Edebiyat dergisinde şiiri ısrarla aranıyordu

Bir derginin sayfalarında ısrarla aranan bir şair olmak. Bu gerçekten müthiş bir şey olsa gerek. Okuyucuların bir şairin şiirini heyecanla beklemesi, şiirini coşkuyla okuması bir şair için en büyük şiirdir.

Ara Dönem’de toplamış şiirlerini

Edebiyat dergisi ve Edebiyat Yayınları bir zamanların en önemli yayınları arasındaydı. Her ne kadar Edebiyat Yayınları’nın çıktığı döneme ait kitaplara ulaşmak günümüzde mümkün olmasa da şairler daha sonra çıkardıkları kitaplarında Edebiyat Yayınları’ndan çıkan çalışmalarını da yeni kitaplarına alarak daha geniş bir çalışmaya imza atmışlardır. Turan Koç’un İz Yayınları’ndan 1992 yılında çıkan Ara Dönem adlı şiir kitabı da böyledir.  Bu kitapta Turan Koç’un daha önce yayınlanan iki kitabıyla birlikte yeni şiirleri de yer almaktaydı. Kan Gibi Vakte Düşen, Fetret Zamanları Turan Koç’un Edebiyat Yayınları arasında çıkan kitapları. Ara Dönem’de bu iki kitabın yanında şairin 1992’ye kadar yazdığı şiirler bir araya getirilmişti. Şimdilerde baskısı bulunmayan Ara Dönem’e ben 1994’te ulaşmıştım.

O zamanlar İz Yayınları’nın şiir kitaplarının nerdeyse hepsi bir başyapıttı. Arif Ay, Erdem Bayazıt, Osman Sarı, Cafer Turaç, Sedat Umran, Kemal Sayar...

Ara Dönem, Turan Koç’un bütünün parçalarını bir araya getirdiği önemli bir çalışması. Şair sözünü söylemiş, bir kenara çekilmiş olsa da, bundan sonra tek dize yazmasa da Ara Dönem’deki şiirleri onun adını her zaman zikretmeyi hak edecek önemli şiirler. Direniş ruhunu bileyen, bir nefeste Kudüs olan, bir nefeste terkedilmiş şehirlerin karanlık sokaklarını haykıran şiirleriyle Turan Koç, bir dönemin şiirini kaleme alıyor.

Ne çok ara dönem var hayatımızda

Bazen bir duraklama yaşar insan. Sanki hayat durmuş gibi olur. Tatsız, renksiz ve daha çok ruhsuz zamanları olabilir insanın. Gizli ellerin rengini, tadını, tuzunu kaçırdığı zamanlarımız çok olmuştur.  Kaç fetret devri yaşadığımız muallakta. Yaşanan her fetretin içimize açtığı yaralarsa şifa arıyor. Turan Koç, “Fetret Zamanları” bölümüne “bak gençliğimizin önünden / bir kez geçiyoruz / kollarımızın üstündeki tabuttur” diyerek başlıyor. Geçiyor geçmekte olan ve bize ancak ölümler kalıyor.

“Fetret Zamanları”, geçip giden zamana bir veryansındır. Zaman bizden biz olanları da kopararak çekip gider aramızdan. “ikindiyle akşam arasında / bir romandır gençliğimiz / ama bir şey anlatmış değil henüz”

Şiirlerinden mahrum kalmasın kimse

Artık günümüz gençleri için Turan Koç şiirlerine ulaşmanın yolu onun kitaplarına bir sahafçı raflarında rastlamaktan ibaret. Böyle olmamalı. “Arkadaşlık Bildirisi”nin coşkusundan, “Her Gece Ay Damlar Kudüs”e duasından, “İlk Kez Oluyor Gibi” diyerek bir “Esenleme”ye başlama heyecanından mahrum kalmamalı okuyucular.

“Kuşlara Kalmak” şiirinde, “Bir adam balkonlara karşı nedir ki” diyor Turan Koç. Yalnızlık kuşattıkça kalabalıklar arasındaki insanları, sığınacak limanların telaşına düşüyor yalnızlığı talih kabul eden her yürek. En çok da kendiyle yalnızdır insan. Büyüdükçe çoğalttığı bir yalnızlığı vardır. “bir adam yüreğine karşı nedir ki” der ve kendi içinde de kaybolur metropol insanı.

Yalnızlık her gün biraz daha talihsizliği olurken insanların, biz şaire kulak verelim; “bir kitaptan alıntılar yapar gibi / ellerini kullanmadan bir şey anlatamayan sen / YANİ SEN / bir kahvenin önünde / bir köprünün başında / ey eski ve yosun sular boşaltan koca gemi / anlat dök içindekini.”

Şiirlerinden mahrum kalsak da Turan Koç’un akademik çalışmalarındaki estetik şair duruşuyla kaleme aldığı kitaplarını okumaya devam ediyoruz. Hepsinde ayrı bir hava, ayrı bir özen var.

Olur da bir yayınevi Turan Koç şiirlerini tekrar yayınlarsa biline ki onu tanıyacak okuyucular için fetret zamanları bitecektir. Bekliyoruz merakla.

Mustafa Uçurum “Ara Dönem”li günlerden yazdı

www.dunyabizim.com