ayrıca ABD nüfusu sapmış da olsa dindar sayılır.

Uzmanlar bu konuda şunları söylüyor:

"Ruhsal sorunlardaki artışın en büyük nedeni sanayileşme ile birlikte insanların daha fazla yalnız kalmasıdır. Özellikle büyük şehirlerde yaşayanlar bu yanlızlığa dayanamıyor." ABD ve Avrupa'da ana-babaların çocuklarını, çocukların ana-babalarını misafir etmekten bile çekindiklerini biliyor muydunuz? Avrupalı çiftler tatile çıkarken "ayak bağı" olmasın diye çocuklarını kreşe terkediyorlar.

Çevrenin tahrip edilmesi başka bir sebeptir. Çevrede (Havada, suda, toprakta ,gıdada) artık ağır metaller, toksinler, elektromanyetik kirlilik var. Cep telefonundan, televizyona kadar her âlet radyasyon yayıyor. Bu tip etmenler beyin yıkımını kolaylaştırıyor uzun vadede parkinson, alzheimer ve nörolojik hastalıkları tetikliyor.

Modern teknolojik medeniyetin sunduğu "Hız ve haz" insanları sarhoş etti. Ne cinsel özgürlük, ne uyuşturucu yaraya merhem olmuyor, aksine yarayı azdırıyor. Üretim-tüketim sarmalındaki insan büyüme ve ilerleme uğruna hem kendini hem tabiatı tüketiyor.

O artık makinanın esiri olmaktan çıkmış, bir nevi makine olmuştur. (Bir şair de bunu arzuluyordu, ne hazin).

Türkiye'de durum nasıl?

Biz de bildiğiniz gibi kapitalizmin (Modern teknolojik medeniyetin) son vagonuna, son anda kendimizi attık. (Bununla övünenler var, yazık).

Türkiye'nin psikolojik haritasını çıkaran Ruh Sağlığı Eylem Planı'na göre Türkiye nüfusunun %20'si sorunlu.

Eh, o kadar olur.

Bunlar şehirlidir, köylüleri katmayın.

Zaten nüfusun %30'u hâlâ köylü. Buna bir %30 da şehre gelmiş, şehirli olamamış köylüyü katın. Onların hâlâ ruhu var, teslim bayrağını çekmediler. Hâlâ birarada yaşıyorlar ve yanlızlığı tatmadılar. Alvar'lı Efe'nin şiirlerini coşkuyla okuyorlar, şiirden kopmamışlar. Türk halkının sorunu olsa olsa "geçim sıkıntısı" dır. Yoksa yapılan istatistiklere göre dünyanın "en mutlu" halkları arasında sayılıyor.

Ayrıca halkımız psikoloğa gitmez. Bunu "delilik alâmeti" sayar. Zaten doktor sayımız, psikolog sayımız fazla değildir.

Türkiye'de "kriz entelektüel"leri saymaz isek hastalık hayat tarzının değişmesinden, geleneksel yaşantı ve mekanların terkedilmesinden, köylerin boşalmasından, tarım toplumundan sanayi'ye geçişteki sancılardan, devletin dayatmalarından, modern teknolojik medeniyet unsurlarının bizi de ağır ağır içine çekmesinden, onun hız ve hazzına kapılmaktan kaynaklanıyor.

Ama şükür henüz kafayı çizmedik.

%84 kurban kesen, %60 sürekli, %20 ara sıra oruç tutan, Ramazan'ı coşkuyla yaşayan bir toplum kolay kolay pes etmez.

Bizim sorunumuz şu:

Bir yandan modernleşiyoruz, öte yandan bir şekilde dindarlaşıyoruz. (Bu dindarlaşmaya itiraz edenler var, onları anlıyorum).

Bu nasıl oluyor? Kafayı çizmeden şuna bir izah getirelim.