Yüz Yıllık Bir Acı: Büyük göç ve Muhaceret Edebiyatı

TYB Akademi’nin 6. sayısı Balkan savaşının 100. yılı dolayısıyla “Büyük göç ve muhaceret edebiyatı” sayısı olarak yayınlandı.

Türkiye Yazarlar Birliği tarafından dört ayda bir yayınlanan hakemli dil, edebiyat ve sosyal bilimler dergisi TYB Akademi’nin 6. sayısı çıktı. Bu sayının konusu: Büyük göç ve muhaceret edebiyatı.

2011 yılı Ocak ayında yayın hayatına başlayan TYB Akademi’nin daha önceki sayıları Gazalî’ye, Evliya Çelebi’ye, Said Halim Paşa’ya, Çağdaş İslâm Düşüncesi’ne ve Ahmet Hamdi Tanpınar’a ayrılmıştı.

Balkan Savaşları’nın 100.Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı Özel Sayısı olarak hazırlanan dergi özellikle konunun toplumsal alandaki yansımaları ve bu yansımaların hafızası durumundaki edebî metinlerle  ilgili  çalışmalardan farklılaşıyor.

Bu sayıda;

TYB Akademi’nin “Balkan Savaşları’nın 100. Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı” başlıklı sayısında Suat Zeyrek “Balkan Savaşları’nda Trakya Cephesi’nin Erken Çöküşü Üzerine Bazı Düşünceler” başlıklı makalesinde I. Balkan Savaşı’nın kaybedilmesi sürecinde Trakya cephesinde alınan yenilginin sebepleri üzerine ufuk açıcı birtakım değerlendirmelerde bulunurken, Tuncay Bilecen “Balkan Savaşları Sonrasında Ortaya Çıkan Göç Hareketleri ve Muhacirlere Yapılan Sosyo-Ekonomik Yardımlar” başlıklı makalesiyle Osmanlı topraklarına doğru yaşanan kitlesel mobilizasyon sürecinin devlet mekanizması tarafından nasıl karşılandığını irdeliyor. İsmail Arslan’ın “Zorunlu Bir Göç Hikayesi Olarak Mübadele” başlıklı çalışması ise göç hareketleri üzerine çok daha genel bir çerçeve çizme gayretinde ve göçün devlet baskısıyla yapılan türü olan mübadele üzerine odaklanıyor. Güngör Göçer’in “Balkan Harbi Sonrası Bir Özeleştiri Örneği Olarak Kırmızı Siyah Kitap 1328 Faciası” başlıklı makalesi, bugüne kadar çok az kimse tarafından bilinen Ahmed Cevad’ın kitabı üzerine değerlendirmelerde bulunuyor.

 “Osmanlı Asırlarında Balkanlarda Türk Edebiyatı” başlıklı makalesiyle Rumeli’de Türk edebiyatına dair genel ve toparlayıcı Rıdvan Canım’ın çalışması da edebî değerlendirmelere sağlıklı bir çerçeve çizilmesini kolaylaştırıyor. Canan Sevinç’in “Emine Işınsu’nun Azap Toprakları ve Çiçekler Büyür Adlı Romanlarında Balkan Türkleri, Göç ve Kimlik Buhranı” başlıklı makalesiyle H. Harika Durgun’un “Sanatkâr Aristokratlığından Cemiyetle Barışma Yolunda Yakup Kadri’nin Rahmet Hikayesi” başlıklı makaleleri edebi metinlerde Balkan savaşları ve göç hareketlerinin nasıl değerlendirildiğine dair daha özel alana yoğunlaşmış iki metin olarak dikkat çekiyor. Belkıs Gürsoy’un “Türk Romanında Balkan Savaşları” başlıklı çalışması ise konu başlığının genelliğinin üstesinden gelmeyi başarmış ufuk açıcı bir metin.

Tartışma ve Kitabiyat bölümü zengin muhtevası ile dikkat çekiyor

Tartışma ve Kitabiyât bölümünde yer alan metinler de en az akademik metinlerin yer aldığı bölüm kadar dikkat çekici ve zengin bir içeriğe sahip… Ahmet İnan’ın Türkiye’de din eğitiminde oldukça etkili olmuş ve bir dönem Balkanlarda yaşamak zorunda bırakılan Mustafa Hayri Efendi üzerine kaleme aldığı metin oldukça toparlayıcı.

Asım Öz’ün Ziya Şakir’in bir yayınevi tarafından yeniden yayınlanan kitapları üzerinden kaleme aldığı “Ziya Şakir’in Balkan Savaşları Tanıklığı Üzerine Bazı Notlar” başlıklı makalesi ve Hamdi Akyol’un Balkan Savaşları’nın 100. Yılında Balkan Savaşları üzerine yapılan yayınları değerlendirdiği çalışması kitabiyat bölümünün oldukça zengin bir içeriğe sahip olmasını sağlıyor. İskender Gümüş ise Kırklareli Üniversitesi ile Bağcılar Belediyesi tarafından ortaklaşa düzenlenen Uluslararası Balkan Sempozyumu üzerine notlarını okuyucu ile paylaşıyor.

2013 yılının ilk sayısı Türkiye'de Düşünce ve Yaşayan Düşünce Adamları

Genel Yayın Yönetmenliğini Öner Buçukcu’nun yaptığı TYB Akademi Dergisi Balkan Savaşları’nın 100. Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı sayısının ardından 2013 yılındaki ilk sayısında Türkiye’de Düşünce ve Yaşayan Düşünce Adamları başlıklı bir dosya hazırlayacak. 2013 yılı Mayıs ayında yayınlanacak 8.sayısında “Türkiye’de Tarih Yazımı ve Yaşayan Tarihçiler” başlıklı bir dosya hazırlamayı planlayan TYB Akademi, Türk düşünce hayatına yeni ve dinamik bir soluk getirmiş bulunuyor.