Said Halim Paşa’nın, gördüklerini, bildiklerini ve düşündüklerini kayıt altına aldığı, çok önemli eserleri var. Ülkenin sıkıntılarını çözüme kavuşturmaya yönelik, sekiz kitap kaleme almış: Meşrutiyet, Taklitçiliğimiz, Fikir Buhranımız, Cemiyet Buhranımız, Taassup, İslam Dünyası Neden Geri Kaldı?, İslamlaşmak ve İslam Devletinin Siyasi Yapısı.
Said Halim Paşa’nın eserleri, dar hacimli olsa da, geniş bir fikri güce ve derinliğe sahiptir. Bunca sene geçmesine rağmen, hâlâ kıymetini korumaktadır. Dikkatlice okunması gereken, mühim başvuru kaynaklarıdır.
M. Ertuğrul Düzdağ’ın hazırladığı ve sağlam bir girizgâh yazdığı Buhranlarımız ve Son Eserleri, Said Halim Paşa’nın tüm eserlerini ve hatıratından bölümleri içermektedir. (İz Yayıncılık, 304 Sayfa)
Said Halim Paşa’nın bu topraklarla ilgili düşüncesini bilmeden, Osmanlı’nın son döneminde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında, düşülen hataları sağlıklı bir şekilde değerlendiremeyiz.
Said Halim Paşa, düşülen en uğursuz hatayı, şu şekilde kaleme almış: “Biz, memleketimizin mesut olması için, Avrupa kanunlarını tercüme edip almanın kâfi geleceğini zannettik. Ve bu kanunların bizde kabul ve tatbik olunabilmesi için, onlarda yapılacak birkaç değişikliğin yeteceğini hayal ettik.
Mesela: Adalet sistemimizi ıslah etmek için Fransız adalet sistemini esas aldık. Hâlbuki Fransız cemiyeti, bizimkine asla benzemeyen, ruh hali, adetleri ve gelenekleri, irfanı ve medeniyet seviyesi ile bizden pek farklı olan, ihtiyaçları ise çok ve çeşitli bulunan bir toplumdu.” (Meşrutiyet, Sayfa 57)
Devamı: https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/ayhan-demir/buhranlarimiz-26769.html
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.