Sırâtımüstakîm, yeni harflerde

Eşref Edib tarafından 1908 yılında yayımlanmaya başlayan, 184. sayısından itibaren Sebilürreşad adını alan Sırâtımüstakîm dergisi, yeni harflerle günümüz okurunun ve araştırmacılarının istifadesine sunuluyor.

Derginin 27 Ağustos 1908 ile 18 Şubat 1909 tarihleri arasında yayımlanan ilk 26 sayısı, Bağcılar Belediyesi tarafından "Meşrutiyet'ten Cumhuriyet'e Yakın Tarihimizin Belgesi" üst başlığı ile yayımlandı. Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, kitabın önsözünde hedeflerinin 1908 ile 1925 yılları arasında yayımlanan 641 sayının tamamını günümüz Türkçesine aktarmak olduğunu söylüyor. Projenin yürütücülüğünü ise M. Ertuğrul Düzdağ üstleniyor.

Sırâtımüstakîm'in ilk sayısı II. Meşrutiyet'in ilanından otuz beş gün sonra İstanbul'da okurla buluştu. Derginin kurucuları ve imtiyaz sahipleri olarak iki isim gösterildi: Ebu'l-Ulâ Mardin ve Eşref Edib Fergan. Başyazar ise Mehmed Âkif'ti. Âkif'in daha sonra Safahat'ı oluşturacak şiirleri de peyderpey burada yayımlandı. Ebu'l-Ulâ yedinci cildin sonunda ayrılınca dergi, Eşref Edib, Mehmed Âkif ve arkadaşlarının öncülüğünde Sebilürreşad adıyla yayın hayatına devam etti. 1925 yılında 641. sayısında siyasî sebeplerle kapatılan Sebilürreşad, 1948-1966 yılları arasında 362 sayı daha çıktı. Eşref Edib'in 'muazzam bir irfan hazinesi' olarak tanımladığı Sırâtımüstakîm'in yazarları arasında Manastırlı İsmail Hakkı, Şeyhülislam Muza Kâzım, Mehmed Âkif, Bereketzâde İsmail Hakkı, İzmirli İsmâil Hakkı, Ahmed Naim, Ebu'l-Ulâ Mardin, Ferid Kam, Şeyhülislam Mustafa Sabri, Elmalılı Hamdi Yazır, Mahmud Es'ad, Fatin Gökmen, Mardinîzâde Ârif, Şeyhülislam Haydarîzâde İbrahim, Mehmed Ali Aynî, Ahmed Hamdi Aksekili, Kemâlzâde Ali Ekrem, Bursalı Mehmed Tâhir, Tâhirü'l-Mevlevî, Mahmud Yazır, Abdürreşid İbrahim, Ağaoğlu Ahmed, Yusuf Akçura, Ispartalı Hakkı, Ömer Rıza Doğrul gibi o dönemin pek çok önemli ismi yer alıyor. Tefsir, hadis, fıkıh, edebiyat, tarih felsefe gibi konulardaki ilmî yazıların yanı sıra siyâsi ve İslâmî hayatla ilgili yazılara da yer veren dergi, özellikle Milli Mücadele döneminde büyük hizmet gördü. Mehmed Âkif'in Balıkesir Zağnos Paşa Camii'nde ve Kastamonu Nasrullah Camii'ndeki meşhur konuşmaları Sebilürreşad'da yayımlandı. Baskıları bütün cephelere sevk edilen ve kıtalarda askere okunan dergi, Milli Mücadele'yi manevî yönden destekleyen en önemli unsurlardan biriydi. Dergi, önemli isimlerden oluşan kadrosuyla etkisi günümüze kadar devam eden fikrî bir mücadele ortaya koymuştu. Sırâtımüstakîm ve Sebilürreşad ciltlerinin yeniden kültür hayatımıza kazandırılması bu yüzden önem taşıyor.

02.04.2012 Zaman Kültür