• İstanbul 12 °C
  • Ankara 12 °C

'Seher vakti çaldım yârin kapısın'

Ahmet Doğan İLBEY

Tasavvuf menşeli türkülerimizi ibadetlerden sonra zikir gibi dinleyip ulvî cezbeye kapılanlar “Seher vakti çaldım yârin kapısın” türküsünü bilirler. İdraki ve gönlü modernist zihniyetle kirlenen nesil, üzülerek belirtelim ki bu aziz türküyü sıradan bir mûsikî olarak dinleyip nefsî haz ve neşesine meze yapıyor.

SEHER VAKTİ YÂRİN KAPISI NASIL ÇALINIR?

Seher vakti yârin kapısı niye çalınır? Bağın kapısı nasıl açılır? Seher vaktini mânasınca idrak edebilenler açabilir ancak bağın kapısını. Seher vakti bağın kapısı nasıl açılır suali ağır bir sualdir. Aradan çıkıp cevabını ehline bırakalım.

Ali Yurtgezen hoca kalbimizdeki pasları silip gönlümüze ayna olan “Evin Mahremi Olmak-Beyit Şerhleri” kitabında Âşık Âgâhî’nin türkülere beste olan “Seher vakti çaldım yârin kapısın” diye başlayan şiirini “Çıka geldi bir gözleri sürmeli” yazısıyla şerh etmiş. Yazıdan hülâsa ettiğimiz satırları bu aziz türkü eşliğinde huşû ile okuduğumuzda gönlümüzün şifa bulacağı muhakkak:

“Seher vakti çaldım yârin kapısın / Baktım yârin kapıları sürmeli / Boş bulmadım otağının yapısın / Çıkageldi bir gözleri sürmeli. (Âgâhî) Âşık Agâhî’nin ‘Seher vakti çaldım yârin kapısın’ diye başlayan şiirini çoğumuz türkülerden herhangi bir türkü bilir, öyle dinler. Oysa tarikatlardaki seyr ü sülûk erkânını anlatan tasavvufi bir metindir bu. Biraz bizim dikkatsizliğimiz, biraz okuyanların metnin bir bölümünü, çok zaman aslına uymayan değişiklikler ve eklemelerle okuması sebebiyle şiirin bu özelliği pek fark edilmez. Şairin ‘yâr’ dediği, tek ve gerçek sevgili olan Allah’tır. Seher vakti sevgilinin kapısını çalmış, sabah namazına durmuş, ama ‘kapıların sürgülü’ olduğunu, yâni açılmadığını görmüştür. ‘Feth-i bâb’, yani ‘kapı açmak’, sülûkta makamları aşmak yahut bazı ruh müşküllerini halletmek anlamı yanında, Miraç’taki bir hadiseyle bağlantılı olarak daha ziyade ‘namaz’dır. Namaz müminin miracıdır ve her rekâtta ‘feth’ (açmak) kökünden ‘Fâtiha’ okunur. Kapının sürgülü olması, açılmaması, namazdan feyz alınamadığına, huşû’a ulaşılamadığına işarettir. Kalbin değil, cesedin namazı olduğu için huzur-ı ilâhiye varılamamıştır. Kul bu elem ve çaresizlik içindeyken ‘bir gözleri sürmeli çıkagelir.’ Şiirin devamında, onun yardımıyla ‘kapıyı açtırıp içeri giren sâlikin bundan sonraki macerası anlatılır.” (a.g.e, s.133-134)     

Devamı: https://www.yenisoz.com.tr/yazarlar/seher-vakti-caldim-yarin-kapisin-9791/

Bu yazı toplam 229 defa okunmuştur.
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim