Bedri Rahmi'ye 'yayınlanmamış' yolculuk

Yazı, resim, şiir, mozaik ve vitray gibi farklı sanat dallarında çalışmaları bulunan Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun gün yüzüne çıkmamış eserleri gelecek yıl okura ulaşacak.

Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun Kanadalı gelini Hughette Eyüboğlu, sanatçının hiç basılmamış eserlerinin gelecek yıl kitaplaştırılacağını belirterek, ''Tahmin ediyorum ki gelecek sene bunlardan birkaç kitap çıkacak'' dedi. Bedri Rahmi'nin yazı, resim, şiir, mozaik gibi alanlarda eserler veren çok yönlü bir sanatçı olduğunu vurgulayan Hughette Eyüboğlu, Bedri Rahmi'nin müthiş araştırıcı ve meraklı kişiliğiyle çeşitli sanat dallarında yollar açtığını söyledi.  ''Bedri Bey yediveren bir gül'' dediklerini belirten Eyüboğlu, Bedri Rahmi'nin geride çok sayıda eser bıraktığını kaydetti.

Gelin Eyüboğlu, gelecek yıl birkaç kitap çıkacağını belirterek şu bilgileri verdi: "Öldükten sonra birçok mecmua ve gazetede tarama yaptık. Bin 250'ye yakın yazı bulduk. Ayrıca oluşturduğumuz arşivin içinde çok fazla sayıda şiir var. Önce bunların daha önce neşredilip edilmediğine bakacağız. 1929'dan 1975'e kadar tuttuğu güncelerini de gözden geçirmek istiyoruz. Bedri Bey'in hiç yayımlanmamış eserleri de çok. Bedri Bey'in eğitim döneminde eski Türkçe öğrenildiği için bütün yazıları eski Türkçe. Bütün bunları eşimle tercüme ettirdik. Ayrıca Nurullah Berk, Hakkı Tonguç, Fikret Mualla, Abidin Dino, Hasan Ali Yücel'le yüzlerce mektuplaşmaları da var. Bedri Rahmi'den kalan eserlerin çoğunun arşivini oluşturduk. Bu eserlerin ancak yüzde ellisi basıldı. Şu anda İş Bankası'yla bir işbirliği yapıyoruz. Tahmin ediyorum ki sanatçının bu bıraktığı eserlerinden gelecek sene birkaç kitap çıkacak.'' Ailenin tek çocuğu olan eşi Mehmet Eyüboğlu'nun iki yıl önce hayatını kaybettiğini hatırlatan Hughette Eyüboğlu, ''Eşim, sorumluluğunun farkına vararak mümkün olduğu kadar babasının önemli eserlerini evde saklamayı seçti. Bu eserler evimizde duruyor. Evimiz günün birinde müze olacaksa eserleri orada sergilenir. Ben Kanadalıyım ve doktor olarak yetiştirildim. Böyle bir edebi mirasla kalmak benim için son derece ilginç ve güç. Son zamanlarda bütün bu malzemeyle ne yapacağımı kara kara düşünmeye başladım'' şeklinde konuştu. Türkiye'ye geldiğinde tek kelime Türkçe bilmediğini dile getiren Hughette Eyüboğlu, sanatçı bir aileyle beraber yaşayacağının ve entelektüel bir çevresinin olacağının farkında olarak esaslı bir çalışma gösterip Türkçeyi öğrendiğini söyledi.

Bedri Rahmi paylaşımcı bir insandı

Bedri Rahmi ile ilgili anılarını dile getiren, hayatı ve kişiliği konusunda önemli bilgiler veren Hughette Eyüboğlu, Bedri Rahmi'nin ressam olarak değişik bir stilde çalıştığını dile getirdi. Gelin Eyüboğlu, ''Resim yapmaya çömelerek başlardı. Bütün malzemeyi yere koyardı. Diğer ressamlar gibi şövale ve fırçalarla çalışmazdı. Yerde saatlerce çömelmiş vaziyette dururdu. Düşmeden, başı dönmeden nasıl ayağa kalkıyordu bilmiyorum. Bazı zamanlar içinden resim yapmak gelmezdi. O zaman da yazı yazardı'' dedi.

Sanatçının çok paylaşımcı olduğunu, talebeleri ve dostlarıyla bir araya gelmekten çok hoşlandığını ifade eden Eyüboğlu, öğrencilerinin O'nun heyecanını görerek çalışma azmi duyduklarının altını çizdi. Günümüzün önemli ressamları İbrahim Örs, Turan Erol, Orhan Peker, Fikret Otyam, Nedim Günsur gibi isimlerin hep O'nun öğrencileri olduğuna dikkati çeken Eyüboğlu, bu isimlerin hepsinin kendi tarzını yarattığını vurguladı.

O dönemlerde sanatçıların birbirlerine daha yakın olduğunu belirten Hughette Eyüboğlu, şunları söyledi: ''Mesela Pazartesi günleri abisi Sabahattin Eyüboğlu, bir edebiyat salonu düzenlerdi. Sabahattin Eyüboğlu'nun evinde toplanılır, çeşitli edebiyat konuları, şiir ve yazılar tartışılırdı. Sabahattin Bey, belgesel sevdiği ve belgesel bölümünü kurduğu için daima bir slight projeksiyon yapıyordu. Bedri Bey de Cuma günleri bir salon düzenlerdi. Tünel'de atölyesi vardı. Hem yazar hem de ressamlar oraya gelirdi.''

İskilip'te "Çatal Kara Sanat Evi"

Bedri Rahmi'nin 1942'de yurt gezileri çerçevesinde gittiği Çorum'da İskilip'in ne kadar özel bir yer olduğunu keşfettiğini anlatan Eyüboğlu, ''Eşi Eren ve abisi Sabahattin Eyüboğlu'na yazdığı mektuplarda veya yazılarında müthiş bir heyecanla İskilip'ten bahseder ve İskilip'in bir sanatçı bölgesi olmasını arzu ederdi'' dedi. Bedri Rahmi için geçen sene İskilip'te açılan sürekli sergi salonunun çok ilgi gördüğünü belirten Eyüboğlu, sergi salonunun başarılı olmasının ardından İskilip'te bir evin sanat evi olarak kullanılması amacıyla restorasyon çalışmalarına başlandığını ifade etti. Hughette Eyüboğlu, ''Haziran'ın 15'inde restorasyonu tamamlanan ev Çatalkara Sanat Evi olarak açılacak. Orada aynı zamanda 'Bedri Rahmi Eyüboğlu Yarışması'nı kazanan açıklanacak ve bir gala düzenlenecek. Orta Anadolu'da ilginç bir dönem başlayacak.'' diye konuştu.

20 Mayıs 2011 Milli Gazete