• İstanbul 15 °C
  • Ankara 14 °C
  • İzmir 18 °C
  • Konya 11 °C
  • Sakarya 17 °C
  • Şanlıurfa 21 °C
  • Trabzon 15 °C
  • Gaziantep 14 °C
  • Bolu 10 °C
  • Bursa 16 °C

Ömer Seyfettin’i Niçin Okumalıyız?

Ömer Seyfettin’i Niçin Okumalıyız?
Ömer Seyfettin’i, Türkçe yazı dilinin açık ve anlaşılır olması gerektiğini gündeme taşıyan Yeni Lisan hareketi ve hikâyeleriyle tanıyoruz.

Onun on altı yaşında harbiye öğrencisiyken başlayan yazın hayatı vefatına kadar yaklaşık yirmi sene sürmüş, Ömer Seyfettin bu süre zarfında çeşitli dergi ve gazetelerde müstear isimlerle farklı türlerde (hikâye, makale, fıkra, şiir, mensure, mektup, tercüme, piyes) birçok yazı kaleme almıştır. Yazılarının bir kısmı sağlığında kitap olarak basılarak bir kısmı vefatından sonra Ali Canip Yöntem tarafından derlenerek günümüze ulaşmıştır. Yazarın müstear isimlerinin çokluğu ve tespitinin zorluğu, Ömer Seyfettin’in bibliyografyasının tamamlanmasının önünde bir engel oluştursa da Fevziye Abdullah TanselMuzaffer UygunerNâzım Hikmet Polat ve Hülya Argunşah gibi isimlerin farklı zamanlı çalışmaları sayesinde gün yüzüne çıkarılan ve yeni veriler elde edildikçe güncellenen derlemeleriyle Ömer Seyfettin’in külliyatına büyük ölçüde ulaşabiliyoruz.

Ömer Seyfettin’in edebiyat tarihinde Yeni Lisan hareketi ve Millî Edebiyat anlayışıyla özdeşleştirilmesi, yazın hayatı boyunca bu anlayış üzerine eser verdiğine yönelik bir kanı oluşturmuştur. Bu durum ise döneminin bir diğer edebiyat topluluğu olan, genel bir ifadeyle Servetifünûncular olarak bildiğimiz yazar grubunun (Tevfik Fikret, Halit Ziya, Hüseyin Cahit vd.) ve bu anlayışı sürdürenlerin yazı diline her zaman karşı olduğuna dair bir inanç geliştirilmesine neden olmuştur. Ancak onun ilk dönem eserleri olarak sayabileceğimiz, Terane-i Giryan ve onu takip eden Hiss-i Müncemid, Asudegî-i Tahassür, Seda-yı Mahmur gibi tespit edilebilen şiirlerinde, “mükemmeliyet” şevkini kendisinde bulduğunu söylediği Tevfik Fikret’in etkileri görülür. Ömer Seyfettin’in Tevfik Fikret’ten etkilendiğini Diyorlar Ki’ye verdiği mülâkattan biliyoruz. Yine aynı mülâkatta, Edirne Askerî İdadisindeyken hep Rebâb’ı okuduğunu ve Halit Ziya’nın ilk üstâdı olduğunu söylemiş, Hüseyin Cahit’in Hayal İçinde ve Mehmet Rauf’un Eylül romanlarını takdir etmiştir. Bu takdirin ardından gelen “Her vakit söylerim. Yine de söylerim, eğer Fikret’le arkadaşları tabii lisanı kavrayabilseydiler, şüphesiz bizim ebedî klasiklerimiz olurlardı. Çünkü asrî edebiyatın tekniğini olduğu gibi kabul etmişlerdi.” sözleri muhalefetinin onların yazı dili anlayışları sebebiyle sonradan geliştiğini gösterir. Bu durum, Ömer Seyfettin’in ileriki dönemlerinde yazılarında Türkçeyi tabiî olmayan terkiplerden ve kelimelerden sıyrılarak, konuşma diline yakın şekliyle kullanmak isteyişinden ileri gelir. Yeni Lisan hareketi, bu isteğin bir tezahürü olarak vaktiyle kendisinin de kullandığı ancak Ali Canip’e yazdığı mektuplarından anladığımız kadarıyla pek de hoşlanmadığı yazı diline yönelik bir eleştiridir. Aslında bu eleştiri, lisan üzerinden yapılsa da edebiyatta lisana yansıyan bir tavrın eleştirisidir. Güzel ve estetik olanın bir-ötekinde bulunduğu anlayışı, bir-ötekinin tercih edildiği bir yazı dili oluşturmuş, bu da sanattan sayılmıştır. Peki, nedir bir-öteki?

Devamı: https://edebifikir.com/dosyalar/omer-seyfettini-nicin-okumaliyiz.html

Bu haber toplam 542 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
  • Yavuz Bülent Bakiler, son yolculuğuna uğurlandı30 Eylül 2025 Salı 08:37
  • Güz Sonatı29 Eylül 2025 Pazartesi 13:14
  • Fatma Gülşen Koçak Hz Hatice’yi Anlattı23 Eylül 2025 Salı 11:20
  • Bursa: Şiir Şehir17 Eylül 2025 Çarşamba 12:09
  • Selim Cerrah Cihannüma Genel Başkanı oldu16 Eylül 2025 Salı 13:43
  • Genç Birikim dergisinin Eylül 2025 (279'uncu) sayısı çıktı.15 Eylül 2025 Pazartesi 11:47
  • Kaybettiğimiz Meçhul; Kendimiz11 Eylül 2025 Perşembe 14:21
  • Yaşayan Dil-Yaşatan Dil11 Eylül 2025 Perşembe 12:08
  • Modern Dünya İnsanın Hikayesi: Yokuşa Akan Sular10 Eylül 2025 Çarşamba 13:39
  • Şiir Ezber mi Bozacak Rahatsız mı Edecek?08 Eylül 2025 Pazartesi 10:43
  • Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim