D. Mehmet Doğan: İstiklal Marşı dünyada benzeri olmayan bir marş

Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı Mehmet Âkif Araştırmaları Merkezi Başkanı D. Mehmet Doğan, İzmir Düşünce Platformu’nun düzenlediği konferansa katılarak Mehmet Âkif’in hayatı, eserleri, düşünce dünyası ve  İstiklal Marşı’nın yazılma süreci ile ilgili bilgiler verdi.

01 Nisan 2021 tarihin saat: 21.00 de başlayanprogramıİlhan İşman yönetti ve düşünce platformu’nunzoom hesabı üzerinden  canlı olarak yayınlandı.

İzmir Düşünce Platformunun farklı şehirlerdeki üyelerinin büyük ilgi gösterdiği konferansta konuşan D. Mehmet Doğan, Mehmet Âkif ve İstiklal Marşını iyi anlaya bilmek için  günün şartlarını, yaşanan olayları ve ülkenin içinde bulunduğu kritik durumu bilmek gerekir diye konuştu.

Âkif’in bir görev insanı olduğunu ve ne zaman ve nerede ihtiyaç duyulursa gelen davetleri hiç düşünmeden kabul ettiğini belirten Doğan, Milli Mücadele devam ederken milli şairin Ankara’ya gelişine ilişkin şunları söyledi:

“Millî Mücadele’nin manevi cephesini güçlendirmesi, millete ümit ve iman telkin etmesi amacıyla bizzat Mustafa Kemal Paşanın isteği üzerineMehmet ÂkifAnkara’ya davet edilir. Mehmet Akif, oğlu Emin ve Ali Şükrü Beyo zamanın şartlarında bazı işgal bölgelerinden de geçerek,  uzun ve meşakkatli bir yolculuk sonucundaEskişehir üzerinden trenle 14 günde,24 Nisan 1920 tarihinde Ankara’ya ulaşmıştır.Hakimiyet-i Milliye gazetesinde Mehmet Akif'in Ankara'ya geldiği haber olarak çıkıyor. 'İslam şairi Akif Bey Ankara'ya geldi. Çok hassas, ulvi, dini, milli konularda bilgi ve hassasiyet sahibi. Mücadelenin manevi cephesine katkı sağlayacak' deniyor.”

Konuşmasında, Mehmet Âkif’in, 1912 Balkan Harbi’nde İstiklâl Marşı şiirini kafasında taşıdığını kaydeden Doğan sözlerini şöyle sürdürdü:

“Mehmet Âkif  marşı yazmayı kabul ettikten sonra iki gün içinde de yazıp teslim ediyor. Halbuki,Âkif kolay yazan biri değildir, yani yazar, bekletir, düzeltir, tekrar yazar ama benim kanaatim şu ki; Mehmet Âkif'in zihninde böyle bir şiir için hazırlık zaten vardı zaten. Bir şiir yazacak öyle ya da böyle. İstiklâl Marşı yazması teklifi denk geliyor. Akif’in teklif üzerine şiiri yazması, teslim edildiği andan itibaren milli marşımız olacağı anlamına geliyordu.  Nitekim kabul sürecinde bu görülebiliyor. Diğer önemli nokta; Marşımızın 12 Mart 1921’de kabul edilmesiyle birlikte o günden günümüze, büyük değişimlere rağmen, mutabakat devam etti. İstiklâl Marşı ile sağlanan ittifaka, ülkemizde kanunların, anayasaların defalarca değişmesine rağmen, milletimizin bağlılığı devam etti. Bunun nedeni elbette İstiklal Marşımızın güçlü ifadeleridir. Yani, İstiklal Marşı dünyada benzeri olmayan bir marştır.”

Zaman içinde İstiklal Marşını değiştirme çabalarının gündeme geldiğinin altını çizen D. Mehmet Doğan, İstiklal Marşının hangi sözlerinden kimlerin rahatsız olduğunu da şöyle açıkladı:

İstiklal Marşı TBMM de kabul edildiği dönemde farklı isimlerin farklı nedenlerle itirazları olmuştu  ancak ekseriyet olumlu karşılayıp, ayakta alkışlarla kabul edilince yapacak bir şey olmadığını anladılar. 1925 yılında  iseMaarif Vekaleti millî marş yarışması açtı.  İşte o zaman İstiklâl Marşı’nın bazılarınca beğenilmeyen yönleri ortaya çıktı, kimin neye itiraz ettiği anlaşıldı;İstiklal Marşında Batı medeniyetinin “canavar” olarak nitelendirilmesi, ilk itiraz noktalarından biriydi. Ne yazık ki; milletimizin benimsediği, üzerinde mutabakat sağladığı  İstiklâl Marşı'nı defalarca değiştirmeye teşebbüs ettiler. Ama başaralı olamadılar.”

Programı yöneten İlhan İşman’ınMehmet Akif Ersoy Araştırmaları Merkezi’nin kurulma gerekçesiyle ilgili sorusunu cevaplandıran D. Mehmet Doğan, “Mehmet Âkif Ersoy Araştırmaları Merkezi’ni 28 Şubat’ın ağır havası devam ederken kurduk. Âkif aleyhtarlığının farklı biçimlerde konuşulmaya başladığı bir dönemde MehmedÂkif’i, onun eserini, İstiklâl Marşı’nı kamuoyuna tanıtmak için bu merkezi kurduk. Çeşitli toplantılar yaptık. Safahat okuma programları uyguladık. “MehmedÂkif Bilgi Şölenleri” düzenledik ve bunları 9 cilt halinde yayınladık. Şimdi ise, İstiklal Marşı'mızın Kabulünün 100. Yıl dönümü anısına, Türkiye Yazarlar Birliği, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesinin iş birliği ile TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop’un himayelerinde TBMM de “100. Yılında İstiklâl Marşı Büyük Bilgi Şöleni” ni gerçekleştirdik. Böylece 10. Bilgi şöleni oldu ve bu da diğerleri gibi kitap olarak da yayınlanacak.” dedi.