Bu karakter, çeşitli işkencelerden sonra hafızasını yitirmiş, düşünemez olmuş, kendini kaybetmiş, sadece kendine denileni yapan zavallı bir köledir. Kişiliği, kimliği ve benliği yok olmuş; zihnini ele geçiren efendisinin doğrusu, güzeli, iyisi kendisinin doğrusu, güzeli, iyisi olmuştur. O artık bir mankurttur. Aytmatov’un, bu mankurtun normal insana yükselmesi olarak ileri sürdüğü çare ise Özüne yani Kültürüne dönüştür.
Bu öneriyi Aytmatov’un eserlerinin hemen hepsinde görebiliriz. Mesela Cengiz Han’a Küsen Bulut’ta, Dişi Kurdun Rüyaları’nda ve Gün Olur Asra Bedel başta olmak üzere hemen hemen tüm eserlerinde bir toplumun kurtuluşunun kendi kültürüne göre düşünmek ve yaşamak olduğunu söyler. Bunun en çarpıcı örneği Gün Olur Asra Bedel’deki Nayman Ana’nın mankurtlaşmış oğlunun kendine gelmesi için söylediği; “Adını hatırla! Kim olduğunu hatırla!” cümleleridir.
Evet, Rusların Müslüman toplumlara yaptıklarının benzerini İngilizler Hintlilere, Çinlilere; Japonlar Korelilere, Tayvanlılara, Mançuryalılara yaptı. Afrika ülkelerinin hemen hepsinde, Avrupalı ülkeler, mankurtlaştırma faaliyetlerini eğitimle gerçekleştirdiler. Bugün olan da bunun benzeri. Ne var ki klasik kolonyalizmde güçlüler gelip zorla insanları eğitiyordu; günümüz emperyalizm çağında ise siz onların ayağına gidiyor, onlardan eğitim alıyor, o eğitimi ülkenize getiriyor ve bunu çocuklarınıza uyguluyorsunuz.
Aytmatov, Kırgızların Rus kültürüne göre yetiştirilmesine itiraz eder. Çünkü Rus kültürü Kırgızları birer “Beyaz Gemi”deki baba Orazkul gibi mankurtlaştırmaktadır. Aytmatov’un Kırgızlar için söylediğini biz de kendimize söyleyebiliriz, hatta söylemeliyiz. Çünkü Kırgızları mankurtlaştıran Ruslardı, bizi mankurtlaştıran ise Avrupalılar. Ancak bizim Kırgızlardan bir farkımız var. Onları Ruslar zorla mankurtlaştırıyordu, biz ise kendimizi Avrupalılara mankurtlaştırtıyoruz.
Devamı: https://www.maarifinsesi.com/mankurtlastiran-egitim/
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.