“Sınırların dışına özümüzün içine yolculuk”

Ömrü oldukça yürür her yolcu,

Varmadan menzile bir yerde ölür…”

Her kitap aslında bir yolculuktur. Okuyucunun yazarla birlikte kimi zaman tarihe, kimi zaman hep gitmek isteyip de gidemediği coğrafyalara, farklı iklimlere, farklı kültürlere yeni adanmışlıklarla yapılan eşsiz bir yolculuk.

D. Mehmet Doğan’ın, büyük bir titizlik, büyük bir hassasiyetle kaleme aldığı “Türkistan/Türkiye Türk Kimliğinin Coğrafyaları” adlı eserinin; Türk kültürünü, Türk tarihi ve coğrafyalarını daha iyi anlamak ve kavramak açısından önemli bir çalışma olduğunu düşünüyorum.

“Türk Kimliğinin Coğrafyaları” bizlere bu coğrafyada hayat süren Türk kavimlerinin geçmişte ve yakın tarihte yaşadığı siyasal, sosyal ve kültürel değişimleri, etkileşimleri tüm çıplaklığıyla ortaya koymaktadır.

Sovyetler Birliği döneminde yaşanan sürgünleri, katliamları, özellikle dini ve kültürel hayata yönelik uygulamaya konulan dezenformasyon çalışmalarını, tüm bunlara rağmen ayakta kalan mimari değerlerimizi, müstakilleşmeyle birlikte bu coğrafyada verilmeye çalışılan öze dönüş mücadelesini belgesel tadında, edebi bir dille anlatmaktadır.

Türk coğrafyasını anlamlı kılan ise; Balkanlardan başlayarak, Anadolu’dan, Hazar kıyılarına, Asya’nın uçsuz bucaksız bozkırlarına buradan Çin seddine uzanan Türkistan/Türkiye coğrafyasının manevi ve kültürel mimarlarıdır. Dede Korkut’tan Köroğlu’nun eşsiz namelerine, Nasrettin Hoca’dan Ali Şir Nevai’ye, Hoca Ahmet Yesevi’ye, İmam-ı Buhari’den, Abdulhalik Gücdüvani ve Bahaeddin Nakşibend hazretlerine kadar bir çok manevi şahsiyetimizin izleri sürülmüştür.

Farklı iki coğrafya gibi algılansa da Türkistan/Türkiye coğrafyaları ortak mirasın, ortak tarihin ve bu tarihi milletiyle birlikte yazan büyük kahramanların ortak yurdudur. Kimi zaman doğudan batıya uzanan bu yolculuk kimi zaman da batıdan iki Türkeli arasında manevi köprüler kuran kültür elçileri olmuşlardır.

Zamana, tarihe meydan okurcasına ayakta kalan şehirler; Semerkant, Buhara, Horasan, Hive, Merv bunlardan sadece bir kaçı. Okuyucuyu hem tarihte mistik bir yolculuğa çıkarıyor hem de özümüze ait kültürel değerlerle yeniden hemhal olmamızı sağlıyor. Bu yönüyle Türkistan/Türkiye kitabı, insanı okudukça içine çeken, geçmişe dair özlemlerimizi depreştiren, buruk, hüzünlü ama bir o kadarda alımlı yanlarıyla büyülü bir coğrafyanın kapılarını bizler için yeniden aralayan özellikli bir çalışma.

D. Mehmet Doğan, Türk coğrafyalarına düzenlediği gezi ve seyahatleri esnasında edindiği tecrübelerini “Türk Kimliğinin Coğrafyaları” adlı eserinde bir araya getirmiş, gezi, inceleme ve araştırma dalında önemli bir arka plan oluşturabilecek Türk edebiyatımıza örnek bir eser kazandırmıştır.

“Türkistan/Türkiye Türk Kimliğinin Coğrafyaları” adlı eserinde Doğan; Türk kavramıyla ilgili yaptığı tespitlerle alışıla gelmiş birçok ezberi de bozmuştur. Ayrıca Türk İslam tarihinde Türklerin İslamlaşması ve kurdukları devletlerin kuruluş ve yıkılış dönemlerinin sebepleriyle birlikte ele alınması, tüm bu sürecin sade, anlaşılır, kendine özgü anlatım diliyle kaleme alması, Medine’yle başlayan İslam Medeniyeti kavramının Asya’yla nasıl yollarının kesiştiğini, Anadolu’da nasıl büyük bir medeniyetin kurulduğunu görmemize imkân sağlamaktadır.

Hepsinden önemlisi D.Mehmet Doğan entelektüel bir duyarlılık içerisinde; bugün büyük bir coğrafyanın tek bir parçası olan ve Türkistan/Türkiye diye tanımladığımız bu topraklarda yaşayan Türkler üzerinde siyasi, kültürel ve ekonomik alanlarda tarihi süreçte ortaya çıkan suni ayrılıklara değinmiş, emperyalizmin bu toprakları son yüzyılda nasıl sömürgeleştirdiğini bu kitabında belirtmiştir.

Devamı: https://gercektarih.com.tr/sinirlarin-disina-ozumuzun-icine-yolculuk/