Rasim Özdenören'den: Kamunun görünmeyen dehası

Her şeyin, her olayın bir mantığı vardır. O şeyi o şeyin kendi iç mantığına bağlı kalarak çözümlemeye kalkıştığımızda bazen bizi açmazların karşılayacağını bilmemiz gerekir. Ancak her şey o şeyin iç mantığıyla bağımlı olmayabilir. Çoğu kez o düğümü çözmek o şeyin iç mantığını aşmakla bulunabilir.

Ben elbette ne Kristof Kolomb'un yumurta meselesini çözdüğüne inanıyorum; ne de İskender'in Gordion Düğümünü çözmüş olduğuna...

Ama burada bize yardımcı olabilecek olan husus, bir şeyi çözmek için illa da o şeyin kendi iç mantığına bağımlı kalmamızın gerekmediği hususudur...

İskender Gordion düğümünü kılıcıyla parçalayarak çözmüştü. Evet, maksat bir biçimde düğümü çözmek idiyse ve onu kılıcıyla parçalayıp atmak da bir çözüm sayılacaksa, o düğüm çözülmüştü!

Kolomb ise kimsenin başaramadığı yumurtayı dik tutma işinin üstesinden gelmişti. Yumurtayı kırmak suretiyle onu dik durdurmayı başarmıştı!

İki örnek de, olayın mantığının dışına çıkmak suretiyle başarılmıştı.

Bu ikisinden daha iyi bir örnek Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'un fethi esnasında uyguladığı yöntemdi. Bizans'ın Haliç'in iki ucuna bağladığı devasa zinciri asırlar boyu orayı fethetmek isteyen bütün komutanlar zorlamış, fakat o zinciri aşıp gemilerini Haliç'e sokmayı başaramamışlardı. Maksat Haliç'e gemi indirmek idiyse Sultan Mehmet Han, bu işi, gemileri Kasımpaşa sırtlarından, yani karadan yürüterek indirmişti.

Demek ki, zorluk veya imkânsızlık diye bir şey söz konusu değil. O iş başarılacaksa onu başarmanın yolu bir biçimde bulunur, bulunuyor. İnsanoğlunun dehasına güvenmemiz gerekiyor.

Hele de söz konusu sorun kamuya ilişkin olarak ortaya çıkıyorsa, kamunun ortaklaşa dehası ona çözüm bulmakta engel tanımıyor.

Bu yüzden iyimser olduğumu söyleyebiliyorum. Ama çözümün illa da o şeyin kendi iç mantığında aramamak gerektiğini unutmamayı öğrenmeliyiz.

Dehre (zamana) lanet okuyarak kolaya kaçmayı değil, fakat çözümün dehrin bir yerinde saklı bulunduğunu bilmeliyiz. Bu kabulden yola çıkarak çözümü aramanın ve onu bulmanın üstesinden gelmenin bizim elimizde bulunduğunu aklımızda tutmalıyız.