Edebiyat Neden Gereklidir?

Duygularını, heveslerini, yıllardır biriktirdiği anıların kalbinde bıraktığı izleri ve içinde taşıdığı canavarı (nefs) ise asla göremez. O halde ayna, aslında kördür. Sadece zahiri yansıtır. Bundan başka da gücü yoktur. Fakat ümitsizliğe kapılmaya gerek yok. Çünkü insanın, aynalarından biri de kitaptır. Edebiyat burada devreye girer. İnsanla ilgili her şey edebiyatı besler. İnsanın, kendine bakamadığı noktalarda bir ayna görevi gören edebiyat, kişinin kendiyle karşılaşma aracıdır. Tanımadığı duyguların farkına varmada ve insanın içindeki çukurun derinliğini anlamada edebiyat iyi bir yoldaştır.

İnsan, hayat akışı içinde ister istemez maskelerin arkasına sığınır. Olduğu gibi değil algılanmak (imaj) istediği şekilde görünmeye çalışır. Kısacası imaj kaygısı güder. Yıllarını vererek başkalarının gözünde oluşturduğu imajı korumak ister. Bu sebeple insanların gerçek yüzü birbirlerine gizli kalır. Edebiyat ise, insanın maskesiz görülmesini sağlar. İnsanı tüm ihtişamı ve acizliğiyle aksettirir. Kendiyle muhatap olamayan insana ayna olur.

Edebiyat dilin imkânlarını zorlar. Kelimelerle ördüğü dünyayla, öncelikle insanın somuttan soyuta geçişinde ve kavramların farkına varmasında yardımcı olur. Böylece insanın kendine karşı özgürleşmesini sağlar. Gerçek hayatta bir türlü aşamadığı engelleri dönüştürmenin yollarını gösterir. Bakış açısını genişletmesi sebebiyle büyük sorunlar, büyük olmaktan çıkar. Bu bazen tek bir satırla bazen de bir romanla olur. Bazen de, bir romanı okuyup bitirdikten sonra zihninde oluşturduğu değişim sayesinde kendini aşmayı öğrenir. İnsan, bir kitabın sayfaları arasında gezinirken her karşılaştığı karakterde kendini bulur. Bakmaya cesaret edemediği nefsinin hallerini önce bir karakterde görür, sonra kendinde de olduğunun farkına varır. Satırlarda anlatılan olayların işaret ettiği yerlere gider ve böylece beden çeperini zorlar. İçinde yeni yollar keşfeder ve maceralara atılır.

Devamı: https://www.edebifikir.com/deneme/edebiyat-neden-gereklidir.html