Bir olayı, bir nesneyi ya da olguyu analiz ederken herkes bulunduğu pencereden bakarak değerlendirmesini yapar. O değerlendirme, sahibinin hakikatidir. Bu hakikat görecelidir. Bana göre, sana göre, ona göre hakikat, göreceli (izafi) hakikattir.
Örneğin Ankara’nın konumunu değerlendirirken, kuzey, güney, doğu ve batı olmak üzere dört yönden noktalar tayin edelim. Her bir noktaya bir kişiyi konumlandıralım. “Ankara nerede duruyor?” sorusunu soralım. Kuzeyde duran kişiye göre Ankara güneyde duruyor. Güneydekine göre kuzeyde, doğudakine göre batıda ve batıdakine göre doğuda duruyor. Peki hangisi doğru söylüyor? Dördü de doğru söylüyor. Çünkü dördü de bulundukları yerden bakınca dedikleri doğru çıkıyor.
Üç basamak
Birde şöyle bakalım: Ankara ve bu dört kişi sabit duruyor. Ancak uzaydan bakıldığında, hareket halinde olduklarını görürsünüz. Dolayısıyla herkes bulunduğu yerden olayları, olguları, nesneyi, eşyayı ve evreni değerlendirirken, farklı sonuçların çıkması doğaldır. Günlük tartışmalarda bu göreceli hakikat dikkate alınarak davranılırsa, birçok gerginliğin önüne geçilmiş olur.
Hakikatin üç basamağı vardır. İlmel yakin, Aynel yakin, Hakkel yakin… İlmel yakin, bilgi boyutudur. Örneğin, coğrafya dersinde öğretmenin harita üzerinde Van Gölü’nü anlattığını varsayalım. Van Gölü’nün varlığını ve bulunduğu yeri bilgi olarak anlatması bir bilgi boyutundaki bir gerçekliktir. Aynel yakin; bir adım daha ilerde olup görsel gerçekliktir. İlmel yakin olarak anlatılan Van Gölü’nü bizzat görerek, varlığının ve yerinin kanıtlanması, görsel gerçeklik demek olan Aynel yakindir.
Devamı: https://irfandunyamiz.com/hakikatin-uc-basamagi-prof-dr-semsettin-dursun/
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.