İsterim ki Mantıku’t-Tayr’ı Okuyasın, Zümrüdüanka Efsanesini Bilesin

Ey Can!.. Fısıldaşır hayatın sırdaşı iki serçe cikcikler bunu gösterir. Önümdeki fotoğrafta biri ölüdür  öbürü feryadı dilendirir. Montaj mı, gördüğüm kare?” Mümkün değildir” diyor, işten anlayan arkadaşım, bana, ” Montaj olmadığı kesin.”   İki serçe kuşu.. Çoğu insanın ibret alması gereken bir manzara. Biri ölmüşken, öbürü tek başına kaldığına mı yanmakta ve feryadı bunun için mi?

Ey Can!.. Angut Kuşu da Yusuf tutan - Kumru Kuşu da hayat arkadaşları ölünce kalan yaşamı tek başına devam ettirmiş. Bunu öğrendiğimde oldukça tuhaflaşıyorum; Hayvanlar âleminde olan sadakat ile insanlar âleminde olan sadakat arasında oldukça fark var.  “Angut” kelimesini oldukça kullanırız ve hakaret anlamını taşıyan bu kuş isminin aslında yerli yerince kullanılmadığını belirtmekte fayda vardır. Angut Kuşu’nu resminden tanımayanın kendisindeki olağandışılığı bir kabul etmesi lazım.

Ey Can!.. Hayvanlar âleminde yarasanın yavrusunu doğurması ve sütüyle beslemesi.. Ben, kimseyi hidayete kendimi memur bilmedim, yazdıklarımla. Hayvanlar âlemindeki bu farklı yönler, benim kuşlara farklı bakmama yol açtı, açıkçası. Oldukça şaşkınım ve tedirginim.

Ey Can!.. Bir yazarın yazmak istediği böylesi yazılara farklı tatlar taşıyan girişlerle başlaması, kendi açımdan kalemime yenilik katmaktadır.

Ey Can!.. Bir kartalın gagasını yenilememesi, yenilemeyen gagası sebebiyle aç kalıp ölmeyi kabul etmesi… Kartal, avını parçaladığı gagasını kayaya, taşa vura vura kırmalı ve bir müddet sonra yenilenen gagası yerine gelinceye kadar, açlığa katlanmalı. Kartal bu işi yapmadığı takdirde hayatına son vermeyi peşinen kabul eder ve bu intiharıdır, kendisinin. Onun için her kartal, gagasını yenilemelidir, acı çekse de kan içinde kalsa da.  

Ey Can!.. Leylekler, sıcak mekânlara göç eder, her mevsim. Ondandır geleneğimizde Hicaz da sıcak bölgeler arasında bulunduğu için leyleklere karışılmaz ve bu kuşlara kutsiyet atfedilir, kırlangıçlara gösterilen saygı gibi. Bu kuşlara hacı muamelesi yapılır, gelenekte. Kimseye bir zararı olmayan leyleklerle kırlangıçlar, halen insanımızca korumaya alınır ve kendilerine yönelik hiçbir teşebbüs hoş karşılanmaz.

Ey Can!.. Kuşların âleminde anlatılacak birçok hikâye vardır, aslında. Güvercinin yuva yapması sebebiyle, tarihe bir telmih söz konusudur: Mağaraya sığınan ve örümceğin ördüğü ağ, güvercinin kuluçkaya yatması. Hatta Kur’an-ı Kerim’deki bir sûrenin ismi de ankebuttur. Ankebut, Arabî lisanda “örümcek” manasını taşır.

Ey Can!.. Bir dönem kullanılan posta güvercinleri vardır, haberleşme amaçlı. Her ne kadar şimdi pek revaçta olmasa da kimi haberleşmeler halen güvercinlerle söz konusudur.

Ey Can!.. Allı turnaların eksik olmadığı, kuşların selam götürdüğü şarkılar az değildir, geleneğimizde, musıkîmizde. Siz de mutlaka kuşlarla ilgili bilgilere sahipsiniz. Bizim işimiz, günün yazısını kotarmak misali.

Ey Can!.. “Sebil ve Güvercinler” isimli şiiri okudunuz mu? Camiî avlusunda verilen yemlerle büyüyen, ayakta kalan güvercinlere bir avuç yem verdiniz mi? Deniz kıyılarında süzülen martıları gözlemlediniz mi?

Ey Can!.. Hazreti İbrahim ve üç güvercin meselesinden haberiniz var mı?

Ey Can!.. Güvercinler, masmavi(bize göre) gökyüzünde uçarken, bir engel tanımadan uçarken ne güzel bir görüntü söz konusu.

Ey Can!.. Bülbülü altın kafese hapseden, bülbülün arzuladığı özgürlüğün kayalık bir alan olduğunu görünce ne düşünmüş?

Ey Can!.. Kuşlara yüklediğimiz anlamları anlatmaya gerek var mı?

Ey Can!.. Bir yaratılış harikası olan Baykuş’u uğursuz sayan anlayışa ne demeliyiz?

Ey Can!.. Kanatlı kuşlara hayatı zehir eden ve zevk için onları avlayanlara ne demeli?

Ey Can!.. Kanatlı kuşları kafeslere hapsederek, bunu bir eğlence, zaman geçirme ve sonuçta stres atma yolu olarak seçenlere ne demeli?

Ey Can!..  Filmlerinde yarasayı ön plâna alanlar, kan emicilik motifini canlı tutarken, neyi benimsetmek istiyor?

Ey Can!.. Dün kuşların çetin kış şartlarında aç kalmaması için vakıf kuranların olduğunu ve mevsimim çok soğuk geçmesi durumunda bu kuşlara yem verdiğini söyleyelim mi?

Ey Can!.. Oldukça ihtişamlı yapılan görkemli evlerde kimi kuş evlerinin mimarlarca yapıldığını ve kuşların bu sayede gözetildiğini belirtelim mi?

Ey Can!.. Minarelerin kimi kuşlara sığınak olduğunu ifade edelim mi?

Ey Can!.. Kuş beyinli tabirinin üzerinde durmaya gerek var mı?

Ey Can!..Herkesin kuşlar kadar özgür olması dileğimizdir, vesselam!.. 

Ey Can!.. Dünya yeniden bir özgürlük arayışı içinde ve her yerde kan var gözyaşı var. Sahi kuşlar kadar neden özgürlük istemektedir, insanlar?

İşte enis-i ruhum, kişi, hayata, nesnelere istediği zaviyeden, açıdan bakar. Bu sebeple, ameller niyetlere göredir. Biz, Yaradan’ın yarattığı her canlıya saygının esas olduğunu biliriz.        

Ey Can!.. Daha anlatacak çok şeyler var, kuşlar hakkında. İsterim ki Mantıku’t-Tayr’ı okuyasın, Zümrüdüanka Efsanesini bilesin. Fakat her şey de yazılmaz ki kısa mektuplarda… Seninle yüz yüze görüştüğümüzde anlatılacak o kadar şey vardır ki kuşlar hakkında. Görüşmeyi temenni eder, esenlik dolu günler dilerim.