Türkiye Yazarlar Birliği Erzincan Şube Başkanı gazeteci, yazar Halil İbrahim Özdemir’in yayına hazırladığı, ülkemizde yaşanan büyük depremlerin neden olduğu can ve mal kayıplarının yanı sıra yaşanan acıları da yeniden hatırlatan 80 sayfalık fotoğraf albümü yıkımların yaşandığı şehirlerden çekilmiş.
Halil İbrahim Özdemir depremlerden geriye kalan bina yıkıntıları ve dramatik insan görüntülerinin yer aldığı “Zilzal”ın ön sözünde, eserin hazırlanma sürecine dair şu bilgileri veriyor:
“Anadolu depremlerle sarsılan ve sürekli yer değiştiren bir yarımadadır. Şehirlerimiz canlı bir organizma gibi büyüyerek gelişmekte ardından da belli periyotlardaki depremlerle toprağa karışmaktadır. Bazı dezavantajlı şehirlerimiz coğrafi ve jeolojik yapısı ve tabii ki imar zaafları nedeniyle can kayıplarına daha fazla uğramakta ve yıkılan şehirlerse adeta küllerinden doğmaktadır. Milyarlarca yıldır yaşamını idame ettiren dünyaya göre hayli kısa bir zaman dilimini kapsayan insan, şehirlerin değişim sürecini hayretle takip etmektedir. Çoğumuzun çocukluğunun geçtiği mahalleler bugün ya büyük değişikliklere uğramıştır ya da mevcut değildir. Değişim ve dönüşümüne şahit olduğumuz bu süreç aslında tarihi kayıtlara vurulması gereken bir mühürdür. Değişimin hızı ise geleceğin tarihini yazan bizlerin asırlar sonrasına bırakacağı yazılı kaynaklara duyulan ihtiyacı daha da önemli kılmaktadır.
Bir gazeteci olarak 1939 ve 1992 Erzincan depremlerinden sonra geçici iskân için yapılan mahallelerin ortadan kaldırılma sürecinde verilen mücadelelere çok defa şahitlik ettim. Her ne kadar ilgili bakanlıkların isimleri, bağlantıları değişse de şehrin kaderini değiştirmek isteyen yetkililer yıllar boyunca buna muktedir olamamıştır. Depremler aynı zamanda kültürün somut olan/olmayan varlıklarını silip götürmüştür. Bu kayıpların telafisi uzun yıllar almaktadır. Kitaplar kültür kayıplarını önlemede yine öncü rol üstlenmektedir.
Bu katalog fikri Türkiye Yazarlar Birliği depremlerden zarar görmüş şehirlerin şube başkanlarıyla yapılan bir toplantı ile Erzincan’da ortaya çıktı. Adı geçen toplantı ile elinizdeki kitap için mutabakat sağlayarak çalışmanın temelini attık. Böylece TYB Sakarya Şube Başkanı Fahri Tuna, TYB Kahramanmaraş Şube Başkanı Enver Çapar, TYB Gaziantep Şube Başkanı Mustafa Yıldız ile Hatay fotoğraflarını temin ederek destek veren TYB Hatay il temsilcisi Mustafa Duran ile de telefonla görüşerek bu kataloğun hazırlanması için kolları sıvadık. Bu kataloğun hazırlama görevi de bana düştü. Paydaşımız olan illerdeki şube başkanları ile irtibatımızı sürdürerek bu kataloğu oluşturduk.
İnanıyorum ki bu katalog hem yaşayanlar hem de gelecek nesiller için büyük anlam ifade edecektir. Kendilerinin, atalarının yaşadığı şehirler yeniden yapılanacak, hikâyeleri dilden dile anlatılacaktır. İşte bu anılara şahitlik eden vesikaları da şu an elinizde tutmaktasınız.
Depremin insanları öldürmediğini, binaların ve eşyaların öldürdüğünü biliyoruz. İnşallah yaşadıklarımızdan ders ve tedbirler almış bir toplum olarak hayatımızı sürdürme imkânına kavuşuruz. Bizler bu topraklarda yaşamaya devam edeceğiz. Yaşadığımız yerleri yeniden ihya ve imar edeceğiz. Şehirlerimizi eskisinden daha bayındır hale getireceğiz.
Can kayıplarımızı geriye getirme şansımız maalesef yoktur. Depremlerde hayatlarını kaybeden şehitlerimize Allah’tan rahmet, yakınlarını kaybedenlere başsağlığı diliyorum. Yaralanmış ve bugün aramızda olan afetzedelere uzun ve sağlıklı ömür diliyorum. Bu tür afetleri bize yaşatmaması için Cenab-ı Hakk’a dua ve niyazda bulunuyorum.”
Enver Çapar, Fahri Tuna, Mustafa Duran, Mustafa Yıldız’ın düzenleme kurulunda yer aldıkları eserde depreme maruz kalan şehirlerde fotoğrafları çekenler ise; Erzincan: Halil İbrahim Özdemir, Kahramanmaraş: Fatih Emre Asya, Adapazarı: Hüsnü Gürsel ve Servet Sezgin, Gaziantep: Mustafa Yıldız, Neslihan Kaya, Sümeyya Koyuncu, Taha Atar ve Zekeriye Şimşek, Hatay: Ahmet Arslan (İHA), Mehmet Aslan ve Nazar Dağlı.
Mahmut Erdemir
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.