Akif Emre'den: Baas gerçekleştiremedi ama...

Irak ve Suriye'deki gelişmelerden sonra bölgedeki haritalar değişir mi bunu kestirmek zor. Ama kesin olan bir şey yüzyıllık denklemin artık daha uzun süre devam edemeyeceğidir. Bundan sonrası için sorun yeni denklemi kimin ve kimlerin kuracağıdır. I. Dünya Savaşı'nın sonrasında bir imparatorluğun yıkılması pahasına kurulan sömürgeci statükonun yeniden kurulmasının bedelinin ne olacağı sorusuna kafa yormakta yarar var.

Bu arada konuşulmayan, stratejik hesaplar/öngörüler iddialı projeler arasında gözardı edilen bölgenin varoluş imkanı hatta varoluşsal gerekçesi olan değerlerin nasıl sarsıntıya uğratıldığıdır. Bunca zaman 'Batılı egemenlerin oyunu' üzerinden tüm gelişmeleri açıklayan ve büyük ölçüde de isabetli olan bir ezberi artık yenilemek gerekiyor. Ortadoğu'nun modernleşememesi sorunsalı üzerinden okumaya alışkın Batılı/oryantalist bakışın stratejik vizyonunun ne kadar değişmiş olduğu sorusu da belirleyici. Mesela, Ortadoğu'yu modernleşme problematiğinden okuyan bu zihinsel arka planın despotik rejimleri desteklemek için yeterince gerekçe oluşturduğunu bir kez daha hatırlatmalı. Uluslararası sistem içinde toplum mühendisliğini üstlenen rejimler teker teker sarsılıyor. Söz gelimi Saddam ve Baas rejimi bölgenin yegane laik rejimi olmakla övünürdü. Hatta bu özelliğinin iktidarının mutlak garantisi olduğuna güvenerek sistem içi gelişmeleri okuyamadığı için gitti. Bedelini tüm bölge hala ödüyor. Neydi bu misyon; Baas diiktotaryası devletin katı modernist ve laik ideolojisiyle toplumu dönüştürme ihalesini üstlenmişti. Benzer işlevi Suriye Baası da yüklendi. İster kendi kendilerine ister zımni bir anlaşmayla rejimlerinin seküler yapısı ve sekülerleştirici vasfı iktidarlarını belli düzeyde garantiliyordu. Bu sekülerleştirme misyonunun dikta rejimlerine ne düzeyde ve nereye kadar iktidar garantisi vermiş olduğu karşı hareketler ortaya çıktığında anlaşılabilirdi.

Yazının devamı için: http://www.yenisafak.com.tr/yazarlar/AkifEmre/baas-gerceklestiremedi-ama/56016