“Örgütsel Öğrenme” Neye Engel?

Anlaşılmamak, zor anlaşılmak edebiyat eserlerinin özellikleri arasında sayılabilir. İbham/ipham, müphem edebiyatın alanına girer. Mithat Cemal Kuntay, “ibhamın en çok güzelleştiği yer sanattır” diyor. Sanat ibhamı sever.
Hatta bazı edebî eserler belirsiziğin ötesine geçip anlamsızlık zemininde kurulabilir.
Ya araştırma-inceleme metinlerinde, ilmî eserlerde böyle bir şey sözkonusu olabilir mi?
İlim araştırır, inceler ve sonuç ortaya koyar. Akademik bir metin bize bir şeyler söylemek isteyen, dolayısıyla anlaşılması istenen metindir.
Anlatmanın esası, dili doğru kullanmaktır. Kelimeleri yerli yerine koymaktır. Cümleyi doğru kurmaktır. Hedef kitleyi gözetmektir.
Dil bütün yazan-okuyan taraflar için ortak bir zemin oluşturmalıdır. Dil bu vasfını kaybetmişse, hiçbir maharet, hüner, beceri… sonuç vermez.
Anlamak anlatmaktan müstakil değildir.
“Ben anlamıyorum” dediğimde, aslında “sen anlatamıyorsun” demiş olabilirim.
Anlatamamak, iyi anlatamamak bir ifade bozukluğu olabilir. Bugünlerde ifade bozukluğunu da örten bir durumla karşı karşıyayız: Anlamı bilinmeyen kelimelerle yazmak. Bir metinde karşılaştığınız bir kelime veya kelime öbeğini bilmiyorsanız, yapacağınız tek şey vardır: Sözlüklere bakmak.
Sözlüklerde yer almayan kelimeler kullanıyorsanız, yazının sonuna bu kelimeleri açıklayan bir bölüm eklemeniz gerekir.
Bu da esasında çok makbul bir şey değildir.
Neden bir yazıyı anlamak için açıklamaya ihtiyacım olsun? Marifet, böyle açıklamalar olmadan anlatmaktır.
İşte birçok örnek arasında bir “bilimsel makale”. Hem de iki kişi tarafından yazılmış. Başlıkta karşılaştığım şu ibare üzerinde uzun süre düşündüm: “öğretmenlerin örgütsel öğrenme engellerine ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması.”
Örgüt kelimesinin teşkilat yerine uydurulduğunu biliyoruz. Kelimenin türkçe açısından doğruluğu yanlışlığı bahsimizin dışında. Teşkilat, organizasyon kelimelerinin -sel, -sal eklerine karşılayan bir ekle birlikte olduğunu bilmiyorum. Acaba teşkilatlı mı denilmek isteniyor? Yahut organize mi? Yok, örgün öğretim/öğrenme mi kast ediliyor?
Örgütlü öğrenme denilse belki daha anlaşılabilir bir cümle kurulacak. Acaba böyle denilmemekle metne derinlik mi katıldığı sanılıyor?
Bir türlü çözemedim!
Metni bu belirsizlikler içinde okumaya başladım. Bu arada bir metinde mantık örgüsünün önemi karşıma dikildi. Buyurun: “Değişim ve gelişim öğrenen organizasyonların temel amacıdır.” Hiçbir organizasyonun temel amacı değişim ve gelişim olamaz. Eğer sözkonusu olan “eğitim”se temel amacın öğrenciyi en iyi şekilde yetiştirmek olması gerekir. Bu amaca ulaşmak için değişme ve gelişmeye ihtiyaç duyulabilir.
Şöyle düşünelim: Sürekli değişiyoruz ve gelişiyoruz, böylece temel amacımızı gerçekleştiriyoruz. E, nedir mesele?
Mesele -sel, -sal ekleyerek bir kelimeye bilinmeyen anlamlar yüklemektir. Bir “bilim-sel yazı”da ne kadar selli, sallı kelime varsa, o kadar “bilimsel” olduğunu sanmaktır. İşte bu bilim-sel yazıda her satıra bir hatta bazen birden fazla selli, sallı kelime düşüyor!
Çelebi akademik-sel yazılar böyle olur!
İçsel adaptasyon, iç adaptasyon
Örgütsel beklenti, örgüt beklentisi
Örgütsel faaliyetler, örgütlü faaliyetler
Örgütsel öğrenme, örgütlü öğrenme
Örgütsel güven, örgüt güveni, teşkilat itimadı?
Örgütsel iletişim, örgüt iletişimi
Örgütsel hatalar, örgüt hataları
Örgütsel bağlılık, örgüt bağlılığı
Örgütsel kültür, örgüt kültürü
“Lider bunu gerçekleştirmek için tüm öğrenme modellerini gerekiyorsa işe koymak zorundadır.”
Acaba işe koşmak veya katmak mı denilmek istendi?
Bu yazının mahiyetini şu başlık açıklıyor: “Problem durumu.”
İşte türkçenin durumu: Problem durumu!

Kaynak: https://www.sadeimge.com/2020/07/26/orgutsel-ogrenme-neye-engel/