Mustafa Özcan: İdam cumhuriyeti ve Reisi'nin ibret dolu ölümü

 İran, bu facia haberini halkına aheste aheste yani alıştıra alıştıra duyuruyor. Ölenler arasında Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve Güney Azerbaycan Valisi de bulunmaktadır. Kaza ile ilgili üç ihtimal üzerinde duruluyor. Bu ihtimallerden ilki uçağın teknik bir arızadan dolayı düşmüş olabileceği yönündedir. Zira bu ve benzeri helikopterler Şah'ın son döneminde hava araçları envanterine katılmış bulunuyor. Kimileri açısından uçan tabut hükmünde de sayılabilirler. Zira devrimden sonra Amerikan ambargosu nedeniyle İran bu ülkeden yedek parça ikmal edemiyor, karşılayamıyor. Dolayısıyla eski araçlarını yenilemekte veya modernize etmekte güçlük çekiyor. Reisi'nin bindiği helikopter de bunlardan birisi. Bu nedenle de bu tarz uçak ve helikopter kazaları sıklıkla vuku buluyor. İkinci ihtimal ise çetin hava şartları ve muhalefetidir. Nitekim hava muhalefeti bu tür sonuçlara yol açabiliyor. 25 Nisan 1980 tarihinde Başkan Jimmy Carter ABD'nin Tahran elçiliğinde rehin tutulan elçilik personelini kurtarmak için gizli bir kurtarma hareketi başlatıyor. Adına Operation Eagle Claw denilen bu operasyon hava muhalefeti ve kum fırtınası nedeniyle akamete uğruyor ve yarım kalıyor. Fiyaskoya uğruyor bu da Carter'ın Reagan karşısında seçimleri kazanmasına engel oluyor. Kısaca hava muhalefeti önemli etken ve engellerden birisidir. Üçüncü ihtimal veya şık ise sabotaj ihtimalidir. Bu ihtimal daha ziyade başta İsrail olmak üzere dış güçlere bağlanıyor. Bu gibi durumlarda İsrail'in klasik tavrı doğrudan sahiplenme olmayıp geçiştirmedir. İsrail basınına konuşan bir yetkili bu kazayla ilgilerinin bulunmadığını söylemiştir ki mantık da bunu doğrulamaktadır. Kasım Süleymani'nin anma etkinliğinde Kirmanşah'daki kundaklama eylemi İsrail tarafından yapılmış olabilirse de bu yeni olay ve olaylar için referans değildir. Arif Keskin gibilerinin de ifade ettikleri gibi İsrail'in bu kazadan doğrudan bir kazancı yoktur. Reisi yeri doldurulamayacak bir kişilik değildir. 

Devamı: https://www.fikriyat.com/yazarlar/mustafa-ozcan/2024/05/20/idam-cumhuriyeti-ve-reisinin-ibret-dolu-olumu