Devrimci Evliyanın Mezarına Sigara Bırakmak

Geçen hafta, 12 Mart döneminin “Devrimci evliya” (!) mesabesindeki gençlerinden Deniz Gezmiş’in mezarını bir grup CHP’li de ziyaret etmiş. (Allah’ın takdirine bak; bu CHP, Deniz Gezmiş için idama parmak kaldıranların partisidir.) Ziyaretçiler, her sene olduğu gibi gene mezarın üstüne Samsun sigarası bırakmışlar. 

Bu sahneye her sene gülerdim; bu sene de güldüm.

Nasıl gülmeyeyim ki? Bu sahne, solun karşı olduğu pek çok şeyin bir anda yok sayılmasının göstergesidir zaten. Öyle ya!.. Sol kiiim, mezar ziyareti ne?.. İdeolojik anlayışlarına ters birader. Hani bir dindar (Müslüman, Hıristiyan, Mûsevî) yapsa, neyse!.. Ama mezara giden, ölü ile duygusal ilişkiye giren (Yani bir üst yapı kurumuna bel bağlayan) solcu ve Marksist olunca, insanın biraz tuhafına gidiyor.

O değil de!..

Mezara sigara bırakmak da ne oluyor kardeşim?..

İlk çağlarda, ölenin yanına bazı eşyalar ve yiyecek içecekler de konurmuş ki, öbür dünyada yesin içsin diye. Bazı kültürlerde, ölenin yanına sevdikleri de gömülürmüş. Arkeolojik kazılardan çıkan buluntu ve kalıntılara bakılırsa, bunu abartan kültürlerin olduğunu da görüyoruz.

Düşünsenize, biri ölüyor… Mezarına çok sevdiği birileri de gömülüyor…

Veya obur bir adam ölmüş… Mübareğin mezarını lokantaya çeviriyorlardır alimallah!..

“İnsanlık, canlılık, biyoloji, ölüm, âhiret, öbür dünya” konularında insanlık bilincinin ve bilimsel bilginin gelişmediği zamanlarda bu tür geleneklerin olması normaldir. O devirlerde insanları gelenek ve korku yönetiyordu. Aç ve sevdiklerinden uzak kalma korkusu, ölüm gibi bir biyolojik değişimin bile üstesinden gelmek için neler uydurtmuş insanlara, neler!... 

İyi de… 2016 yılında ve eski yıllarda, Deniz Gezmiş’in mezarına sigara bırakmak, hangi kültürün pratiği?

Şimdi Deniz Gezmiş mezarından kalkacak ve o sigaraları içecek mi yani?

İçmeyecek… Ve içmediği de görülecek… Bari içmediği görülmesin diye, mezarın bir yerinden delik açılsa da sigaralar içeri atılsa daha iyi olmaz mı? Hem böylece sigara atıcı sıkı tiryaki ziyaretçiler, sonraki zamanlarda mezara uğradıklarında “Anaaa!... Sigaralar içilmemiş, mahvolmuş… Keşke atmayıp da içseymişim!..” pişmanlığı da yaşamazlar. 

Törenler/ritüeller açısından solcuların da dindarlardan farkı yok ha… 

Dindarların ölüleri “nur içinde yatar”lar; solcuların ölüleri “ışıklar içinde yatar”lar.

Dindarlar, ölülerin arkasından Fatiha, Yasin, İhlas okurlar; solcular “Uğurlar olsun” ilahisi (!) okurlar.

Dindarlar evliya mezarına mum dikerler, solcular, sigara bırakırlar. 

Haaaa!.. Unutmadan söyleyeyim. Deniz Gezmiş, proleter sigarası olan “Birinci” içermiş ama idama giderken niye o zamanların burjuva sigarası olan “Samsun” istemiş bilinmiyor. Basit bir “küçük burjuva özentisi” mi? Veya arkasında derin sınıfsal analizleri gerektirecek ve hatta bu yüzden fraksiyon farklılaşmasına yol açacak köklü anlayış zıtlıkları mı yatıyor? 

Mesele derin. CHP’nin yerine ben olsam, anma gününde mezara sigara bıraktıktan sonra YÖK’ün teşvik şartlarına uygun (Düzenleme kurulunda en az 5 yabancı. Bu CHP için zor olmaz. Sosyalist Enternasyonel’den 5 adam kafalar ve işi bitirir. Hem de YÖK’e kapak olur) uluslararası bir sempozyum düzenler, bu Samsun sigarası konusunu tartıştırır bir sonuca bağlarım.