Yaşamakla kalmaz, benzer bir psikolojiyi başkalarında da gözlemlerim. Başkaları derken sadece dindar olanları, Ramazan’ı zaten dört gözle bekleyenleri değil dini hassasiyeti ne olursa olsun hemen herkesi kast ediyorum. Ramazan hemen hepimiz için iç-dünyamızı başka zamanlarda olmayan hislerin kapladığı özel bir ay. Bu özel oluşun dini boyutunu ilahiyatçılarımız Ramazan boyunca anlattılar. Ben bunlara ilaveten bazı sosyopsikolojik hususiyetlerin de Ramazan ayını özel kıldığı kanaatindeyim. Her Ramazan değişik vesilelerle gündeme gelen “Nerede o eski Ramazanlar!” hissiyatının bu sosyopsikolojik hususiyetlerle ilgili olduğunu sanıyorum.
Hepimiz şu veya bu biçimde eski Ramazanları özleriz. Bu özlem kelimenin tam anlamıyla nostaljidir, bir daha dönemeyeceğimiz sılamıza duyduğumuz hasret gibidir. “Eski günler, şimdilerde giderek bayağılaşan ve ağırlaşan günlerden çok daha iyiydi” ya da “biz büyüdük, kirlendi dünya!” diye düşünülür. En geriye dönüp bakmayanlarımız, gözlerini geleceğe dikmiş olanlarımız bile, bu nostaljiden paylarını düşeni alır. Hepimiz, Marcel Proust gibi “yitik zamanın peşinde”yizdir çünkü. Yaşanmış zaman, bir bakıma ömrümüzden uçup gittiği için, yitirilmişin yerine konulamaz hasreti, giderek derinlere gömülen çocukluğumuz içimizi dağlar durur. Çocukluğumuz; hatırlamakta zorlandığımız, bazılarından artık hiç eser kalmamış eski mekanlar, tadı damağımızda kalmış oyunlar, tanıdıklarımız, değişik vakitlerde her biri ayrı ayrı burnumuzda tüten sınıf ve mahalle arkadaşlarımız, çoğu artık dünya hayatından ebedi aleme göçmüş büyüklerimiz, bizim sadece bizim olan, bizden kimsenin alamayacağı hatıralarımız...
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.