“Tarih Doğu’da başlamıştır.”
Marshall G. S. Hodgson
Farklı coğrafyalar arasındaki etkileşimleri, dinlerin ve düşünce akımlarının yayılış macerasını, teknolojik icatların toplumların hayatını nasıl değiştirdiğini ve büyük göçlerin yol açtığı gelişmeleri anlamanın yolu dünya tarihi okumaktan geçer. Sadece kendi tarihimizi okumanın getirdiği sığlığı da ancak böyle aşabiliriz. Ayrıca medeniyetler arasında yatay (coğrafi) ve dikey (kronolojik) kıyaslamalar yaparak süreklilik ve kırılmaları görme imkânı da yakalarız.
Bu amaçla dünya tarihi literatürüne yöneldiğimizde ise büyük bir hayal kırıklığı bekler bizi. Çünkü bu alanda yazılan kitaplarda Avrupa’nın tarihi en ince ayrıntısına kadar anlatılırken İslam birkaç sayfayla geçiştirilir. En azından yakın zamana kadar öyleydi. Tarih Batı’da akıyordu.
19. yüzyılda müstakil bir disipline dönüşen modern tarih yazıcılığı Batı’nın pozitivist bilim anlayışı üzerine inşa edildiğinden çeşitli problemlere yol açtı. Batı’nın kendisini insanlık tarihinde tek medeniyet olarak konumlandırarak diğer halkların tecrübelerini hiçe sayması bunların başında gelir. Bu tarih yorumuna en keskin darbeyi Marksist tarihçiler indirse de onların yazdığı eserlerde İslam ve Doğu toplumlarına bakışta pek bir değişiklik olmadı. Özgürlük ve rasyonellik Avrupa’nın, despotizm ve geri kalmışlık ise hâlâ Doğu’nun hikâyesiydi.
Başkasının hikâyesiyle tanıdık kendimizi
Tamim Ensari, Türkçeye İslam’ın Bakış Açısından Dünya Tarihi adıyla çevrilen ve Pegasus Yayınlarından çıkan kitabını bu anlayışa bir tepki olarak kaleme almış. Afganistan’da dünyaya gelen ve Avrupa’da yaşayan yazar, bir Müslüman olarak okuduğu dünya tarihlerinde kendi medeniyetinin izini sürer, ancak bulamaz. Daha kötüsü, kitabının giriş bölümünde, Batı perspektifinden yazılmış dünya tarihinin kendi bakış açısı haline geldiğinden yakınır Ensari. Bu sebeple kolları sıvar ve insanlık tarihinde İslam’ın kapladığı yeri kaleme almaya niyetlenir.
Devamı: https://www.dunyabizim.com/kitap/islam-dunya-tarihinin-neresinde-h30733.html
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.