Yazar Necla Dursun ve Kitabı Roman ve Coğrafya

Karakamış: Tek katlı, sarı boyalı, iki küçük sınıfıyla 5 yıllık temel eğitim aldığım, doğduğum yer. Bu detayları anımsamak devamında ilkokul öğretmenim Sadettin Vatan’ı anımsatır bana. Bir de okul numaramı: 158.

Durdu: Daima bir şeyler yapma gayretindedir. Hep meşgul ve yorgundur benim annem. Nadiren neşeli, çoğu kez çileli ve yalnızdır. İç Anadolulu olmanın karakterine kodladığı toprak ve hayvan sevgisi evin işlerinden ağır basan fedakâr annem. Çalışkandır, hem de çok. Yorulduğunu acıktığında ya da susadığında çalışmasına ara vermek zorunda olduğunda anlar. Yani adı “Durdu” olsa da o hiç durmaz

Kemal: Masmavi gözleri, gür ve uzun kaşlarıyla tam bir Kocacıklı olan koca yürekli kalender rahmetli babam. Çok da yufka yürekliydi. Azıcık duygulansın hemen gözleri dolardı. Bu konuda babama benzemişim. Annemi de evlatlarını da çok severdi. İlk kitabımı babama ithaf ettim çünkü onu toprağa verdiğimiz günün yıl dönümünde yazdım ilk satırlarımı. Nurlarda uyusun.

Niçin Necla: Necla Nazır’ın zirvede olduğu, beğenildiği yıllara denk gelmiş dünyaya gelişim. Bu nedenle kendisiyle “adaş” olmuşum.  

Ozanlar: Eskiden Perşembe günleri halk pazarı kurulurdu. İşte o büyük halk pazarının kurulduğu caddesini boydan boya gezmeye doyamazdım Ozanlar Mahallesinin. Çocukluğumun aromatik kokulu semtidir Ozanlar.

Karaağaçdibi: İçine girdiğimde kendine has kokusunu ciğerlerime çektiğim, bir gün içindeki her şeyi almayı hayal ettiğim Ozan Kırtasiye’nin olduğu semt. Şimdi farkına varıyorum ki kokuların geçmişimde önemli bir yeri varmış.

Adapazarı: Resmi bayram geçitlerini Gümrükönü’nün en yüksek binasından, Sümerbank’ın üstündeki sanayi odası katının balkonundan izlediğim çocukluğumun coşku dolu şehri. Bir de ticaret odası binasının çay ocağını işleten halam oğlu rahmetli ve değerli Ahmet Mürselim Abimin “Hem izle hem meşrubat iç Necla.” deyişleri hala kulaklarımda.   

Sakarya: Gürül gürül aktığı yıllardaki haliyle Sakarya Nehri’ni hatırlıyorum ve şehrin tarihi mirası Beş Köprüyü( Justinianus Köprüsü).

İstanbul: Adapazarı’nda yaşarken “Neden ana haber bültenlerinde sürekli İstanbul’dan bahsediyorlar, sanırsın ki ülke İstanbul’dan ibaret!?” diye hayıflandığım fakat İstanbul’da yaşamaya başlayınca durumun haklılığının farkına vardığım, haberlerde yer alacak tonla konusu olan, hoyratça tüketilen dünyanın en güzel şehri .

Yüksek lisans: Hayatımın yazabileceğimi keşfettiğim dönemi. Bir de 24 saat açık kütüphanelerin müdavimi olduğum zamanlar.

Tarihi İnsandan Okumak: Alın çizgilerinin derinliği sahibinin endişelerini söyler.  Tarla tapan işinden çatlamış ellerin hayat çizgisiyse zorlu hayat şartlarını fısıldar.  Söyleyenin dilindeki masalı mutlu sonu, ezgileri yiğitlikleri… Dolayısıyla tarihi okumak için önce insanı okumak gerek.

Şehir ve Kültür: Bu iki kelime tamamıyla “Mehmet Kamil Berse” demek benim için. Minicik bir yer açarsak cevapta; 3.5 yıl her ay okurla buluşma mekânım demek diye de ilave edebilirim.

Kitaphaber: Kitaplardan kurulmuş bir dünya. “Can sıkıntısı, bilgi kırıntısı ve çokça okuma sevgisi” içeren web sitesi ve dergi.

Seni okumaya/edebiyata yönlendiren kişi: On beş günde bir Salı günleri saat 14:00’de köy meydanına gelen İl Halk Kütüphanesi Gezici Kütüphane memuru güzel kalpli Metin Demir Abim, kulakları çınlasın.

İlk okuduğun roman: Adı Aylin –Ayşe Kulin (İlk okuduğum hatta 2 defa okuduğum tek roman)

Roman: Gerçeklerden uzaklaşmak, başka yaşamların da varlığının vesaiki ve hayal kurmanın kılavuzu. Bazılarını okurken uykum geldiği için gözlerime kızdığım sayfaların adresi.  

Rumeli: Nüktedan, alçakgönüllü, şakacı, çalışkan ve yardımsever halkının 9/8 lik notalarla coştuğu köy düğünleri görüntüleri zihnimde canlansa da; göç, hüzün, gözyaşı, ayrılık, özlem, hasret demek. Kendimi çok zorlasam da bu olgulardan gayrısı aklıma gelmiyor.

Kuzey Makedonya: Balkanlardan gelen soğuk hava dalgasını en kuvvetli üfleyen ve güçlü nefesiyle ata yadigârı topraklardır Kuzey Makedonya.

Üsküp: İsmini “sığınılacak yer” anlamına gelen “scupi” kelimesinden alan Makedoncanın “Skopje”si, Türkçenin Üsküp’ü… Türk çarşısı, Arnavut kaldırımı, köprüsü, minareleri ve saat kulesiyle sanki Türkiye’deymiş hissini veren şehir.

Kocacık: Dedem kayıtlarda Kuzey Makenya’nın Debre kazasına bağlı Novak Köyünde doğmuş görünüyor. Fakat komşu köy Kocacık’ta da bulunmuş. Bu gün hem Novak’ta hem de Kocacık’ta akrabalarımız yaşıyor. Kocacık aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk’ün dedesinin köyüdür. Yaşadıkları ev bu gün anı evi olarak ziyaretçilerini ağırlıyor.  Bu sebeple Kocacık demek Atatürk için olduğu gibi benim için de “baba ocağı” demek. 

Balkan Coğrafyası: Bendenizin “gönül coğrafyası” diye adlandırdığım toprak parçası.

İvo Andriç ve Drina Köprüsü: Üzerinden sadece insanların değil gelenek göreneklerin ve kültürlerin geçtiği köprünün kitabı “Drina Köprüsü”. Bu günle geçmişin arasındaki köprüyü kalemiyle kuran Balkanların Tolstoyu olarak anılan, Nobel Edebiyat ödüllü kalem İvo Andriç.

Kim Mehmeti, Kuyu ve Üsküp Dilencileri: “Derin anlamdaki metaforların paragrafsız yazarı” olarak bilinen Kim Mehmeti. Kitaplarında; kelebeklerin, güvercinlerin, martı ve köstebeklerin kalemine dost olduğu Kuzey Makedonya’nın yaşayan büyülü gerçeği.

Roman ve Coğrafya: Bana tarifsiz bir sevinç yaşatan 2023 Ocak ayında okura ulaşan ilk kitabımın adı. İçinde İvo Andriç’in “Drina Köprüsü” ve “Travnik Günlüğü” ile Kim Mehmeti’nin “Üsküp Dilencileri” ve “Kuyu” adlı romanlarını mercek altına aldığım ilk göz ağrım.

Yazmak: İçimdeki güvercinin kanat çırpması demek yazmak. “Hadi yaz, yaz ki bir an önce uçayım. ”diye bana seslenmesi demek. Bu belki de o bir posta güvercini. Bir şeyler yazdığım kâğıdı ayağına bağlamamı bekleyen.

Necla Dursun                                                                                                                                              (İnceleme / Araştırma Yazarı)

1976 Sakarya doğumlu. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Yerel Yönetimler Anabilim Dalı Küresel Şehirler ve İstanbul Araştırmaları Bilim Dalı’ndaki eğitimimi “Kuzguncuk Semt Tarihini İnsandan Okumak; Bir Seçki ile Şahsiyetler” konulu yüksek lisans teziyle tamamladı. Yaklaşık otuz yıl süreyle kamuda görev yaptı. Halen İstanbul’da ikamet ediyor.

Uluslararası Hakemli Kent Akademisi, Şehir ve Kültür, Yedi İklim, İdarecinin Sesi, Patika, Hayal Bilgisi ve KitapHaber gibi Türkiye dergilerinde, Kosova’da Türkçem, Kuzey Makedonya’da Köprü Dergisi’nde yazıları yayınlandı. www.kiyaphaber.com sitesinin Sinema ve Film Yazıları Editörü, KitapHaber Dergisinde Yayın Kurulu Üyesi görevlerini sürdürüyor. www.yazarportal.com haber partalında “Hayata Dair” adlı köşesinde denemeleri yayınlanıyor.  Balkan göçmeni köklerinden süzülenlerle ürettiği içerikleri www.necladursun.com – Bir Balkan Esintisi adlı kişisel web sitesinde ve bağlı sosyal medya mecralarında okurlarına ulaştırıyor.

Ocak 2023’de yayımlanan “Roman ve Coğrafya – Edebiyat ile Balkanları Okumak” isimli araştırma/inceleme türünde bir kitabı bulunuyor. 

Şehir ve Kültür Dergisi,

Eylül’2023