Tüzer: Tokat kültürel mirası zengin bir ilimizdir

Tüzer; Tokat’ın tarihi, kültürü, coğrafyası ve sosyolojisi hakkında Mehmet Önder Karakaş’ın sorularını cevaplandırdı.

20.07.2020 tarihinde TYB’nin instagram hesabından canlı olarak yayınlanan söyleşide konuşan İbrahim Tüzer, Tokat’ın tarihinin çok eskilere dayandığını ifade etti.

Evliya Çelebi’nin Tokat’ı gördüğünde hayret ettiğini ve Tokat’ı sekizinci büyük şehir olarak kabul ettiğini belirten Tüzer, Tokat isminin “surla çevrili şehir” anlamına geldiğini söyledi. Tokat’ın tarım yapılmaya, sebze ve meyve yetiştirmeye çok uygun verimli toprakların üzerine kurulu olduğundan bahseden Tüzer, Tokat’ın kuruluşundan itibaren cazibe merkezi olduğunu ifade etti.

Kültürel bir havza olarak inşa edilmiştir

Şehrin Hititler, Urartular, Lidyalılar, Bizans İmparatorluğu, Sasaniler, Selçuklular ve Osmanlı İmparatorluğu gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yapmasının önemini vurgulayan Tüzer, Tokat’ın kültürel bir havza olarak inşa edilmiş olduğuna işaret etti.

Tokat’ın İç Anadolu Bölgesi ile Orta Karadeniz Bölgesi’nin birleşme noktasında oluşu yönüyle de jeopolitik olarak önem arz ettiğini ifade eden Dr. İbrahim Tüzer, şehrin çok kültürlülüğünde kadim oluşu kadar konumu itibariyle de pek çok şehre komşu olmasının da etkili olduğunu belirtti.  

Mevlâna’nın "Tokat'a gitmek gerek, çünkü Tokat'ta insan ve iklim mutedil” dediğine dikkat çeken Tüzer, şehirde; Zile Kalesi, Garipler Cami, Tokat Kalesi, Yağıbasan Medresesi, Maşathöyük, Komana Şehri, Gökmedrese, Latifoğlu Konağı, Sulusokak gibi bir çok kültürel mirasın olduğunu belirtti.

Şehir kavramı üzerine soruları cevaplandıran Tüzer; turist zihninin mekanları tükettiğini ve sadece “orada bulunmuştum” demeyi öngördüğünü, seyyah zihninin ise orayı bilmeyi ve orayı yaşamayı öngördüğünü ifade etti.

Modern kentler huzur vermiyor

Evi hayatın merkezinde duran bir olgu olarak tanımlayan Prof. Dr. İbrahim Tüzer, “modern kentler bireyleri daima evden dışarıya davet ediyor.  Modern kentler ruhsal doygunluk ve huzura imkân vermiyor” diye konuştu.

Türk Edebiyatı’nda Tokat’ın önemli bir yere sahip olduğunu belirten Tüzer, insanın yerli olduğunu ve doğduğu coğrafyanın özelliklerinin, kimliklerinin farkında olan sanatkârların daha başarılı olduğunu ifade etti. Bu anlamda özellikle Mustafa Necati Sepeçioğlu’nun adını vurgulayan Tüzer, yerel olmadan evrensel olmanın mümkün olmayacağını belirtti. Kendisi de Tokatlı olan Cahit Külebi’nin “Bu dünyada dikili bir ağacım yok/ ama sevilecek bir memleketim var” dizesine atıfta bulunan Tüzer, Zileli Talibi’den, Ceyhuni’ye kadar Tokat’ın kadim dönemde de pek çok sanatkâra ev sahipliği yaptığını ifade etti.