• İstanbul 16 °C
  • Ankara 21 °C

Tıp dilini Türkçeleştiren Kızılay’ın kurucu dehası: Dr. Kırımlı Aziz Bey

Tıp dilini Türkçeleştiren Kızılay’ın kurucu dehası: Dr. Kırımlı Aziz Bey
Türkler’in Kızılhaç karşılığı olarak beyaz üzerine kırmızı yarım aylı bayrak kullanmalarını benimseten Kırımlı Aziz Bey olmuştur.

Dr. Kırımlı Aziz Bey, Tanzimat’ın ilanından bir yıl sonra 1840’da doğar. Öğretimin Fransızca yapıldığı Askeri Tıbbiye’den 1866 yılından mezun olur. Aynı yıl, Türkçe öğretim verecek Sivil Tıbbiye’nin kuruluşuna izin veren irade yayımlanır. Bu genç doktor, tıp dilini Türkçeleştirmeye yönelik çalışmalara katılacak, yoğun bir çeviri faaliyetine girişecektir. 11 Haziran 1878 tarihinde henüz 38 yaşındayken veremden yaşamını yitirene kadar geçen 12 yıllık meslek hayatı boyunca sürekli üretir ve mücadele eder. Askeri Tıbbiye’de İç Hastalıkları dersleri vermenin yanı sıra, Sivil Tıbbiye’nin ilk müdürü, Fizik, Kimya ve İç Hastalıkları derslerinin hocasıdır. Kurucuları arasında bulunduğu Cemiyet-i Tıbbiye-yi Osmaniye’nin üç dönem başkanlığını yapar. Dr. Macarlı Abdullah Bey (Karl Eduard Hammerschmidt) ile birlikte Kızılay’ın kurucuları arasındadır ve bu örgütün simgesi olan kırmızı ay, onun çabaları sonucu benimsenmiştir.

Dr. Aziz, kimya tarihimizde kimyasal sembolleri Arap alfabesinin harfleri ile gösteren akımı başlatan kişi olarak tanınır. Diğer taraftan, Kimya-yı tıbbi (2 cilt, 1868, 1871) adlı eserinin başına 70 sayfalık Orta Çağ İslâm, Avrupa ve Osmanlı dönemi kimya tarihi ile ilgili bir metin eklemiş olmasından dolayı ilk Türk kimya tarihçisi olarak bilinir. Bu çalışmalarından dolayı ve aşağıda görüleceği gibi bir anorganik kimya kitabı yayımlamış olduğu için, onu doktor-kimyager olarak nitelendirmek yanlış olmayacaktır. Tıp tarihçileri ise, daha ziyade onun Türkiye’de tıp öğretimini Türkçeleştirme çalışmalarını vurgulamışlardır.

Uluslararası Kızılhaç Örgütü Henry Dunant tarafından 1864’de kuruldu ve daha sonra Paris, Berlin, Viyana gibi Avrupa’nın büyük merkezlerinde yaygınlaşmaya başladı. İstanbul ’da yayınlanan 11 Eylül 1864 tarihli Ruzname-i Ceride-i Havadis Gazetesi Cenevre Sözleşmesinin tam metnini yayınladı. Sözleşme; konferansa katılmayan devletlere, isterlerse bir yıl içinde imza koyma hakkı tanıyordu. Osmanlı Devleti ise başlangıçta konferansa katılmamakla beraber 5 Temmuz 1865’te Cenevre Sözleşmesi’ni imzalamıştı.

Devamı: https://www.dunyabizim.com/portre/tip-dilini-turkcelestiren-kizilayin-kurucu-dehasi-dr-kirimli-aziz-bey-h42186.html

Bu haber toplam 674 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim