• İstanbul 15 °C
  • Ankara 17 °C

Hüseyin Tosun

» »
M. Çetin BAYDAR
19.yüzyıldaki Çerkes sürgününde Anadolu'ya yerleşen “Şhaplı” adlı Wubıh ailenin çocuğudur. Mekteb-i Sultani ve Harbokulu’da öğrenim gördü. Osmanlı ordusunda görev aldı. İhtilalci eylemleri takibe uğradı, 1896’da Trablus Askeri Rüşdiyesi’ne Fransızca öğretmeni olarak gönderildi. 1902’de Paris’te toplanan “Osmanlı Liberalleri Kongresi”ne Çerkes göçmenleri temsilcisi sıfatıyla katıldı ve bu kongredeki anlaşmazlıkların uzantısı olarak Prens Sabahattin Bey’le “Teşebbüs-ü Şahsi ve Adem-i Merkeziyet Cemiyeti”nin kurucuları arasında yer aldı.

Avrupa'dan Kafkasya yoluyla geçtiği Anadolu'da "Erzurum İsyanı"ndaki (1907) rolü dolayısıyla ömür boyu hapse mahkum edildi. Meşrutiyet döneminde toplanan ikinci Meclis-i Mebusan'da Erzurum'dan bağımsız milletvekili olarak yer aldı. Mart 1914'te ekonomik ve politik bağlar oluşturmak amacıyla Türk ve Rus üyelerin birlikte kurduğu "Osmanlı-Rus Cemiyeti"nin kurucuları arasında bulundu ve cemiyetin veznedarlığını yaptı. "Çerkes İttihad ve Teavün Cemiyeti", “Türkiye'deki Kuzey Kafkasya Siyasi Göçmenleri Komitesi” ve "Şimali Kafkas Cemiyeti" gibi Kuzey Kafkasya diaspora örgütlerinde aktif şekilde çalışmıştı. Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde, başında bulunduğu "Osmanlı Milli Telgraf Ajansı"nın olanaklarını seferber etti.

İstanbul’un İngilizler tarafından işgali sonrasında Mayıs 1919'da Malta’ya sürülenler arasında yer aldı. Malta dönüşü Kuzey Kafkasyalı bazı politik göçmenlerin Batı ülkelerine yerleşmesine yardım etti. Mülteciler tarafından Varşova'da oluşturulan "Kafkasya Dağlıları Halk Partisi"nin kuruluşuna katkı sağladı. 7 Ocak 1930 tarihinde İstanbul'da öldü.
 
 
 

Bu yazı toplam 3267 defa okunmuştur.
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
Yazarın Tüm Yazıları »
SON EKLENEN GALERİLER
    FOTO GALERİ
    • Türkçenin 14. Uluslararası Şiir Şöleni - İstanbul
    • 4. Uluslararası Genç Yazarlar Kurultayı
    • 2021 Ödül Töreni
    VİDEO GALERİ
    • 2023 Bilge Yazarlar Belgeseli
    • Mesnevî Okumaları -68- Prof. Dr. Adnan Karaismailoğlu
    • Mesnevî Okumaları -67- Prof. Dr. Zülfikar Güngör
    SON DAKİKA HABERLER
    ÇOK OKUNANLAR
    TYB BÜLTEN
    Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim