• İstanbul 15 °C
  • Ankara 14 °C
  • İzmir 18 °C
  • Konya 11 °C
  • Sakarya 17 °C
  • Şanlıurfa 21 °C
  • Trabzon 15 °C
  • Gaziantep 14 °C
  • Bolu 10 °C
  • Bursa 16 °C

“Başkent İnsaniyet Buluşmaları”nda İslam Medeniyetinde Dinî Musiki Konuşuldu

“Başkent İnsaniyet Buluşmaları”nda İslam Medeniyetinde Dinî Musiki Konuşuldu

Ankara – İnsaniyet Eğitim, Kültür ve Sanat Derneği tarafından düzenlenen “Başkent İnsaniyet Buluşmaları” programı kapsamında, 24 Haziran 2025 Salı akşamı Prof. Dr. Fatih Koca’nın konuk olduğu “İslam Medeniyetinde Dinî Musiki” başlıklı söyleşi yoğun katılımla gerçekleşti.

Etkinlik, Kabakçı Konağı’nda Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başladı. Açış konuşmasını İnsaniyet Derneği Başkanı Nil Gülsüm Kurt yaptı. Ardından, Fatih Karadayı tarafından Prof. Dr. Fatih Koca’nın akademik özgeçmişi takdim edildi. Programın moderatörlüğünü ise İhsan Erkul üstlendi.

Dinî Musiki: İnsan, Melodi ve Peygamberler

“Salât ve Selâm Kültürü”, “Zikir ve Mûsikî”, “İslam Estetiği ve Ses” konularında akademik çalışmalara imza atmış, dinî musikinin geleneksel formları ile çağdaş karşılıklarını araştıran öncü bir isim olan Prof. Dr. Fatih Koca, İslam’ın ilk dönemlerinden itibaren müziğin insanın fıtratında var olduğunu ve dinî musikinin Hz. Âdem’den Hz. Peygamber’e (sav) kadar uzandığını vurguladı. İnsan sesiyle nağmelerin kutsal kelamlara yansımasının İslam kültüründe köklü bir geleneğe dayandığını söyledi.

Tirmizî kaynaklı rivayetlere atıfta bulunarak, bütün peygamberlerin seslerinin güzel olduğunun belirtildiğini aktaran Koca, şu ifadeleri kullandı: “Hz. Davut’un davudi sesi, Hz. İbrahim’in nağmeli yakarışları, Hz. Musa’nın tesbihat tarzı, dinî musikinin köklerinin derinliğini ortaya koyar. Bugün bildiğimiz dinî musiki, Efendimiz (sav) döneminde kemale ermiştir.”

Prof. Dr. Koca, özellikle Peygamber Efendimiz’in (sav) çocukluk yıllarından itibaren musiki ile temasının bulunduğunu, Kur’an’ın ilk ayeti olan “İkra” ile musiki ile anlam arasında bir bağ kurulduğunu vurguladı. Ayrıca Hz. Bilal-i Habeşî’nin ezan okuyucusu olarak seçilmesini de sesin, ahengin ve davetin estetik boyutuna verilen önemle ilişkilendirdi.

Zikirle Musikinin Kesiştiği Nokta

Dinî musikinin sadece bir sanat dalı değil, aynı zamanda ibadet bilinciyle örülü bir terbiye disiplini olduğunu ifade eden Koca, zikir ile musiki arasındaki kadim bağa dikkat çekti: “Bir yerde topluca yapılan zikir varsa, orada dinî musikiden de söz edebiliriz. Bu gelenek Hz. Musa’dan bu yana süregelen bir mirastır.”

Mevlid Geleneği: Misyoner Kuşatmaya Karşı Manevî Direniş

Koca, mevlid geleneğinin Osmanlı döneminde gençlerin misyoner etkilerden korunması için ortaya çıktığını hatırlatarak, bu geleneğin hem Müslümanları dine yaklaştıran hem de gayrimüslimlerin İslam’a yönelmesine vesile olan güçlü bir araç olduğunu söyledi: “Mevlid, yalnızca bir metin değil; bir milletin kültürel ve manevî hafızasıdır.”

Ahmet Yesevî ve Dinî Musikinin Türk Coğrafyasındaki Yolculuğu

Söyleşide, Türk İslam dinî musikisinin kökenine de değinildi. Koca, Ahmet Yesevî’nin Divân-ı Hikmet’iyle birlikte dinî musikinin Türkistan’da şekillenip Anadolu’ya taşındığını belirtti.

Koca, bu musikinin temelinin Ahmet Yesevî’nin Divân-ı Hikmet’ine dayandığını, Yesevî’nin mânâ dolu sözlerinin sadece söz değil aynı zamanda bir ses ve musiki düzeniyle aktarıldığını belirtti.

“Yesevî Hazretleri sadece hikmet söylemedi; o hikmetleri musikîyle yoğurdu. Türkistan’da komünist ideolojilere karşı halkı ayakta tutan şey, onun sesle taşınan irfanıydı.”Bu gelenek Anadolu’ya ise Yesevî’nin Alperenleri eliyle taşındı. Tasavvuf musikisi, sadece tekkelerin değil, Anadolu irfanının da taşıyıcısı hâline geldi.

Yoğun İlgi, Duygu Dolu Anlar…

Söyleşi, katılımcıların sorularıyla zenginleşti. Soru – cevap bölümünün ardından Fatih Altay’ın fonda çaldığı ud eşliğinde Prof. Dr. Fatih Koca ve Hasan Özer mini konser verdi. Program sonunda Prof. Dr. Fatih Koca’ya, İnsaniyet Derneği Başkanı Nil Gülsüm Kurt tarafından teşekkür plaketi takdim edildi.

Kaynak: https://www.insaniyet.net/baskent-insaniyet-bulusmalarinda-islam-medeniyetinde-dini-musiki-konusuldu/

Bu haber toplam 760 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
  • Yavuz Bülent Bakiler, son yolculuğuna uğurlandı30 Eylül 2025 Salı 08:37
  • Güz Sonatı29 Eylül 2025 Pazartesi 13:14
  • Fatma Gülşen Koçak Hz Hatice’yi Anlattı23 Eylül 2025 Salı 11:20
  • Bursa: Şiir Şehir17 Eylül 2025 Çarşamba 12:09
  • Selim Cerrah Cihannüma Genel Başkanı oldu16 Eylül 2025 Salı 13:43
  • Genç Birikim dergisinin Eylül 2025 (279'uncu) sayısı çıktı.15 Eylül 2025 Pazartesi 11:47
  • Kaybettiğimiz Meçhul; Kendimiz11 Eylül 2025 Perşembe 14:21
  • Yaşayan Dil-Yaşatan Dil11 Eylül 2025 Perşembe 12:08
  • Modern Dünya İnsanın Hikayesi: Yokuşa Akan Sular10 Eylül 2025 Çarşamba 13:39
  • Şiir Ezber mi Bozacak Rahatsız mı Edecek?08 Eylül 2025 Pazartesi 10:43
  • Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim