Kültür A.Ş.'nin Belgeselleri

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Kültür A.Ş,’nin yapımcılığını üstlendiği Dersaadet’in Giriş Kapısı-Topkapı adlı belgesel çalışmanın ilk gösterimi, geçen salı akşamı Fatih’teki Ali Emiri Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Topkapı’nın özellikle yakın tarihteki sosyal ve ekolojik dönüşümünü ele alan yer yer bir tanıtım filmi görünümündeki çalışma, İstanbul’un önemli köşelerinden biri olan bu semti görsel materyallerle perdeye taşıyordu. Özellikle sur dolaylarındaki sur içi ve sur dışı mahalleriyle dikkat çeken semtin öncelikle tarihi yapıları öne çıkmakta. Bunlar daha çok cami, türbe ve mezarlıklar şeklinde tezahür ediyor. Sonrasında sosyal dokuyu meydana getiren esnaf birimleri, sokaklar ve parklar bu yörenin tarihten gelen dokusunu günümüze kadar taşıyan ve zenginleştiren unsurlar olarak görülüyor.

OTOGAR DAMGA VURDU

Sur dışına çıktığımızda ise Topkapı’ya damgasını vuran otogarların varlığıydı. 1970’lerin başından başlayarak, Anadolu ve Trakya otogarı halinde iki ayrı bölüm olarak hizmet veren otogar, karayoluyla İstanbul’un bu iki bölgeden ana giriş ve çıkış kapısıydı. Her iki otogarda da yer alan seyyar satıcılar ve Trakya otogarının dibinde kurulan bitpazarı, buranın karakteristik unsurlarındandı. Ancak otogarın Esenler’e taşınmasıyla birlikte Topkapı tekrar nefes almaya başladı ve yerine açılan geniş yeşil alanlarda çeşitli çevresel ve sosyal faaliyetlerin yapılabileceği ortamlar oluşturuldu.

Özellikle Surdibi’nin temizlenmesiyle ve ortaya konan restorasyonlarla bu mahal biraz daha fazla tarihi hüviyetine kavuşturuldu. Açılan geniş alanlarda Türk Dünyası Kültür Merkezleri, Panorama 1453 Müzesi, Anfitiyatro, Kültür A.Ş. Genel Merkezi, Trafik Eğitim Merkezi, fıskiyeli havuzlar, yürüme parkuru gibi tesisler kazandırıldı. Alanın denize doğru ucunda yer alan Merkez Efendi mini külliyesi ve Yenikapı Mevlevihanesi’yle, yörenin manevi varlığı görünür biçimde öne çıktı.

YABANCILAR İLGİ GÖSTERİYOR

Bütün bunları ortaya koyan tanıtım filminin Topkapı’nın yakın dönemine ait hareketli veya fotografik görüntüleri seyircide nostaljik ve hazin bir tat bırakıyor. Özellikle bölgenin oldukça boş halini gösteren fotoğraflar ve siyah-beyaz Yeşilçam filmlerinden kimi sahneler, bazen belgesel olarak alınmış görüntüler geçmişten bugüne Topkapı’nın geçirdiği dönüşümü artı ve eksileriyle gözler önüne seriyor.

Bu çalışma gibi Kültür A.Ş.’nin yaptırmış olduğu Panorama 1453 ve Miniatürk tanıtım filmleri de bu kurumun son dönemde gerçekleştirdiği iki önemli kültürel mekanın tanıtımını amaçlıyor. Türkiye’deki önemli kültürel yapılar ve mekanlarla hinterlandımızda tarihte bırakmış olduğumuz kültür değerlerimizin küçültülmüş maketleriyle bezeli olan Miniatürk, binlerce yerli ve yabancı meraklıyı kendine çekiyor. Aynı biçimde İstanbul’un fethini çok ince ayrıntılarla ve gerçeğine uygun şekilde panoramik olarak sunan ve görsel sürprizlerle ve işitsel destekle dramatik bir hava yaratan Panorama 1453 hemen her gün çok kalabalık bir seyirci akınına uğruyor.

Kültür A.Ş., bir kültür kurumunun yapması gereken faaliyetler olarak, geçmiş yıllarda Doğunun Işığı Lale, Kuş Köşkleri, Türk-İslam Eserleri Müzesi, Çeşmeler, Rüstempaşa Camii, Eyüp Sultan, Süleymaniye ve Sultanahmet Meydanı gibi değerli belgesel çalışmaları da imza atmıştı.