NATO, yani Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü 4 Nisan 1949’da kuruldu. Türkiye ise Yunanistan’la birlikte 18 Şubat 1952’de üye oldu. İttifakın amacı ilk Genel Sekreter Lord Ismay’in söylediği gibi Sovyetleri Avrupa’nın dışında, Amerika’yı içinde, Almanya’yı ise kontrol altında tutmaktı.
NATO, ona destek olan Avrupa güvenlik mimarisinin tüm diğer kuruluşlarıyla birlikte bu amacını gerçekleştirdi. Sovyetler Birliği ve onun müttefiklerini çevreledi. Muhtemel yayılmalarını önledi. Varşova Paktı’nın çöküşüne, Sovyetler Birliğinin yıkılışına vesile oldu. Amerika’yı Avrupa’ya bağladı. Almanya’yı da kendi güvenliğini kendisinin sağlayacağı ya da yeni ittifak arayışları içine gireceği düzenlemelerden uzak tuttu.
NATO krizler de yaşadı. Fransa ve Amerika’nın 1950’li yılların sonundan itibaren yaşadığı güven bunalımından, üyeleri arasındaki ilişkilerdeki gerilimlerden etkilendi. Ancak ayakta kalmayı başardı. Soğuk Savaş sona erdikten, kuruluşunun asıl amacı olan Sovyetler Birliği bir tehdit olarak ortadan kalktıktan sonra da varlığını sürdürdü, kendini yeni koşullara adapte etti. Kapsama alanı dışına müdahaleyi ve kapsama alanını genişletmeyi gündemine aldı.
***
Bosna savaşı sırasında uçuşa yasak bölgenin korunmasını, Kosova sorunu yüzünden Sırbistan’a karşı 78 gün sürecek bombardımanı, Afganistan’ın istikrara kavuşması için askeri destek sağlanmasını ve daha pek çok alan dışı müdahaleyi gerçekleştirdi. Dalga dalga genişleyerek de eski hasımlarını üye yaptı. Yakında da Makedonya’yla üye sayısını 30’a çıkartıyor.
Genişleme ve alan dışı müdahale bariz bir şekilde NATO’nun yeni varlık nedeni haline geldi. Ama aynı zamanda ittifakın ittifak olmaktan çıkıp başka bir şey haline dönüşmesine de yol açtı. Bugün kimse ciddi bir tehdit oluşması durumunda NATO’nun üyelerini savunma işlevini yerine getirip getirmeyeceğini bilmiyor.
Devamı: https://www.karar.com/yazarlar/mensur-akgun/uyeligimizin-67nci-yilinda-nato-9319
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.