• İstanbul 15 °C
  • Ankara 21 °C

Ekrem Demirli: Rene Guenon’u erken okumak

Ekrem Demirli: Rene Guenon’u erken okumak
Herhangi bir düşünürü zihninizi şekillendirme ihtimalinin zayıfladığı bir evrede tanımak mı iyidir, yoksa bilhassa başka yazarlarla olmak üzere dünyayla ilişkimizi belirleyebileceği evrede tanımak mı?

 Andrei Gide Rene Guenon'un eserlerini okuyunca 'düşüncelerini kabul edemeyecek kadar yaşlıyım' demişti. Başta kendim olmak üzere, tanıdığım bir çok insan için ise bunun aksi söylenebilir: Biz Guenon'u onun düşüncelerini kabul etmemek, en azından tevakkuf etmemiz gereken bir yaşta okuduk. Bir düşünürü erken tanımış olmak, sadece onu anlamada sorunlara ve yanılgılara yol açmaz, düşüncenin kendisiyle nesnel ilişki kurmayı engeller, bir tür dogma gibi zihne yerleşerek her türlü zihinsel faaliyete dahil olur. Kendi adıma, Guenon'u okumuş ve tanımış olmaktan dolayı hala memnun olduğumu söyleyebilirim. Fakat yine de herhangi bir düşünür insanı bu kadar meşgul etmemiş olmalıydı diye aklımdan geçer. Onun referansları belirsiz eleştirileri insanı açmaza düşürüyor, bu açmazdan ise eleştirdiği konulara ait hemen her şeyi değersizleştiren bir hamasetle çıkma ihtimali güçleniyor. Guenon modern dünyayı en güçlü şekilde eleştiren isimlerin başında gelir. Bir düşünürü eleştirileri ile hatırlamak insaflı bir tutum olmayabilir fakat "Modern Dünyanın Bunalımı", "Niceliğin Egemenliği" ve "Doğu - Batı" gibi eserlerini okuduğunuzda zihinde en bariz kalan şey, ne söylediği değil, neyi reddettiği olur. Onun eserlerinde modern zaman bir kıyamet çağı ve şeytanın iktidar devridir. Böyle hükümler kısa zamanda büyülü etkisinden kurtulabileceğiniz genel geçer söylemlerdir. Bununla beraber Guenon'un düşüncesini şekillendiren kavramları anlamak kolay değildi. Her şeyden önce 'batı' denilince Avrupa'nın belirli bir bölgesini, 'doğu' denilince İslam'ı kapsayan bir dünyayı hatırladığınızda, Guenon ile irtibatınız yanlış zeminde kuruldu demektir. Guenon pozitivizmin baskısı altında cesaretini yitirmiş aydınlara görece bir cesaret kazandırdı fakat söylediklerinin hakkıyla anlaşılamamış olması cesaretin daha çok hamasete ve cürete dönüşmesine yol açtı. Türkiye özelinde daha önce Henry Bergson mütedeyyin kesimlerce Batı düşüncesi içerisinde sığınılan bir hisar olarak görülmüş, onun düşünceleri amaçlarından ötede yorumlanarak modern dünyada dini düşünceye meşruiyet kaynağı olarak görülmüştü. Guenon onun kadar sistem içinden bir filozof değildi lakin onunla karşılaştırılamayacak kadar etkili ve tahrik edici bir yazardı. Guenon modern dünyayı baştan sona bir sapma olarak görüyor, hakikatin tamamen yitirildiğini düşünüyor, üstelik tarihi oldukça geriden başlatarak Aristoteles'e kadar düşüncenin fesadını beyan ediyordu. Guenon'un düşüncesini şekillendiren iki karşıt kavram, modern ve tradisyondur. Tradisyonun hali hazırda bile 'gelenek' ve 'geleneksel' şeklindeki çevirileri onun düşüncesini yanlış anlamanın önemli nedenlerinden birisi olmuştu. Tradisyon 'sahih bilgi' anlamına gelir ve düşünürün kastettiği şey özel anlamıyla metafizikti.

Devamı: https://www.fikriyat.com/yazarlar/ekrem-demirli/2022/11/15/rene-guenonu-erken-okumak

Bu haber toplam 279 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim