• İstanbul 14 °C
  • Ankara 15 °C

Bakü Seyahat Notları (2)

M. Çetin BAYDAR
Gençlik yıllarımda büyülenerek okuduğum bir roman olan “Ali ile Nino”nun yurdu olan Bakü’de,  daha net bir adres vermek gerekirse Şirvanşahlar sarayındayım.
Bu mekân Âzeri Sünni dünyasının kalbidir.
Bu öneminin yanı sıra Baku, Ortaasya sûfi geleneğinin merkezi ; Karakoyunlu, Akkoyunlu, , Selçuklu,
Timurlu , Safevi ,Osmanlı coğrafyalarına zuhur edecek mutasavvıfanın feyiz kaynağıdır.
Türklüğün en eski kitabı olan Dede Korkut’ta geçen “Kuru kuru çaylara su saldım, kara donlu dervişlere nezir verdim”  ifâdesi  tasavvufun bu topraklardaki başlangıç  macerasını pek güzel anlatır.
Bir toprakta Tasavvufun zuhuru ile tarikatler uç verir: Ahilik, Sühreverdilik, Yesevi ve Nakşilik, Hurufilik bu babda ilk akla gelenlerdir. İşte  yazımızın ana konusu olan Halvetilik de bu tarikatlerden biridir.
Akkoyunlu  Uzun Hasan Anadoludaki ilk halveti hükümdardır. Timurun  da halveti şeyhlerine olan izaz ve ikramı konusunda birçok menakıb vardır. Safeviler şia taassubu ile halveti şeyhlerini  katl ettiler, özellikle Tebriz bu katlıamın akıl almaz örneklerine tanık oldu. Uzun hasanın gözdelerinden olan ve 
 
Gah cevlakiyiz, gah kalender,
Gah Heyderi, gah post pûşuz
Gah Halveti tarab numayız
Gah Mevlevi sâfa furûşuz

 
diyen Ömer  Rûşeni’nin halifesi İbrahim Gülşeni bu kalmakalda Mısıra hıcret etti.
Halvetiliğin Osmanlı mülkündeki ilk kolunu Sümbül Sinan kurdu. Niyazi Mısri de Halvetiliğin bir diğer temsilcisidir.  Kocamustafapaşa, Merkez Efendi, İstanbuldaki halveti  muhibbanının buluştuğu  zeminlerdir..
Bu yazı toplam 2060 defa okunmuştur.
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim