Vasfını bû resme tertib etdiler
Ol mübârek nûru terğib etdiler"
51. kez merhaba…
Gönül hânelerimizin 51 sayıdır değişmeyen konuğu Dilhâne'mizin bu ayki konusu 'Süleyman Çelebi ve Mevlîd-i Şerif'… Mâlûmunuz UNESCO tarafından 2022 yılı 'Süleyman Çelebi Yılı' olarak belirlendi. Biz de buna istinaden konumuzu belirledik.
Hz. Peygamber'in hayatının bazı dönemleri farklı isimlerle anılagelmiştir. Mesela savaşlarının olduğu anlatılara 'megâzi'; miraç olayını anlatan eserlere 'miraciyye' denir. Naat ise daha çok Hz. Peygamber (s.a.v)'i övmek için yazılan şiirlerdir. Tüm bu dönemleri içine alan nazım ya da nesir fark etmez kapsamlı metinlere siyer-i nebi/sîret-i nebî denir. Mevlîd ise doğum, doğum zamanı gibi anlamlara gelir ve genelde Hz. Peygamber'in doğumunu temel alarak hayatını, özelde ise büyük şeyh ve velîlerin doğumlarını temel alarak hayatlarını şiirsel bir veçhile anlatmayı esas alır ve seslendirilir. 'Mevlîd' denince aklımıza gelen isim Süleyman Çelebi'dir ama mevlîd, sadece Süleyman Çelebi'ye mahsus bir eser değildir. Anadolu'da bu tarzda birçok eser yazılmıştır. Mesela Sivaslı Halvetî şeyhi Şeyh Şemseddin Sivâsî de bir mevlîd yazmış ve onun eseri 'ikinci mevlîd' olarak kabul edilmiştir. İstanbul'un mânevi fâtihi Akşemseddin'in oğlu Hamdullah Hamdi'nin de bir mevlidi vardır. Sonra Hakkârili İslâm âlimi 'Melâye Bâte' namıyla mâ'ruf Hasan Ertuşî'nin yazdığı mevlîd de günümüzde 'Kürtçe Mevlid' olarak bilinir ve Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde okunur. Anadolu'da 60'tan fazla mevlîd yazılmış olduğunu ve Türkçe dışında Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Rumca, Çerkesçe, Romence vb. dillerde de mevlîdler yazıldığını araştırmalarımız neticesinde öğrendik. Mevlîd; hususî ve hissî bir eser olmakla beraber umumî bir coğrafyada değerlendirilir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.