Selçuk Karakılıç ile “Tanımadığımız Meşhurlar” konulu Söyleşi

Türkiye Yazarlar Birliği Ankara Sohbetleri’nin düzenlenen beşinci programına Selçuk Karakılıç katıldı. 8 Şubat Cumartesi günü saat 14.00’te Yazarlar Birliği’nde yapılan toplantıda Selçuk Karakılıç “Tanımadığımız Meşhurlar”  konulu bir söyleşi gerçekleştirdi.

Fransız yazar Balzac’ın: “Millet, edebiyatı olan topluluktur.” sözü ile başlayan Karakılıç, çeşitli toplulukların “millet” olabilmesinin istisnasız tek şartının, edebiyatına, sanatına, musikisine, gelenek-göreneklerine, tarihine, diline, dinine sâhip çıkmasıyla mümkün olabileceğini söyledi. Milleti ayakta tutan, milli kültürü meydana getiren kahramanları yani sanatçılarımızı ise yeteri kadar tanıyıp tanımadığımız sorusunu sordu. Bu önemli soru etrafında gelişen söyleşide, hepimizin edebiyatçılarımızın adlarını bilmekle beraber maalesef kim olduklarını bilmediğimize vurgu yaparak Karakılıç, sözlerine şöyle devam etti:

“Sanat, siyaset ve ilim adamlarımızı sadece doğum ve ölüm tarihleriyle değil; geniş çerçevede bazı huylarıyla, değişik meşrepleriyle, çeşitli özellikleriyle kısacası insanî hususiyetleriyle de bilmek gerekir.  Kitapların yazmadığı “insanî özellikler” sanıldığının aksine çok önemlidir. Çünkü topluma mâl olmuş bir kişinin karakter ve meşrebinin ayrıntıları yazılmayan, söylenmeyen kayıtlarda gizlidir. Yazılarını coşkun bir üslûpla yazan; fakat son derece içine kapanık bir kişinin evdeki hâli, ailesinin, akrabalarının hakkında vereceği hükümlerle aydınlatılabilir. Dikkat edilirse, ekserimiz aşırı sevgi ve hayranlıkla hemen her şöhreti, insanüstü bir varlık olarak yüceltiyoruz. Hâlbuki sanatçı da bizim gibi insandır. Tek farkları doğurgan, üretken bir kafaya ve sanatkâr mizaca sâhip oluşlarıdır. Bunun dışında, hemen hepsi bizim gibi su içer, acıkınca yemek yer, koşunca yorulur, hastalanınca doktora gider, kederlenince üzülür, sevinince güler, uykusu gelince uyur, öfkelenince bağırıp çağırır, bir kadına âşık olabilir, evlenebilir, boşanabilir vesaire… Bütün bunlar hayatın içindedir.

Sanatkâr da nihayetinde insandır.  Ona insanüstü özellikler yüklemek veya onda sıra dışı birtakım hususiyetlerin olduğunu sanmak; mâkul gerçekliğe sığmaz. Böylesine bir faraziyeye kapılmamızın en önemli sebebi; ölçüsüz ve müfrit sevgimizdir. Tevfik Fikret’in dışarıdaki hâliyle evdeki hâli birbirine hiç benzemez. Dışarıya karşı sert görünen şâir iç dünyâsında daha yumuşak, daha mülayimdir. Keza Ahmet Mithat Efendi de öyle. Cemiyetin fikir babası Ahmet Mithat Efendi ile “aile babası Ahmet Mithat Efendi” arasında dağlar kadar fark var. Mithat Efendi yüzlerce kitap yazdı. Çeşitli yerlerde konferanslar verdi. Mithat Efendi ve Muallim Naci’nin yufka açıp sigara böreği saracaklarını hiç düşünmüş müydünüz?”

Şemsettin Sami, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Tevfik Fikret gibi önemli isimlerin gündelik hayat içindeki hâllerini anlatan Karakılıç, adı geçen edebiyatçılarımızın bilmediğimiz renkli ve sıradan olmayan yönlerinden de bahsetti. Hüseyin Rahmi’nin sokakta eldivensiz olarak görülmediğini, eldiven takmasının ise şık olmak amacıyla değil mikroplardan korunmak amacıyla olduğunu, Şemsettin Sami’nin bütün eserlerini mum ışığında hazırladığını, petrol lâmbasında tek satır bile yazmamış olduğunu, Tevfik Fikret’in ise sofrasında yer alan vazoda taze çiçekleri hiç eksik etmediğini anlatan Karakılıç, tarihimizde ve edebiyatımızda yer almış sanatçıların bilmediğimiz yönlerinden örnekler verdi.