Akif, Genç Bilim ve Veteriner İnsanları İçin İyi bir Model”

TYB Ankara Şubesi 2021 yılının “İstiklal Marşı Yılı” ilan edilmesi münasebetiyle başlattığı kültürel faaliyetlerini devam ediyor.

Bu kapsamda, Türk Veteriner Hekimler Birliği Bilim Kurulu Konsey Üyesi Doç. Dr. Çağrı Sinmez TYB Ankara Şubesi tarafından düzenlenen söyleşi programına katıldı. TYB Ankara Şubesi’nin instagramı üzerinden canlı yayınlanan programda “Baytar Mektebinden İstiklale Giden Yolda Bir Aydın: Mehmet Akif Ersoy” konulu bir söyleşi gerçekleştirildi.

21 Şubat 2021 tarihinde saat 20.00’de TYB Ankara Şubesi instagramı üzerinden canlı yayınlanan ve program yöneticiliğini TYB Ankara Şubesi Mali Sekreteri Mehmet Sıddık Yıldırım’ın sunduğu programda İstiklal Şairi Mehmet Akif Ersoy’un eğitimi, mesleği, mesleği ile ülkesine yaptığı hizmetler konuşuldu.

Söyleşide program yöneticisi Mehmet Sıddık Yıldırım’ın sorularını cevaplandıran Doç. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez, veteriner okulunun Mehmet Akif Ersoy’un dünyasını, kimliğini, kişiliğini şekillendirmede önemli rol oynadığını söyledi.

Veterinerlik Mesleğini Hep Ön Planda Tuttu

Mehmet Akif Ersoy’un 1889’da Mehmet Ali Bey’in gayretleriyle açılan ilk sivil Veteriner Okulundan birincilikle mezun olmuş başarılı bir veteriner hekim olduğunu belirten Doç. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez,  şunları söyledi: “Mehmet Akif Ersoy, Veteriner İşleri Genel Müdür Yardımcılığı görevine yükselerek okul süreciyle beraber 24 yıl veteriner hekimlik mesleğine hizmet veren ve her fırsatta veteriner hekim kimliğini ön plana çıkararak, mesleğine sevgi ve saygısını gösteren abide bir kişiliktir.”

Akif’in Hayatındaki İki önemli Adam: Rıfat Hüsamettin ve Pasteur

Mehmet Akif Ersoy’un, Halkalı Baytar ve Ziraat Mektebi’ndeki eğitimi döneminde çoğu doktor olan hocalarından müspet tesirler alarak okulun ders ve laboratuarlarına şevk ve arzu ile devam ettiğini belirten Doç, Dr. Sinmez, “Mehmet Akif Ersoy’un okula girdiği yıl, Paris’ten dönen Rıfat Hüsamettin de Halkalı Veteriner Okulunda görev başladı ve okula ilk kez ‘mikrop kültürünü’ getirdi. Mehmet Akif, bu yeni bilimsel gelişmeyi Rıfat Hüsamettin’in bizzat kendisinden öğrendi. Mehmet Akif, hocasından Pasteur’ün yalnız ilmini öğrenmekle kalmadı, aynı zamanda onun bazı beşeri değerlerini de öğrenme fırsatı buldu. Pasteur Hıristiyan’dı, ancak Mehmet Akif, onun adını söylerken, gözleri büyür, sesi değişirdi. Mehmet Akif, kendisine Pasteur’ü ve çalışmalarını anlatan ve öğreten Rıfat Hüsamettin’i hep hürmetle anmaktaydı” şeklinde konuştu.

Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele İçin Arnavutluk’tan Arabistan’a Yolculuk

Mehmet Akif Ersoy’un 1893 yılında Orman, Maden ve Ziraat Bakanlığı Beşinci Veteriner İşleri ve Hayvan Islahı Şubesi’ne memur atanarak ilk memuriyetini başladığını ifade eden Doç, Dr. Sinmez, sırasıyla müfettiş yardımcılığı, Veteriner İşleri Müdür Yardımcılığı görevlerine yükseltildiğini kaydetti ve şunları söyledi: “Orman, Maden ve Ziraat Bakanlığı’ndaki 20 yıllık hizmetleri sırasında sık sık Bakanlık adına seyahat yaptı ve zaman zaman da ek görevlerde bulundu. Görev yeri İstanbul’daki Bakanlık merkezi olmakla beraber, iki sene kadar Rumeli’de, Edirne’de iki sene kadar da Arnavutluk, Anadolu ve Arabistan’da bulaşıcı hayvan hastalıklarıyla mücadele çalışmaları yaptı, köylerle sıkı temaslarda bulundu, halkla iç içe oldu. Onları hayvan hastalıklarla mücadele edilmesini öğretti. Toplumun dertleriyle dertlendi. Ayrıca ‘Dar’ül Edep’ adını taşıyan bir özel okulda fahri olarak dört-beş sene ders verdi.”

Akif, Ordu’ya At Seçimi Yapacak Heyette…

Mehmet Akif Ersoy’un savaş dönemlerinde Ordu’ya savaşa dayanıklı at seçtiğini işaret eden Doç. Dr. Sinmez, “Mehmet Akif Edirne’den sonra, orduya alınacak atları seçmek için oluşturulan heyetle Şam, Halep ve Adana illerine gitti. Böylece memuriyetinin ilk dört yılını halkın arasında, halkla iç içe geçirecek memleketin sosyal durumuna, halkın sıkıntı ve dertlerini yerinde görme imkânı buluyordu. Halkalı Yüksek Ziraat Okulu’nda Resmi Yazışmalar dersi hocalığı, Çiftlik Makinist Mektebi Türkçe Öğretmenliği, Darü’l Fünun Edebiyat Fakültesine Türk Dili ve Edebiyatı hocası, Yüksek Sivil Veteriner Okulu’nda dersler verdi. Mehmet Akif , son olarak Mısır’da bulunduğu yıllarda, Kahire Üniversitesi’nde Türkçe hocalığı görevinde bulundu.”

Haksızlığa Tahammülü Yoktu..

Mehmet Akif’in en karakteristik özeliklerinden birisinin de haksızlığa tahammül edememesi ve meslektaş sevgisinin olduğunun altını çizen Doç. Dr. Sinmez, “Mehmet Akif, 20 yıl hizmet verdiği Orman, Maden ve ziraat Bakanlığında dönemin Veteriner Dairesi Müdürü Abdullah Bey tarafından 1913 yılı başında Mısır’a iki aylık süreyle görevlendirildi. O yıllarda, bugün Pendik’te bulunan Veteriner Bakteriyoloji Enstitüsü inşası kararlaştırıldı. Ancak, Bakan’a baskılar(rant çevreleri) sonucu Enstitünün başka bir yerde yapılmasına karar verildi. Abdullah Bey itirazları nedeniyle memuriyetten uzaklaştırıldı. Dönemin bazı veteriner hekimleri Mehmet Akif’in müdürlüğe talip olmasını istiyorlardı. Mehmet Akif, ‘arkama küfe koyun, meslek için götürürüm, fakat beni Nazır karşısına çıkaracak vazife teklif etmeyin’ diyerek 1913 tarihli ve ‘Umur-i Baytariyye Müdür Muavini’ imzasıyla verdiği istifasında ‘Abdullah Beyin yerden göğe kadar haklı olduğu’ gerekçesini ileri sürüyordu. Mehmet Akif, mesleği ve meslektaşları ile böylesine iç içeyken mesleğinden ve memuriyetten ayrılış nedeni, mesleğine ya da meslektaşlarına küskünlüğü değil; haksızlığa, baskıya isyan eden kişiliği idi. Zamanın idaresine karşı hiç ödün vermedi.”

Mektupla Gençlere Meslek Sevgisi Aşıladı...

Mehmet Akif Ersoy’un mesleğine olan sevgisi ve bağlılığının ömrünün sonuna kadar devam ettiğini belirten Doç. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez, “Ölümünden bir yıl önce Mısır’dan Pendik Bakteriyoloji Müdürü Şefik Kolaylı’ya yazdığı mektuplarda ‘müessese hakkında bilgi ve fotoğraflar istiyor, genç veterinerlerin mesleğe atılırken, bu laboratuvarlarda muhakkak eğitime tabi tutulmasını’ istiyordu. Mesleki dergi ve dernekleri önemsiyordu. Osmanlı Veteriner Bilimi Derneği’nin genel başkan yardımcılığını yaptı. Mesleğin sorunlarını İttifak Gazetesi’nde yazdı. Mecmua-i Fünun-u Baytariye adlı derginin yayın kurulunda görev aldı.” dedi.

Mesleği Yüksek Vasıf Kazandırdı

Veterinerlik eğitimi ve mesleğinin Mehmet Akif Ersoy’un kimliğini oluşturduğunu, yakın arkadaşlarının bunu defalarca anlattığını ifade eden Sinmez, “Akif, her biri uzun bir ömre kâfi gelmeyen müspet ilimleri heyecanla takip etmemiş olsaydı ruhu yük­selmez, kafası inkişaf etmezdi. Mehmet Akif, irfanı­nın temelini Baytar Mektebinde kurmuştur. Onun tetkik ve tefahhus kabiliyeti o mektepte açılmıştır... Eğer Mehmet Akif baytarlığın yüklediği vazifeleri görmek için Türk köylerinde at dolaştırmamış ol­saydı, Türk’ün yüksek cevherini, asil özünü yerinde ve içinde tetkik etmeseydi ne bir İstiklal Marşı ya­zabilir, ne de Çanakkale şiirini doğurabilirdi. O, Türk’ü özünden gördü, candan sevdi, duydu ve yazdı. Bu itibarla Baytar Mehmet Akif, Şair Meh­met Akif’e yükseklik vasfını kazandıran bir varlık oldu.” şeklinde konuştu.

Uluslararası Kimlik Kazandı..

Yüksek Veteriner Okulu Mezunları Derneği yöneticiliği yapan, Veteriner Bilimi Dergisi camiası içinde yer alan Mehmet Akif Ersoy’un uluslararası boyutunu ise Doç. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez şöyle anlattı: “Mehmet Akif’in veteriner hekim yönüyle uluslara­rası alana tanıtılmasının ölümünün 20. yılına rastla­dığını; PTT Genel Müdürlüğünün 1956’da Mehmet Akif’in fotoğrafı üzerinde İstiklal Marşı’ndan birer mısra bulunan üç seri pul çıkarıldığını; bu pulların Alman Hoechst İlaç Firmasının dünyaca ünlü ve üç dilde (İngilizce, Almanca, Fransızca) çıkarılan ya­ yın organının 1971 yılı sayılarında yer aldığını ve Mehmet Akif Ersoy’un biyografisine de yer veril­diğini; bu yayında bahsedilen Pasteur, Koch, E.V. Behring, Erlich, Roux, Marex, Cruz, Calmette, Henle, Ramon gibi dünyaca ünlü âlimlerin arasında Mehmet Akif’in de yer almasının gerçekten büyük bir önem taşıdığını bildirmektedir.” Doç. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez,  veteriner hekim olan Mehmet Akif Ersoy’un günümüzün genç veteriner ve bilim insanları için rol model oluğunu sözlerine ekledi.