• İstanbul 15 °C
  • Ankara 9 °C
  • İzmir 17 °C
  • Konya 10 °C
  • Sakarya 13 °C
  • Şanlıurfa 17 °C
  • Trabzon 14 °C
  • Gaziantep 13 °C
  • Bolu 8 °C
  • Bursa 14 °C

Refik Halid Karay'ın eserlerinde eski-yeni çatışması

Refik Halid Karay'ın eserlerinde eski-yeni çatışması
Refik Halid Karay’ın 18 hikâyeden oluşan Memleket Hikâyeleri kitabı Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin tarafından çok beğenilir. Öyle ki Refik Halid Karay’ı 'İstanbul Türkçesini en iyi kullanan yazar' olarak seçerler.

Edebiyatımızın önemli kalemlerinden biri olan Refik Halid Karay, 1888 yılında Beylerbeyi’nde dünyaya geldi. Eğitim hayatını Galatasaray Sultanisi ve Mekteb-i Hukuk’ta tamamladı. Mezun olduktan sonra Maliye Nezareti Devair-i Merkez Kalemi’nde kâtip olarak çalışmaya başladı. Yazdığı hiciv yazılarıyla dikkat çeken Karay, Fecri Âti topluluğunun kurucularından biridir.

Kirpimahlasıyla yazdığı yazılar yüzünden İttihat ve Terakki üyeleri tarafından Anadolu’ya beş yıl boyunca sürgüne yollandı. İstanbul’a 1. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru gelen Karay, Robert Koleji’nde öğretmenlik yapmaya ve Sabah gazetesinin başyazarı olarak çalışmaya başlar. Posta-Telgraf Genel Müdürlüğü yaptığı dönemlerde Aydede isimli mizah dergisini çıkartır ve sonrasında Halep’e yerleşir. Orada yayımlandığı Vahdet isimli gazetedeki yazılarında Hatay’ın Türkiye’ye bağlanması konusuna destek verir. Başlıca eserleri: İstanbul’un İçyüzü, Sürgün, Anahtar, Bu Bizim Hayatımız, Nilgün, Yeraltında Dünya Var, Dişi Örümcek, Bugünün Saraylısı, Karlı Dağdaki Ateş, Memleket Hikâyeleri, Gurbet Hikâyeleri, Kirpinin Dedikleri, Üç Nesil Üç Hayat, Tanıdıklarım, Guguklu Saat yer alır.

Fecr-i Âti topluluğu

Fecr sözcüğü “Şafak vakti, güneş doğmadan önceki vakit”, Âti ise “Gelecek” anlamına gelir. “Fecr-i Âti” ise “Geleceğin şafağı, yarının geleceği” anlamına denk düşer.

Bu grup Ahmet Haşim, Refik Halid Karay, Celal Sahir Erozan, Emin Bülent Serdaroğlu, Mehmet Fuat, Tahsin Nahit Erozan, Faik Ali Ozansoy, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Hamdullah Suphi Tanrıöver, Fazıl Ahmet Aykaç, Müfit Ratip, Şahabettin Süleyman gibi isimlerden oluşmuştur.

Fecr-i Âti edebiyatımızda ilk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk olarak şöhret bulmuştur. Servet-i Fünûn edebiyatına tepki olarak ortaya çıkmalarına rağmen şiirlerde onların edebi özelliklerini devam ettirirler. Topluluk aynı zamanda “Edebiyat-ı Cedide” ile milli edebiyat ekolü arasında bir köprü görevi görmüştür.

Memleket Hikâyeleri

Refik Halid Karay’ın 18 hikâyeden oluşan bu kitabı, Anadolu’daki yaşamı konu alır. Dönemin sosyal yaşamını ve insanların psikolojilerini okuyucularına aktarır. Karay, hikâyelerinde insanların birbirine yardım etmeleri ve korumaları gerektiğini vurgular:

“Artık âdet etmişlerdi, işi en evvel biten öbürünün kalemine uğrar, sonra odacı ile tüccar Şakir Efendi’ye haber gönderirler, hep birleşip konuşa konuşa Rum mahallesinde yerli ahalinin Yalı dedikleri aşağı çarşıya, Balıkpazarı’na inerlerdi. Kasabanın her tarafından gelen elleri sepetli, sırtları zembilli, karnı acıkmış, aceleci bir halk, önüne gelen tezgâha eğilerek rasgeldiği balığa kavrayıp koklayarak her dükkâncıdan fiyat sorarak uzun uzun, zevkli zevkli dolaşırken balık kızartan bakkalların mangalları etrafa iştah verici duman yayardı. Sabahtan beri iyice karnı doyurmaya vakit bulamadan çalışan üç arkadaşta sokağın havası, unutulmaz bir iştiha bastırılmaz bir açlık adeta midelerine ezaya yakın bir derin eziklik veriyordu.”

Bu kitabı Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin tarafından çok beğenilir. Öyle ki Ziya Gökalp ile Ömer Seyfettin, Refik Halid Karay’ı “İstanbul Türkçesini en iyi kullanan yazar” olarak seçerler.

Devamı: https://www.dunyabizim.com/mercek-alti/refik-halid-karay-in-eserlerinde-eski-yeni-catismasi-h29783.html

Bu haber toplam 399 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
  • Yavuz Bülent Bakiler, son yolculuğuna uğurlandı30 Eylül 2025 Salı 08:37
  • Güz Sonatı29 Eylül 2025 Pazartesi 13:14
  • Fatma Gülşen Koçak Hz Hatice’yi Anlattı23 Eylül 2025 Salı 11:20
  • Bursa: Şiir Şehir17 Eylül 2025 Çarşamba 12:09
  • Selim Cerrah Cihannüma Genel Başkanı oldu16 Eylül 2025 Salı 13:43
  • Genç Birikim dergisinin Eylül 2025 (279'uncu) sayısı çıktı.15 Eylül 2025 Pazartesi 11:47
  • Kaybettiğimiz Meçhul; Kendimiz11 Eylül 2025 Perşembe 14:21
  • Yaşayan Dil-Yaşatan Dil11 Eylül 2025 Perşembe 12:08
  • Modern Dünya İnsanın Hikayesi: Yokuşa Akan Sular10 Eylül 2025 Çarşamba 13:39
  • Şiir Ezber mi Bozacak Rahatsız mı Edecek?08 Eylül 2025 Pazartesi 10:43
  • Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim