Ezel Ağabey bu konuda şöyle yazmış: “Hareket’in en önemli açılımı herhalde, penceresiz küçük pasaj odasından Ankara Caddesi’ndeki dört odalı, mutfak ve tuvaleti olan bir daireye taşınmasıydı. Benzetme yaparsak barakadan saraya çıkmış gibiydik. Altı yıllık yayın hayatımızda telefonumuz olmamıştı. Katta telefon vardı.” Yeni yer için açılış davetiyesi basılır ve 13 Ocak’ta ikramlar hazırlanır ve heyecanla konuklar beklenir. Açılışa geleceği tahmin edilmeyen Cemil Meriç de gelir. Nurettin Topçu’nun yanı sıra Metin Erksan ve Halit Refiğ gelenler arasındadır. Topçu, Meriç ve Erksan ilk defa karşılaşıyorlardı. Dört önemli konuğun sohbetinin konusu daha çok Türkçe üzerine yoğunlaşır ve ilginç fikirler ortaya atılır. Tutulan notları kitaptan aktaralım:
“En çok ve uzun konuşan Cemil Bey’dir: ‘Kelime sestir, musikidir. Musiki tercüme edilemez. Bir dil başka bir dile tercüme edilemez. (Bu sözü tercümeleriyle de öne çıkan bir kişi söylüyor.) Türkçeyi meydana getiren kelimelerdir. Dil fetihtir, dil namustur. Hangimiz Türkçeyi öğrenmek için kaç lügat, kaç gramer kitabı okudu? Yeni harfler numarası çıktığında Türkiye’de namuslu adam yok muydu? Bu tarihle ilgimizi kesmektir. Üniversitemizi Yahudiler kurdu. Bunlar Türkçeyi bilmedikleri gibi Türk’e ve Türkçeye düşman idiler. Hiçbir aydın bizim kadar namussuz değildir. CHP’nin eliyle yapılan bu ihaneti suskunlukla karşıladık. Güzel Türkçemizi diriltmek için kanımızın son damlasına kadar çalışmalıyız. Dilin uydurması olamaz.’
Halit Refiğ: ‘Dil konusunda büyük zorluklar yaşıyoruz. Düşüncelerimizi tam aktaramıyoruz. Eski Türkçe ıstılahları kimse anlamıyor. Uydurma dil ise başka facia. Büyük devlet büyük birikimle olur. Otuz senelik dille büyük devlet meydana gelmez. İdrak seviyesi ve hayal kapasitesi çok düşüktür. Türkçeyi bu hale getiren devlettir.’
Metin Erksan yazılarında yeni kelimeleri de kullandığından yer yer itirazları vardır: ‘Bu dil bir Cumhuriyet politikasıdır. Hiçbir konuda aşırıya kaçmamak gerekir. Dillerde kelime alışverişleri olmuştur. İngilizcedeki Latince kelime ve ifadeleri görelim. Solcuların durumu da garip. Dâvalarını halkın anlayamadığı kelimelerle anlatmaya çalışıyorlar.’
En az konuşan Nurettin Bey’dir: ‘Dil satıhta değildir. O bir denizdir. Ne kadar derine inilirse o kadar muvaffak olunur. Türkçe tercümeler çok kötü. Devlet bu işte masum değildir. Devlet zavallıdır, bir şeyi koruyamıyor. Dile gönül veren ve bilen aydınların ilmî çalışmalar yapıp, gerçekleri halka ve talebelere anlatması lazım. Dilimizi muhafaza edemezsek, milleti de kültürü de koruyamayız.’
Devamı: http://www.karar.com/yazarlar/muhsin-mete/dil-fetihtir-8914#
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.