Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü

2022 Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü'nün sekizinci dönemi, 7 ana dil ve 24 alt dili kapsayarak başladı.

Katar'ın başkenti Doha da 2015 yılında kurulan bu ödül organizasyonu, bir mütevelli heyeti, bir yönetim kurulu ve bağımsız jüri heyetlerinin katılımıyla gerçekleşiyor.

Arapça dilinden diğer dünya dillerine yapılan çeviri konusundaki başarılı çalışmalara değer vermek üzere, ödülün kapsamı 2017 yılında her sene seçilen 5 alt dille ilgilenen başarı ödülü başlığı altında 3. yeni bir kategori eklenerek genişletildi.

Söz konusu ödül, ilk döneminden bu yana birden fazla dilde, Arapça'dan ve Arapça'ya çeviriyi teşvik etme görevini üstleniyor. Bu bağlamda her yıl İngilizce ile birlikte uluslararası bir dil kabul ediliyor. İlk dönem Türkçe, ikinci dönem İspanyolca, üçüncü dönem Fransızca, dördüncü dönem Almanca, beşinci dönem Rusça, altıncı dönem Farsça ve yedinci dönem Çince seçilmişti.

Arap kültürü ile dünyanın farklı kültürleri arasındaki iletişimi güçlendirmeye devam eden ödül, 2022 yılındaki sekizinci döneminde ikinci ana dil olarak yeniden Türkçe'yi seçmeye karar verdi. Bununla birlikte, alt diller için başarı kategorisinde beş yeni dil seçildi, bunlar: Endonezyaca, Kazakça, Romence, Svahilice ve Vietnamca.

Organizasyon; çevirmenleri ödüllenmeyi, dünya halkları arasındaki dostluk ve iş birliği bağlarını güçlendirme konusundaki rollerini takdir etmeyi, Arap dünyasında ve uluslararası alanda uluslar arasında iletişim köprüleri kurmadaki rollerini takdir etmeyi, bu alanda ayrıcalığı mükafatlandırmayı, yaratıcılığa teşvik etmeyi, yüksek değerleri pekiştirmeyi, çeşitliliği, çoğulculuğu ve açılımı yaymayı amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra bilgi ve diyalog kültürünü pekiştirmeyi, Arap ve İslam kültürünü yaymayı, uluslararası anlayışı geliştirmeyi, çeviri ve Arapçalaştırma faaliyetleri yoluyla Arap dili ile dünyanın geri kalan dilleri arasındaki olgun kültürleşme süreçlerini teşvik etmeyi amaçlar.

Ödülün diğer amaçları; bireyleri, yayınevlerini, Arap ve uluslararası kültür kurumlarını çeviri ve Arapçalaştırmayla ilgilenmeye ve bu konularda ayrıcalık ve yaratıcılık sağlamak için çaba göstermeye teşvik etmek, kalite, doğruluk, bilişsel ve fikri değerler temelinde tercüme ve Araplaştırma düzeyinin yükseltilmesine katkıda bulunmak, Arap Kütüphanesini dünya kültürlerinden, edebiyatından, sanatlarından ve bilimlerinden önemli eserlerle zenginleştirmek, dünya mirasını Arap ve İslam kültürünün yaratıcı eserleriyle zenginleştirmek, barış kültürünün yaygınlaşmasına ve uluslararası anlayışın yaygınlaşmasına katkıda bulunan tüm kişi ve kurumları takdir etmek.

Ödülün işlerinden sorumlu olan organizasyonel yap, yenilenebilir olmakla birlikte iki yıllık bir dönem için birden fazla milletten seçilen beş ila on üyesi olan bir Mütevelli Heyetinden oluşmaktadır. Heyetin görevleri; tavsiyelerde bulunmak, danışma hizmeti vermek, her yıl ödüle atanan yabancı dillerin seçimine katkıda bulunmak, ödülün idari ve bilimsel performansının değerlendirilmesine katılmaktır.

Ödülün işlerini yöneten bir de Yönlendirme Komitesi bulunmaktadır. Bu komite, ödülün işlemlerini denetlemek, şeffaflığını sağlamak, yönetim operasyonları ile aday gösterilen çalışmaların seçimi, tahkimi ve ödüllendirilmesi arasında tam bir ayrım yapmakla görevlidir. Mütevelli Heyet, jüri veya Yönlendirme Komitesi üyelerinin hiçbiri ödüle aday olamaz. Aday gösterilen çalışmaların tahkim işi, ödülün Yönlendirme Komitesi tarafından Mütevelli Heyeti ile istişare edilerek seçilen bağımsız uluslararası jürilerin tavsiyelerine göre ödülleri verecek olan jüri üyelerine aittir. Her bir komitenin üye sayısı her sezon ihtiyaca göre artırılabilir veya azaltılabilir. Belirli uzmanlıklara sahip hakemlerden, kendi yetki alanlarındaki çalışmaları değerlendirmek üzere destek alınabilir.

Ödülün toplam değeri iki milyon dolardır (2.000.000$) ve üç kategoriye bölünmekte; İki ana dilde çeviri ödülleri (tekil kitaplar): (800.000 ABD Doları). İki Dilde Başarı Ödülü: (200.000 ABD Doları). Seçilen alt dillerde başarı ödülleri: (1.000.000 ABD Doları).

Ödül kategorilerine gelince, bunlar aşağıdaki şekilde dağıtılır: Birinci kategori, tekil kitaplarda çeviri ödüllerini içerir ve dört dala ayrılır: Arapça'dan İngilizce'ye çeviri ve tam tersi. Arapça'dan yabancı bir dile çeviri ve tam tersi.

Bu ödüllerin her birinin değeri iki yüz bin (200.000) ABD dolarıdır. Yarışmada birinci olan kişi yüz bin (100.000) ABD doları, İkinci olan altmış bin (60.000) ABD doları ve Üçüncü olan kırk bin (40.000) ABD doları alır.

İkinci kategori, seçilen alt dillerdeki başarı ödüllerini içeriyor, seçilen dillerden Arapçaya ve Arapçadan o dillere çevrilmiş bir grup esere veriliyor. Bu kategori için ödüllerin toplam değeri bir milyon (1.000.000) ABD dolarıdır.

Üçüncü kategori, iki ana dilde başarı ödülünü içerir. Bu ödülün değeri iki yüz bin (200.000) ABD dolarıdır.

2022 dönemi için aday olma ve aday gösterme süreci 15 Şubat 2022 tarihinde başlamış olup 15 Ağustos 2022'ye kadar devam edecektir.

Aday olma ve aday gösterme koşulları hakkında daha fazla bilgi almak ve formları indirmek için ödülün web sitesini ziyaret edebilirsiniz: www.hta.qa