“Bütün Yönleriyle Necip Fazıl” kitabı 180 sayfalık hacmiyle geniş kapsamlı bir çalışma ve Necip Fazıl'ın fikrinden sinemasına, şiirinden davalarına kadar geniş bir yelpazeye açılıyor.
Eser, Prof. Dr. Yüzüncü Yıl üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Necmettin Tozlu’nun sunuş yazısıyla başlıyor.
Türkiye Yazarlar Birliği Genel Başkanı D. Mehmet Doğan ise “on yıl sonra necip fazıl” başlıklı yazsında;
“Bugün, çok sevilmiş ve takdir edilmiş, çok övülmüş; buna karşılık yaşadığı dönemde bazı kesimlerin çok daha fazla nefretini çekmiş, dolayısıyla çok tartışılmış bir büyük şahsiyetimizi vefatının onuncu yılında hatırlamak ve hatırlatmak istiyoruz. Necip Fazıl hakkında yazılanlar sevgi ile nefretin bir insanda nasıl bu kadar odaklaşabileceğinin olduğu kadar bir ülkede değer kargaşasının hangi boyutlara ulaşabileceğinin de göstergesi sayılmalıdır.” diyor.
Doğan yazısında, Necip Fazıl’ın ülkemizin önemli bir değeri olduğunu ifade ediyor ve şunları söylüyor:
"On yıl Sonra Necip Fazıl", bu dizi toplantı, büyük şairimizin kendi mısraı ile "Durun kalabalıklar, bu cadde çıkmaz sokak" demek için düzenleniyor adeta. İlk şiirleri 1922'de yayınlandı, bu yüzden 'cumhuriyet devrinin ilk önemli şairi' nitelemesi yerindedir. Cumhuriyetten onlarca sene sonra, 1980 yılında 'Sultanüşşuara' ilan edilmesi de ne kadar çelişki gibi görünse de ona yakışır.
Daha bin dokuz yüz yirmilerde şöyle söyler:
"Söndürün lambaları, uzaklara gideyim
Nurdan bir şehir gibi ruhumu seyredeyim"
Çok günlük hale gelmiş, hamasete, dışa yönelmiş şiirimizi insana, onun içine, ruhuna doğru bir hamle haline getirmesiyle bütün kendinden sonrakileri etkiledi. Ölümü ilan edilen bir imanın ve medeniyetin çığlığı oldu. Bu yüzden sultansız bir ülkede, zamanla alay edercesine, "şairler sultanı" tacını takındı.
Necip Fazıl'la ilgili antipatiler ve nefretler yalnızca onun eserlerinin, kişiliğinin bir sonucu değil. Esas itibariyle dönemin ideolojik inandırmalarının bir yaptırımından ibaret. Yüzyılımızın en büyük şairlerinden biri iken şairliği adeta inkar edilen, tiyatro edebiyatımızın gerçek klasiği mesabesindeki eserlerine rağmen en az elli yıldır eserleri devlet sahnelerinden uzak tutulan, altmış yıllık yazı hayatında muhtelif gazetelerde ve kendi yayımladığı dergilerde yazdıkları ile, çok sayıda fikri kitabıyla yok sayılan bir şahsiyetin en azından merak için okunması, bilinmesi aydın haysiyeti icabıdır. Daha ötesi, bu memleketin aydınım diyen insanlarının boyun borcudur.”
Şiirinin değerlendirildiği ilk bölümden başka alışık olunmayan bir şekilde öykücülüğünün konuşulması dikkate şayan. Ömer Lekesiz, onun öyküsü için "metafizik öykü" tabirini kullanmıştır. Onun öykücülüğünün her zaman "öykü de yazdı" şeklinde sanatının kenarında yer alan bir alan olarak ele alınmasını eleştirilmiştir. Onun ne eskinin ne de yeninin temsilcisi olmadığını "kendi öyküsünün temsilcisi" olduğunu aktarmıştır.
Tiyatro ve Sinemada Necip Fazıl bölümünde Muhsin Mete, Necip Fazılın eserlerinin uyarlaması olan filmlerin başarısızlıklarının sebebi olarak, edebi özelliklerin film içinde eritilmediğini, zaaflarının eserlere son derece bağlı kalınması olduğunu söylemiş.
Eserde, Rasim Özdenören Necip Fazıl'ın fikri yönünü ele alırken, Orhan Okay ise Büyük Doğu dergisini değerlendirmiş.
Kitapta bulunan bölümler, konu başlıkları ve yazarları ise;
Birinci bölüm: Necip Fazıl’ın şiiri
Şiir İçin Tehlikeli Bir Şair/Mehmet Can Doğan
Necip Fazıl’ın Şiiri/Mustafa Miyasoğlu
Necip Fazıl’ın Şiirinde Sonsuzluk Kavramı/Ömer Say
Necip Fazıl Kısakürek’in Sanatı/Ahmet Alperen
Necip Fazıl’ın Şiiri Konusunda Yapılanlar ve Yapılması Gerekenler/Bekir Oğuzbaşaran
İkinci bölüm: Necip Fazıl’ın Hikaye ve Romanları
Necip Fazıl Öyküsünün Türk Öykücülüğü içindeki Yeri/Ömer Lekesiz
Necip Fazıl’ın Roman ve Hikayelerinde Kadın/Sevinç Çokum
Hikayede Sembol/İsmail Kıllıoğlu
Üçüncü Bölüm: Tiyatro ve Sinemada Necip Fazıl
Necip Fazıl ve Sinema/Muhsin Mete
Tiyatro ve Sinemada Necip Fazıl/Abdurrahman Şen
“Bir Adam Yaratmak”ın yeniden Sahnelenmesi Münasebetiyle Necip Fazıl Tiyatrosu/D. Mehmet Doğan
Dördüncü Bölüm: Necip Fazıl’ın Fikir Hayatımızdaki Yeri
Ölümünün Onuncu Yılında Üstad Necip Fazıl’ın Dini Eserlerine Bakış/Ali Nar
Necip Fazıl’ın Fikir Özellikleri/Rasim Özdenören
Necip Fazıl ve Farklı tarafları/Lütfi Şehsuvaroğlu
Necip Fazıl Kısakürek’te Eğitim Düşüncesi Üzerine/Necmeddin Tozlu
Necip Fazıl’da Fikir ve Pratik/Zübeyir Yetik
Necip Fazıl ve Politika/Necmeddin Türinay
Beşinci Bölüm: Necip Fazıl’ın Basın Hayatı ve Davaları
Gazeteci Necip Fazıl/M. Cemal Çiftçigüzeli
Necip Fazıl’ın Davaları/Şükrü Karatepe
Necip Fazıl/Hüseyin Üzmez
Sanat ve Edebiyat Dergisi Olarak Büyük Doğu/M. Orhan Okay
Ek: Necip Fazıl (kazakça ve Özbekçe)
Türk edebiyatının önemli şahsiyeti Necip Fazıl Kısakürek'i tanımak, düşünce dünyasını ve fikrî mücadelesini anlamak, eserleri hakkında bilgi edinmek isteyen herkes için “Bütün Yönleriyle Necip Fazıl” tavsiye ediyorum.
Mahmut Erdemir
Okumak için: https://kitap.tyb.org.tr/kitap/butunnecip.pdf
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.