Sedat Laçiner'den: Türkiye ve İsrail

İsrail’e ek olarak Amerikalılar da Türkiye ile İsrail’i barıştırmak için olağandışı bir gayret içinde. Çünkü ABD ne Türkiye’den vazgeçebiliyor, ne de İsrail’den. İsrail Amerika içindeki güçlü ve zengin diasporası ile Amerikan siyasetinin belirleyici aktörlerinden. Türkiye ise bölgesinin gözardı edilemez aktörü. Türkiyesiz bir dış politika ABD’ye hem maddi hem de manevi açıdan çok pahalıya patlıyor. İşte bu noktada ‘İsrail’le ilişkisi bozulanın Batı ile de ilişkileri bozulur’ miti yıkılmış oluyor. Aslında bu mitin yıkılması dahi İsrail açısından büyük bir stratejik kayıp.

***

Geçen hafta izlediğimiz NATO toplantısı bu konuda çok iyi bir örnek oldu. Türkiye Mavi Marmara’dan bu yana NATO’nun İsrail ile yakın ilişki kurmasını engelliyor. Oysa İsrail Mısır, Moritanya ve Cezayir gibi Akdeniz Diyaloğu süreci ülkelerinden. Bu nedenle bazı NATO üyeleri Türkiye’nin İsrail’i bloke etmesini ikili sorunların NATO’ya taşınması olarak görebiliyor. En son Brüksel toplantısında da bazı ülkeler Türkiye’nin adını vermeden İsrail’in NATO’nun ‘ortağı’ olduğunu iddia edip, eğer İsrail ile ilişkiler askıya alınacaksa diğer Akdeniz Diyaloğu ülkeleriyle de aynısının yapılması gerektiğini söylediler. Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun buna tepkisi oldukça sert oldu. Davutoğlu“Ortak diyorsunuz, ortak gerçekten ortak olmalı ki biz de ona ortak gibi davranalım. Bir devlet bizim vatandaşlarımızı açık sularda öldürürse, biz ona ortak diyemeyiz” dedi. Davutoğlu bu toplantıda pek çok örnekle İsrail’in yaptıklarının kabul edilemez olduğunu, diğer ülkelerle ilişkilerin kesilmesinin ise anlamsızlığını izah etti. Bu izaha kimse karşı çıkamadı, çareyi konuyu değiştirmekte buldular.

Türkiye’nin Brüksel’deki gibi ilkeli, ısrarcı ve dik duruşu İsrail savunucularını susturuyor ve Türkiye İsrail’le ilişkileri kopukken ABD ile çok iyi ilişkileri olan yeryüzündeki tek devlet olarak kayıtlara geçiyor.